Σύντομα σχόλια στις Προηγιασμένες Θ. Λειτουργίες (πανοσιολ. αρχιμ. Βασίλειος Μπακογιάννης, ιεροκήρυξ Ι. Μ. Πατρών)

α. «Δει πάσαν την Τεσσαρακοστήν νηστεύειν ξηροφαγούντας» (Κανόνας Ν΄ της Λαοδικείας).

Έτσι (με ξηροφαγία, τρώγοντας ξηρούς καρπούς κατά τις 3 μ.μ.) νήστευαν παλιά οι χριστιανοί καθόλη την Μ. Τεσσαρακοστή. Μερικοί ξηροφαγούσαν μέρα παρά μέρα, δηλαδή Τρίτη και Πέμπτη! Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή παρέμεναν τελείως άσιτοι! (Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ομιλ. Δ, 6 εις Αδριάντας). Και ήταν φυσικό μέσα σε ένα τέτοιο ασκητικό κλίμα να ποθούν την Θ. Κοινωνία. Και έτσι καθιερώθηκαν οι εσπερινές Προηγιασμένες Θ. Λειτουργίες. Δηλαδή: Επειδή νήστευαν (έμεναν άνυδροι και άσιτοι) γι’ αυτό καθιερώθηκαν οι Προηγιασμένες. Άρα το ερώτημα, «αν μπορώ το πρωί να φάω κάτι, και να κοινωνήσω το απόγευμα στην Προηγιασμένη», είναι ξένο με το γράμμα και το πνεύμα και της Προηγιασμένης και της Μ. Τεσσαρακοστής.

β. Οι Προηγιασμένες γινόταν κάθε απόγευμα της Μ. Τεσσαρακοστής, πλην Σαββάτου και Κυριακής (Κανόνας ΝΒ΄ της ΣΤ΄ Οικουμενικής Συνόδου). Γινόταν ακόμα και την Μ. Παρασκευή (Απαντα Συμεών Θες/νίκης, σελ.375). «Παραδόξως» δεν άρχιζαν από την Καθαρά Δευτέρα ή από την Καθαρά Τρίτη, αλλά από την Καθαρά Τετάρτη εσπέρας! Γιατί άραγε; Επειδή δεν ήθελαν να «χαλάσουν» το «τριήμερο!». «Ου γαρ παρελάβομεν ποιείν Προηγιασμένην μέχρι της Τετάρτης δια το νηστεύειν (μένοντας τελείως νηστικοί) εκ παραδόσεως». (Τριώδιον εκδόσεις «Φως» 1983, σελ.90). Ας φιλοσοφήσουμε σ’ αυτό το «σοκαριστικό».

Πηγή:http://www.alopsis.gr