ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΒΡΕΤΑΝΟ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΟ ΠΙΤΕΡ ΣΤΟΤ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ | ΣΠΥΡΟΣ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗΣ (spysun04@googlemail.com)
Χρόνια τώρα το φωνάζει ο βρετανός μετεωρολόγος Πίτερ Στοτ, που από το 2003 είχε υπολογίσει την κατά 0,8° C μέση άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη. Φέτος ζήσαμε την επαλήθευση των προβλέψεών του στο πετσί μας, τόσο με τον ανυπόφορο ελληνικό Αύγουστο και την πρωτοφανή ρωσική ξηρασία όσο και με τις κατακλυσμιαίες πλημμύρες σε Ασία, Αφρική, Ευρώπη. Ομως, τα χειρότερα δεν ήρθαν ακόμα, αφού ώς το 2100 ο πυρετός στον πλανήτη προβλέπεται να ανέβει κατά 5 ολόκληρους βαθμούς. Μια καταστροφή οικολογική και κοινωνική. Τι να κάνουμε; «Κάτι, γρήγορα και έξυπνα» λέει ο επιστήμονας. Για την ώρα, δρούμε βασανιστικά αργά και εξόχως ανόητα.
Η μεγάλη τεχνητή Ανω Λίμνη στην Ινδία χωρίς νερό Το ακραίο, όσον αφορά το κλίμα, δεν είναι πλέον ούτε τυχαίο ούτε παροδικό. Μια σειρά από φαινομενικά αφύσικες θεομη- νίες, με πιο πρόσφατα θύματά τους τη φλεγόμενη Ρωσία και το μισοβυθισμένο από τις πλημμύρες Πακιστάν, έβαλε και πάλι (και μάλιστα επιτακτικά) στο επίκεντρο της διεθνούς περιβαλλοντικής ατζέντας το ζήτημα των κλιματικών αλλαγών. Με τη μετεωρολογική αυτή ρουλέτα παίζει ανέμελα η ανθρωπότητα, επιμένοντας να μην κοιτά κατάματα ένα πρόβλημα που η ίδια δημιούργησε και που την απειλεί με αφανισμό.
Ο μετεωρολόγος Πίτερ Στοτ της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας της Αγγλίας, Met Office, έγινε προφήτης κακών οιωνών το 1999, όταν προέβλεπε με ακρίβεια ότι το 2010 η μέση θερμοκρασία του πλανήτη μας θα αυξανόταν κατά 0,8 βαθμούς Κελσίου. Φέτος οι μετρήσεις σε όλο τον πλανήτη, δυστυχώς, τον δικαί- ωσαν. Επί πλέον, το 2004 απέδειξε το ρόλο του ανθρώπινου παράγοντα στον μεγαλύτερο από το 1500 καύσωνα που έζησε η Ευρώπη το καλοκαίρι του 2003. Με αφορμή και τον ανυπόφορα ζεστό ελληνικό Αύγουστο, μιλήσαμε μαζί του για τις νέες και ακραίες συνθήκες που θα αντιμετωπίσουμε στην καθημερινότητά μας. Δεν υπάρχει πλέον χρόνος για εφησυχασμό, τονίζει.
Σε ποια στοιχεία βασίζετε τα συμπεράσματά σας σχετικά με το ότι ο πλανήτης έχει μπει σε φάση σοβαρών κλιματικών αλλαγών; «Πρώτα απ' όλα δεν είχαμε κάποια αύξηση στην ηλιακή δραστηριότητα τα τελευταία 50 χρόνια, αλλά και να είχαμε δεν θα προκαλούσε σε τόσο σημαντικό βαθμό την ψύχρανση της ανώτερης ατμόσφαιρας και τη θέρμανση της κατώτερης ατμόσφαιρας, όπως έχουμε παρατηρήσει να συμβαίνει στο παρελθόν. Σε τελευταία σχετική μας έρευνα είδαμε, επίσης, ότι το κλιματικό σύστημα του πλανήτη μας αλλάζει και πέρα από τις μετρήσιμες θερμοκρασίες του αέρα. Εχουμε, για παράδειγμα, πολλά νέα δεδομένα που σχετίζονται με τη θερμοκρασία των ωκεανών. Πάνω από το 80% της θερμότητας που παγιδεύεται στο κλιματικό σύστημα της Γης, από την έκλυση των αερίων του θερμοκηπίου, μεταφέρεται στους ωκεανούς και βλέπουμε ότι ακριβώς αυτό συμβαίνει αυτήν τη στιγμή. Οι πάγοι στην Αρκτική υποχωρούν κατά 600.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα κάθε δεκαετία. Οι βροχοπτώσεις στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη του βόρειου ημισφαιρίου και σε μεγάλα τμήματα του νότιου ημισφαιρίου αυξάνονται, ενώ στις τροπικές και ημιτροπικές ζώνες ελαττώνονται. Παρατηρούμε, επίσης, ότι οι υγρές περιοχές γίνονται ακόμη πιο υγρές, ενώ οι ξηρές περιοχές γίνονται ξηρότερες. Παρά το γεγονός ότι πολλοί εξακολουθούν να υποστηρίζουν πως η παγκόσμια υπερθέρμανση του πλανήτη έχει σταματήσει, τα νέα δεδομένα της έρευνάς μας, σε συνδυασμό με αυτά παλιότερων ανάλογων ερευνών, μας παρέχουν πλέον τα πιο αδιάσειστα στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο. Οι σκεπτικιστές δεν μπορούν πλέον να αμφισβητήσουν τα στοιχεία μας σε σχέση με τις θερμοκρασίες στην επιφάνεια του εδάφους. Σκεφτείτε, επίσης, ότι κάθε δείκτης των ερευνών μας πήρε ανεξάρτητα στοιχεία από τρία διαφορετικά κλιματικά ερευνητικά ινστιτούτα, ώστε να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των πληροφοριών μας. Παρά, λοιπόν, τη φυσική μεταβλητότητα στο κλίμα μας από χρονιά σε χρονιά, εμείς παρατηρούμε ότι από το 1980 κάθε δεκαετία ήταν θερμότερη από την προηγούμενη. Αναλύσαμε πάνω από 100 σχετικές επιστημονικές μελέτες που έχουν δημοσιευθεί για το θέμα αυτό».
Πώς, όμως, συνδέονται τα ακραία καιρικά φαινόμενα με τις κλιματικές αλλαγές; «Η αύξηση της μέσης ολικής θερμοκρασίας του πλανήτη αυξάνει κατακόρυφα τις πιθανότητες εμφάνισης ακραίων καιρικών φαινομένων. Ετσι οι πολύ σπάνιες ακραίες θερμοκρασίες που είχαμε παλιότερα γίνονται ολοένα και λιγότερο σπάνιες. Επίσης, με την υπερθέρμανση του πλανήτη αυξάνεται κατακόρυφα η υγρασία στην ατμόσφαιρα. Για κάθε βαθμό Κελσίου που αυξάνεται η μέση θερμοκρασία της Γης έχουμε 7% αύξηση στην υγρασία της ατμόσφαιρας! Οπότε, οι ισχυρές βροχοπτώσεις είναι αποτέλεσμα της υπερσυγκέντρωσης υγρασίας. Γενικά μιλώντας, έχουμε μια πολύ πιο σημαντική αύξηση των ακραίων βροχοπτώσεων σε σχέση με τον μέσον όρο της παγκόσμιας υπερθέρμανσης!»
Η πρόσφατη ξηρασία και οι τεράστιες πυρκαγιές στη Ρωσία και οι πλημμύρες στο Πακιστάν συνδέονται άμεσα με τις κλιματικές αλλαγές του πλανήτη; «Η περίπτωση των πυρκαγιών και του καύσωνα στη Ρωσία συνδέεται άμεσα με τις παρατηρήσεις που είχαμε κάνει για τον ευρωπαϊκό καύσωνα του 2003. Και τα δύο αυτά κύματα καύσωνα συνδέονται με τις κλιματικές αλλαγές. Και τότε και σήμερα στη Ρωσία υπάρχει ένα σταθερό υψηλό βαρομετρικό σύστημα στην ατμόσφαιρα και, ταυτόχρονα, το έδαφος ξεράθηκε, με καταστροφικές συνέπειες. Το έδαφος συχνά δρα σαν ένα φυσικό κλιματιστικό μέσω της εξάτμισης της υγρασίας που διαθέτει, και αυτό συνέβαινε αρχικά στην Μόσχα. Σταδιακά, όμως, το έδαφος έχασε την υγρασία αυτήν και σταμάτησε να ψύχει τον αέρα, με αποτέλεσμα να προκληθεί μία επί πλέον επιβάρυνση στην υπερθέρμανση, που οδήγησε στον παρατεταμένο ρωσικό καύσωνα και στις μεγάλες πυρκαγιές. Από τη στιγμή, λοιπόν, που υπάρχει ένα καιρικό πρότυπο, τότε το πρότυπο αυτό γίνεται απλώς πιο ακραίο λόγω αυτής της επίδρασης. Οι πλημμύρες στο Πακιστάν, όμως, μας εξέπληξαν· δεν μπορούμε ακόμα να είμαστε σίγουροι αν συνδέονται με τις κλιματικές αλλαγές».
Τι μας δείχνουν, λοιπόν, τα ακραία καιρικά φαινόμενα όσον αφορά την εξέλιξη των κλιματικών αλλαγών; «Αυτό που είναι ξεκάθαρο αυτήν τη στιγμή είναι ότι τα τελευταία 50 χρόνια έχουμε διεθνώς σημαντικές τάσεις αύξησης των ακραίων καιρικών φαινομένων, των ακραίων θερμοκρασιών, των καυσώνων και των ισχυρών βροχοπτώσεων. Παράλληλα, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί σημαντικά τον τελευταίο αιώνα και η υπερθέρμανση αυτή είναι ιδιαίτερα γρήγορη από τη δεκαετία του 1970. Το 2007 μια έκθεση της IPCC ( Διακυβερνητική Επιτροπή για τις Κλιματικές Αλλαγές) ανέφερε ότι "περιμένουμε να αλλάξουν ο τύπος, η συχνότητα και η ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων, καθώς θα αλλάζουν οι κλιματικές συνθήκες της Γης. Και αυτές οι αλλαγές μπορεί να παρουσιασθούν ακόμη και αν έχουμε μικρές -μέσες κλιματικές αλλαγές".
»Ακραία καιρικά φαινόμενα υπήρχαν πάντοτε, αλλά (όπως ανέφερε και ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός) πολλά από τα πρόσφατα αυτά φαινόμενα φαίνεται να ξεπερνάνε σε ένταση, διάρκεια και γεωγραφική εξάπλωση τα μεγαλύτερα προηγούμενα ιστορικά καιρικά γεγονότα».
Πώς σχολιάζετε τη διαρροή τον περασμένο Νοέμβριο από το Wikileaks μιας σειράς περίπου 1.000 e-mails ερευνητών του αγγλικού επιστημονικού κέντρου Climate Research Unit του Πανεπιστημίου East Anglia, που έδειχναν ότι οι επιστήμονες αυτοί παραποιούσαν και κρατούσαν κρυφά κάποια στοιχεία των ερευνών τους για τις κλιματικές αλλαγές; «Νομίζω ότι η ιστορία αυτή μας έκανε να χάσουμε πολύτιμο χρόνο στη μάχη κατά των κλιματικών αλλαγών και απέσπασε τη δημόσια προσοχή από τα σοβαρά ζητήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Οι κλιματικές αλλαγές είναι εδώ, είτε μας αρέσει αυτό είτε όχι. Το ενδιαφέρον είναι ότι μεταξύ των επιστημόνων υπάρχει μια ποικιλία απόψεων για το ζήτημα, αλλά η διακύμανση των απόψεων αυτών είναι πολύ μικρότερη από τη διακύμανση των απόψεων που έχει ο απλός κόσμος για το ζήτημα και η οποία είναι πολύ μεγάλη. Συχνά ο κόσμος μπερδεύεται για το ζήτημα, διότι μπερδεύει τον καιρό με το κλίμα. Για παράδειγμα, πέρυσι είχαμε βαρύ χειμώνα στην Αγγλία με πολύ χιόνι, και πολλοί άνθρωποι άρχισαν να λένε ότι οι κλιματικές αλλαγές είναι ένα ψέμα. Αλλά, φυσικά, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι μακροπρόθεσμα θα έχουμε ολοένα και λιγότερους βαρείς και κρύους χειμώνες».
Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι που μας απειλούν από τις κλιματικές αλλαγές; «Λόγω των μελλοντικών πλημμυρών και παρατεταμένων ξηρασιών, σε διάφορα μέρη του κόσμου θα υπάρξουν μεγάλες διαμάχες για την πρόσβαση σε αποθέματα πόσιμου νερού. Εχει υπολογιστεί ότι το 2100 η μέση παγκόσμια θερμοκρασία μπορεί να αυξηθεί κατά 5 βαθμούς Κελσίου αν συνεχιστούν οι εκπομπές CO2 με τους σημερινούς ρυθμούς. Στην περίπτωση αυτήν, εκατομμύρια άνθρωποι δεν θα έχουν αρκετό νερό για να έχουν μια κανονική ζωή, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή, τη Μεσόγειο και την κεντρική Αμερική. Η πλούσια Δύση θα έχει να αντιμετωπίσει τότε ένα τεράστιο κύμα προσφύγων από τον Τρίτο Κόσμο που θα θέλουν να μεταναστεύσουν εκεί για να βρουν πόσιμο νερό. Αυτό θα δημιουργήσει πολύ σοβαρές εντάσεις. Κάθε χρόνο αυτήν τη στιγμή σχεδόν 5 εκατομμύρια άνθρωποι πλήττονται από τις πλημμύρες παγκοσμίως. Το 2100 ο αριθμός αυτός μπορεί να είναι μεταξύ 160 και 370 εκατομμυρίων! Ηδη αρκετές διαμάχες στην Αφρική λέγεται ότι οφείλονται στις κλιματικές αλλαγές. Και πολλές καλλιερ- γήσιμες εκτάσεις, ιδιαίτερα στα δέλτα μεγάλων ποταμών, θα κινδυνεύσουν από πλημμύρες - κυρίως στην Ασία. Το ερευνητικό κέντρο Hadley Center έχει προβλέψει ότι το 1/3 του εδάφους του πλανήτη θα μετατραπεί σε έρημο αν δεν πάρουμε μέτρα για τις κλιματικές αλλαγές. Τέλος, πολλά είδη ζώων και φυτών θα απειληθούν με εξαφάνιση, ενώ αν λιώσουν οι πάγοι της Γροιλανδίας θα ανέβει δραματικά η στάθμη των θαλασσών μας».
Φέτος η Ελλάδα είχε έναν ασυνήθιστα παρατεταμένο καύσωνα. Ως επικεφαλής της διακεκριμένης έρευνας «Ανθρώπινη συμβολή στον ευρωπαϊκό καύσωνα του 2003», ποιες είναι οι προβλέψεις σας για την επίδραση των κλιματικών αλλαγών στα καιρικά φαινόμενα της χώρας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου; «Σ' εκείνη την έρευνα επικεντρώσαμε την προσοχή μας στην περιοχή της Μεσογείου,συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, αλλά και άλλων περιοχών της Ευρώπης. Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι παρατεταμένοι καύσωνες σαν αυτόν στην κεντρική Ευρώπη το 2003 και τον φετινό καύσωνα του Αυγούστου στην Ελλάδα θα αποτελούν συνηθισμένο φαινόμενο στα μέσα του αιώνα μας. Θα έχουμε περισσότερους καύσωνες και περισσότερες ξηρασίες στη Μεσόγειο. Και, φυσικά, θα υπάρξει μείωση των βροχοπτώσεων. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, πολλές μεσογειακές περιοχές να μετατραπούν σε ερήμους. Η βόρεια Αφρική θα πληγεί ιδιαίτερα από τις αλλαγές αυτές. Μελλοντικά, λοιπόν, στην Ευρώπη, αλλά και σε περιοχές της βόρειας Αμερικής θα έχουμε μεγάλες ανωμαλίες στις θερμοκρασίες των διαφόρων εποχών».
Πιστεύετε ότι, αν μπορούσαμε να σταματήσουμε ως διά μαγείας αύριο τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, θα σταματούσαν αυτομάτως τόσο οι κλιματικές αλλαγές όσο και τα ακραία καιρικά φαινόμενα; «Οχι. Θα ήταν ολέθριο λάθος να πιστέψουμε ότι έχουμε κάνει όλη την έρευνα που απαιτείται για τις κλιματικές αλλαγές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα και το μόνο που χρειαζόμαστε τώρα είναι να αντιδράσουμε και να σταματήσουμε τις εκπομπές διοξείδιου του άνθρακα. Ενας από τους λόγους για τους οποίους πρέπει να λάβουμε τις αλλαγές στο κλίμα μας στα σοβαρά είναι ότι πρόκειται για ένα σωρευτικό φαινόμενο εδώ και πολλά χρόνια στον πλανήτη μας. Δεν μπορούμε να πούμε ότι θα το σταματήσουμε αύριο. Ακόμη και αν αποφασίζαμε αύριο κιόλας να σταματήσουμε τις εκπομπές CO2, θα χρειάζονταν πολλά χρόνια για να ξαναβρεί ο πλανήτης την ισορροπία του. Αλλά όσο πιο γρήγορα καταφέρουμε να περιορίσουμε τις εκ- πομπές του CO2 τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να μειώσουμε τις πραγματικά επικίνδυνες επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών.
»Το CO2, από τη στιγμή που εκπέμπεται στην ατμόσφαιρα, επηρεάζει το κλίμα επ' αόριστον. Αυτό που έχει, λοιπόν, σημασία για το κλίμα είναι τι ποσότητα CO2 εκπέμπουμε και όχι το πόσο γρήγορα πράττουμε κάτι τέτοιο. Για να αποφύγουμε επικίνδυνες κλιματικές αλλαγές, το 50-80% του CO2 που υπάρχει στα τωρινά γνωστά αποθέματα των ορυκτών καυσίμων της Γης πρέπει να παραμείνει για πάντα εκτός της ατμόσφαιρας!
»Δυστυχώς, δεν έχουμε κατανοήσει πλήρως τους κινδύνους των κλιματικών αλλαγών και δεν ξέρουμε πόσο κοντά είμαστε στο χείλος μιας μεγάλης καταστροφής. Επείγει να μάθουμε πού βρισκόμαστε και ποια είναι τα ρίσκα που παίρνουμε αυτήν τη στιγμή. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έχουμε ήδη κλιματικές αλλαγές και θα έχουμε όλο και συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα.
»Γι' αυτό χρειαζόμαστε περισσότερες πληροφορίες, καλύτερες προβλέψεις και πιο ακριβείς γνώσεις για το τι προκαλεί αυτά τα φαινόμενα. Ετσι, θα έχουμε τη δυνατότητα -συλλογικά μιλώντας- να προσαρμόσουμε τη ζωή μας στη νέα και ακραία πραγματικότητα».
Η τωρινή οικονομική κρίση μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στην έρευνα των ακραίων καιρικών φαινομένων, με δεδομένο ότι τα κράτη μπορεί να τη χρησιμοποιήσουν ως πρόσχημα, μπλοκάροντας τα σχετικά κονδύλια; «Ξέρετε, μας λείπουν πολλές πληροφορίες για να διαφωτίσουμε πλήρως το πώς αλλάζει το κλίμα και πώς λειτουργούν και εμφανίζονται τα ακραία καιρικά φαι- νόμενα. Πολλοί επιστήμονες ανησυχούν ότι μέσα σ' αυτήν την οικονομική συγκυρία πολλές κυβερνήσεις θα πουν: "Λοιπόν, δεν χρειαζόμαστε περαιτέρω έρευνα εδώ. Το θέμα είναι, απλώς, να σταματήσουμε τις εκπομπές του CO2". Μια τέτοια νοοτροπία θα έχει πολύ αρνητικές συνέπειες, τη στιγμή που το ποσό που απαιτείται για τις έρευνές μας είναι σχετικά μικρό. Σ' αυτήν την κρίσιμη περίοδο δεν δικαιολογείται μια κυβερνητική πολιτική που δεν θα μας επιτρέψει να βελτιώσουμε τις κλιματικές παρατηρήσεις μας, τα κλιματικά μας μοντέλα και τα συστήματα προβλέψεων ακραίων καιρικών φαινόμένων. Αυτό θα ήταν, όντως, κάτι ακραίο!»
Συμφωνείτε με τον έλληνα πρόεδρο της Διεθνούς Επιτροπής Οζοντος, τον κ. Χρήστο Ζερεφό, που πρόσφατα δήλωσε πως «οι τελευταίες 2-3 δεκαετίες έχουν δείξει ότι το ακραίο τείνει να είναι συνηθέστερο και, επομένως, στο απώτερο μέλλον θα πάψει να θεωρείται ακραίο»; «Σίγουρα συμφωνώ με το πρώτο σκέλος της δήλωσής του, γιατί έχουμε ήδη παρατηρήσει συγκεκριμένες τάσεις στα ακραία καιρικά φαινόμενα. Για το δεύτερο σκέλος θα ήμουν πιο προσεκτικός στη διατύπωση, γιατί αυτό σχετίζεται μόνο με ορισμένα γεγονότα. Πάντως, από τις μελέτες μας σχετικά με τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αυτό θα είναι κάτι σύνηθες στα μέσα του αιώνα μας αν συνεχιστούν οι εκπομπές CO2 με τους τωρινούς ρυθμούς».
Πιστεύετε ότι ο κόσμος στη Δύση θα κατανοήσει πλήρως και θα απαιτήσει άμεσες και ριζικές λύσεις για το πρόβλημα των κλιματικών αλλαγών μόνο μετά την «ψυχρολουσία» μιας μεγάλης φυσικής καταστροφής στα ευρωπαϊκά εδάφη; «Πολύ φοβάμαι πως ναι. Μόνον όταν οι άνθρωποι αντιληφθούν τις συνέπειες των ακραίων καιρικών φαινομένων μέσω των προσωπικών τους εμπειριών, θα αντιληφθούν τη σχέση της καθημερινότητάς τους με τις κλιματικές αλλαγές. Συχνά νομίζουμε ότι οι κλιματικές αλλαγές είναι κάτι που θα συμβεί στο πολύ μακρινό μέλλον. Παρεμπιπτόντως, αυτό αποτελεί και ένα κίνητρο για την έρευνά μας, διότι θέλουμε πραγματικά να παράσχουμε επιστημονικές πληροφορίες στο ευρύ κοινό και να επικοινωνήσουμε μαζί του για το ζήτημα αυτό. Οι κλιματικές αλλαγές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν σημαντική επιστημονική, αλλά και εξίσου σημαντική επικοινωνιακή πλευρά. Χρειάζεται να δουλέψουμε σκληρά και για τις δύο αυτές πλευρές, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι μας».
Τελικά, είναι τα ακραία καιρικά φαινόμενα μια αναμενόμενη αντίδραση της φύσης στην αλόγιστη ανθρώπινη χρήση των πλουτοπαραγωγικών πόρων του πλανήτη; «Νομίζω ότι για πάρα πολύν καιρό πιστεύαμε πως οι πλουτοπαραγωγικοί πόροι του πλανήτη μας είναι ανεξάντλητοι. Σκεφτόμασταν ότι ως άτομα κατείχαμε ένα μικροσκοπικό κομμάτι του πλανήτη. Πώς διάολο γίνεται να επηρεάζουμε έτσι το κλίμα; Το πρόβλημα, όμως, με την τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική και τη συνεπαγόμενη απειλή από την υπεριώδη ακτινοβολία του Ηλιου, που ήταν αποτέλεσμα της χρήσης σπρέι με χλωροφθοράνθρακες, ήταν ένα καλό "χαστούκι" για να κατανοήσουμε το μέγεθος της απειλής. Και οι κλιματικές αλλαγές, με τη σειρά τους, στις μέρες μας το ίδιο μήνυμα μας στέλνουν».
Ποια ήταν η σημασία της πρόσφατης επιστημονικής διάσκεψης στο Boulder του Κολοράντο των ΗΠΑ για τις κλιματικές αλλαγές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα; «Η συνάντηση στο Boulder ήταν η πρώτη σύνοδος του προγράμματος ACE ( Attribution Climate Events) που οργανώθηκε από τους τρεις πιο σημαντικούς μετεωρολογικούς οργανισμούς στον κόσμο: τους αμερικανικούς NCAR και ΝΟΑΑ και τον αγγλικό Met Office, όπου συζητήσαμε την ανάπτυξη πιο ακριβών μετεωρολογικών παρατηρήσεων και προβλέψεων, ώστε να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε την τοποθεσία και τη σοβαρότητα ξηρασιών, πλημμυρών και καυσώνων και να απο- τρέψουμε τα χειρότερα. Τονίσαμε ότι χρειαζόμαστε πολύ πιο αποτελεσματικά συστήματα προβλέψεων ακραίων καιρικών φαινομένων, τα λεγόμενα συστήματα απόδοσης του κλίματος, για να μάθουμε εγκαίρως πότε θα συμβεί ένας καύσωνας, ας πούμε, και αν αυτό το φαινόμενο θα είναι πιο συχνό στο μέλλον. Αυτήν τη στιγμή δεν είμαστε καλά προετοιμασμένοι για να αντιμετωπίσουμε τις αλλαγές στο κλίμα - και τα γεγονότα στο Πακιστάν και τη Ρωσία έδειξαν πόσο ευάλωτοι είμαστε στα ακραία καιρικά φαινόμενα. Στο μέλλον θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε περισσότερα, και μόνο με τις κατάλληλες γνώσεις θα μπορέσουμε να τα αντιμετωπίσουμε. Αρκεί, βέβαια, να δράσουμε γρήγορα και έξυπνα».
Ποιος είναι
Peter Stott
*Σπούδασε Μαθηματικά στο αγγλικό Πανεπιστήμιο Durham και το ντοκτορά του στο Imperial College του Λονδίνου είχε θέμα τα ατμοσφαιρικά πρότυπα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του πυρηνικού ατυχήματος του Τσερνομπίλ.
*Το 1996 άρχισε να εργάζεται στο ερευνητικό κέντρο Hadley Center του βρετανικού Met Office όσον αφορά την ανίχνευση και την απόδοση κλιματικών αλλαγών του παρελθόντος.
*Το 1999 δημοσιεύει μαζί με τον Μάιλς Αλεν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης μια έρευνα που προέβλεψε με ακρίβεια ότι το 2010 οι παγκόσμιες θερμοκρασίες θα έχουν αυξηθεί κατά 0,8° Κελσίου σε σχέση με τις θερμοκρασίες του 1945.
*Από το 2004 συμμετείχε ενεργά στην τέταρτη έκθεση Fourth Assessment Report της Διεθνούς Επιτροπής για τις Κλιματικές Αλλαγές (IPCC) και την ίδια χρονιά δημοσιεύει την έρευνά του «Ανθρώπινη συμβολή στο ευρωπαϊκό κύμα καύσωνα του 2003», που επιλέχθηκε από το περιοδικό «Nature» ως μία από τις δέκα πιο αξιοσημείωτες εργασίες που δημοσίευσαν το 2004.
*Το 2005, σε συνεργασία και με τον έλληνα επιστήμονα Νίκο Χρηστίδη, δημοσιεύει την έρευνα «Ανίχνευση αλλαγών στις ακραίες θερμοκρασίες στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα».
*Το 2006 γίνεται μάνατζερ της Ομάδας για την Κατανόηση και Απόδοση των Κλιματικών Αλλαγών και το 2008 έγινε ο επικεφαλής της Ομάδας για την Κλιματική Παρακολούθηση και Απόδοση του Met Office.
*Το 2008 γίνεται συναποδέκτης του βραβείου Oceanic and Atmospheric Research Outstanding Scientific Paper Award.
*Είναι μέλος της ομάδας εργασίας του IPCC για θέματα ανίχνευσης και απόδοσης σχετικά με τις ανθρωπογενείς κλιματικές αλλαγές και μέλος της συντακτικής ομάδας του περιοδικού «Journal of Climate».
Περιοδικό ῎Εψιλον (Κυριακάτικης ᾿Ελευθεροτυπίας 5-09-2010)
