"᾿Εγώ εἰμί τὸ Α καὶ τὸ Ω, ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος, ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος" (᾿Αποκ. κβ΄, 13)

Κείμενα γιά τήν ἑλληνική γλῶσσα στή διαχρονική της μορφή, ἄρθρα ὀρθοδόξου προβληματισμοῦ καί διδαχῆς, ἄρθρα γιά τήν ῾Ελλάδα μας πού μᾶς πληγώνει...


Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2010

Αποθησαυρίζοντας την κλασική γραμματεία - Μια ομάδα φιλολόγων προσφέρει σύγχρονες μεταφράσεις κειμένων προσιτές στο ευρύ κοινό






Toυ Σπύρου Γιανναρᾶ


Ενας από τους πιο κοινούς, ίσως ο κοινότατος, τόπος στη χώρα μας, εκείνος που αναπαράγεται μηχανικά κάθε που θέλουμε να ευλογήσουμε τα γένια μας ως κράτος ή ως μεμονωμένα άτομα, είναι ότι είμαστε οι νόμιμοι και επάξιοι συνεχιστές της αρχαιοελληνικής παράδοσης. Επαιρόμαστε για μια κληρονομιά την οποία όχι μόνο δεν καλλιεργούμε, αλλά εν πολλοίς αγνοούμε.
Είναι γεγονός ότι με εξαίρεση μετρημένες στα δάχτυλα έγκριτες μεταφράσεις, οι ξένες, κυρίως γαλλικές και αγγλικές, κριτικές εκδόσεις αρχαιοελληνικών κειμένων αποτελούσαν μέχρι πρότινος μοναδική οιονεί επιλογή για όποιον Ελληνα ήθελε να εντρυφήσει στους θησαυρούς της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Τα τελευταία χρόνια η κυκλοφορία σύγχρονων και δόκιμων σε γενικές γραμμές μεταφράσεων άλλαξε σε ένα βαθμό το τοπίο. Παρότι σε ό,τι αφορά τον φωτισμό και την ανάλυση των κειμένων, στην κριτική βιβλιογραφία και αρθρογραφία η οποία αποτελεί απαραίτητο δεκανίκι κάθε ουσιώδους και γόνιμης προσέγγισης των κειμένων, οι μη πολύγλωσσοι αναγνώστες παραμένουν εξαιρετικά αδικημένοι.
Μια ομάδα φιλολόγων με μεγάλο μεράκι και αγάπη για τα κείμενα της κλασικής γραμματείας που εδώ και σχεδόν μια δεκαπενταετία εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση, αποτελεί αφανή ελπιδοφόρα εξαίρεση.
Η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία Παιδείας και Πολιτισμού «Εν Κύκλω», που ιδρύθηκε το 2001, έχει αρχίσει να προσφέρει σημαντικούς καρπούς στον τομέα της Κλασικής Φιλολογίας. Τον Οκτώβριο του 1994 η αναπληρώτρια, σήμερα, καθηγήτρια Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μαίρη Γιόση οργάνωσε και διηύθυνε ένα προαιρετικό σεμινάριο μετάφρασης της τραγωδίας «Αίας» του Σοφοκλή. Η μετάφραση που κυκλοφόρησε το 1998 έφερε τη συλλογική υπογραφή «Εν Κύκλω». Στη συνέχεια, μέλη της ομάδας εκπόνησαν μια σειρά σχολιασμένων μεταφράσεων, οι οποίες κυκλοφόρησαν από τις «Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου» στο πλαίσιο της σειράς «Οψεις».
Συλλογικό έργο
Σήμερα η εταιρεία απαρτίζεται από πτυχιούχους, διδάκτορες και καθηγητές Φιλολογίας, όλοι πρώην φοιτητές (από τρεις διαφορετικές γενιές) της διοργανώτριας του σεμιναρίου για τον «Αίαντα». Συναντήσαμε την ψυχή αυτού του αμιγώς συλλογικού και ανιδιοτελούς εγχειρήματος, την κ. Γιόση και τον λέκτορα Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Κρήτης, κ. Δήμο Σπαθάρα στην έδρα του «Εν Κύκλω» στα όρια Βύρωνα και Καισαριανής. Οι δύο κλασικοί φιλόλογοι μίλησαν για τους στόχους και τον τρόπο εργασίας της ομάδας, αλλά και τις δυσκολίες του δονκιχωτικού επιστημονικού εγχειρήματος.
«Από το 2001 έχουν γίνει μεγάλα άλματα στην Ελλάδα στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την ξένη, αλλά και την εσωτερική παραγωγή επιστημονικού έργου. Σχετικά σύντομα πιστεύω ότι θα εξαλειφθεί η διάκριση μεταξύ ξένης και ελληνικής παραγωγής. Θα μιλάμε συνολικά για την επιστημονική εργασία πάνω στα αρχαία κείμενα», επεσήμανε η κ. Γιόση.
«Στόχος μας ήταν η δημιουργία σύγχρονης ελληνόγλωσσης βιβλιογραφίας, εγκαινιάζοντας έναν ισότιμο διάλογο με την αντίστοιχη ξένη», συμπληρώνει. Σε αυτό το πλαίσιο κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις «Σμίλη» οι μεταφράσεις: «Κατά Λοχίτου» του Ισοκράτη (εισαγωγή και σχόλια Δ. Σπαθάρα), «Ηρακλής» (εισαγωγή και σχόλια Μ. Γιόση) και οι «Κρήτες» (εισαγωγή και σχόλια Γ. Σαμπατακάκη) του Ευριπίδη. Παράλληλα ξεκίνησε μια προσπάθεια μετάφρασης έγκυρων ξένων μελετών, στις οποίες δεν είχε πρόσβαση το ελληνικό κοινό.
Ετσι προέκυψε μια σειρά βιβλίων (τύπου Compagnions) από τις εκδόσεις «Σμίλη», αποτελούμενα από μεταφρασμένες μελέτες έγκριτων διακεκριμένων φιλολόγων που καλύπτουν συγκεκριμένη θεματική ενότητα: Αριστοφάνης, Ηρόδοτος, Σαπφώ, Ρητορική.
«Επιλέξαμε άρθρα που είχαν αξιολογηθεί από την πληθώρα των βιβλιογραφικών αναφορών, καθώς και νεότερα που προβάλλουν πιο σύγχρονες προσεγγίσεις του θέματος», συμπλήρωσε ο κ. Σπαθάρας. «Επιθυμία μας είναι να στρέψουμε τον κόσμο στα κείμενα. Η δημιουργία αναγνωστών», υπογράμμισε η κ. Γιόση. Δεν πρόκειται για κείμενα ειδημόνων με αποκλειστικούς αποδέκτες αντίστοιχους συναδέλφους τους. Αλλα για ένα τύπο επιστημονικού βιβλίου εξαιρετικά διαδεδομένου στο εξωτερικό, το οποίο έχει στόχο να καταστήσει γνωστές σε ένα ευρύ κοινό βασικές όψεις έργων και σύγχρονες ερμηνευτικές τάσεις της αρχαιοελληνικής γραμματείας.
Διεθνής αναγνώριση
Η συλλογική εργασία του «Εν Κύκλω» αναγνωρίστηκε αρκετά νωρίς, κυρίως από πανεπιστήμια και φιλολόγους του εξωτερικού, οι οποίοι συνεργάστηκαν με την ομάδα. Στο πλαίσιο αυτό διοργανώθηκε σειρά σεμιναρίων και διαλέξεων στις οποίες μετείχαν, ως καλεσμένοι ομιλητές, καθηγητές από ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια, κυρίως από την Αγγλία, τη Γερμανία και την Ισπανία.
«Η πρώτη επαφή έγινε λίγο μετά την κυκλοφορία της μετάφρασης του “Αίαντα”. Το Πανεπιστήμιο του Cambridge μάς κάλεσε να την παρουσιάσουμε στην Αγγλία. Ηταν το έναυσμα για να σκεφθούμε θεωρητικά πάνω στη μετάφραση και κατ’ επέκταση τη συλλογική εργασία», τόνισε η κ. Γιόση. Το πολύωρο εβδομαδιαίο σεμινάριο βασιζόταν στην εντατική δουλειά σχολιασμού των κειμένων από την οποία προέκυπταν οι δυνατές μεταφραστικές εκδοχές. «Μεταφράζαμε όλοι μαζί κάθε δίστιχο και καταλήγαμε ύστερα από επιλογή στην πιο δόκιμη εκδοχή». Εκείνη η πρώτη θεωρητική και πρακτική εργασία προσέφερε τα επιστημονικά κριτήρια εργασίας της ομάδας. Η δυσκολία της ομαδικής εργασίας, της συλλογικής μετάφρασης και κατ’ επέκταση του σχολιασμού των κειμένων έγκειται στο γεγονός ότι κάθε συμμετέχων θέτει υπό κοινή κρίση την άποψή του, διακινδυνεύοντας την απόρριψη. «Απαιτείται αυταπάρνηση και εγκατάλειψη της ανάγκης προσωπικής προβολής. Μετριάζω το “εγώ” για το κοινό έργο. Αυτό είναι κάτι που δεν διαθέτουν πολλά αξιόλογα μυαλά που θα τα θέλαμε ως συνομιλητές. Πρέπει να δεχθεί κανείς να αλλάξει μέσα από τη συνεργασία. Γι’ αυτό και η ομάδα είναι ολιγομελής», εξήγησε η καθηγήτρια
ΠΗΓΗ: http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_13/09/2009_328783

Οἱ κυριώτερες ἐντολές τοῦ Εὐαγγελίου- τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου




1. Κάθε χριστιανς φείλει ν γαπ τ Θεό.

φείλεις ν γαπς τν Κύριο κα Θεό σου μ λη σου τν καρδι κα μ λη σου τν ψυχ κα μ λο σου τ νο. Ατ εναι πρώτη κα μεγάλη ντολή (Ματθ. 22, 37).

ν μ γαπτε, τηρστε τς ντολές μου (ω. 14, 15).

ποιος γκολπώθηκε τς ντολές μου κα τς κτελε, κενος εναι πο μ γαπ. Κα ποιος γαπ μένα, θ γαπηθε π τν Πατέρα μου κα θ τν γαπήσω κι γ κα θ φανερώσω μέσα του μυστικ τν αυτό μου (ω. 14, 21).

ποιος δν μ γαπ, δν τηρε τς ντολές μου (ω. 14, 24).

γαπτε τ Χριστό, ν κα δν τν χετε γνωρίσει (Α Πέτρ. 1, 8).

ποιος γαπ τν Πατέρα, γαπ κα τν Υό, πο γεννήθηκε π τν Πατέρα (Α ω. 5, 1).


2. Κάθε χριστιανς φείλει ν γαπ τν δελφό του (τν συνάνθρωπό του).

Δεύτερη ντολή, μοια μ τν πρώτη, εναι τ ν γαπήσεις τν συνάνθρωπό σου πως γαπς τν αυτό σου (Ματθ. 22, 39).

Σς δίνω μι νέα ντολή: Ν γαπτε νας τν λλον. πως σς γάπησα γώ, τσι ν γαπτε κι σες νας τν λλον (ω. 13, 34).

π ατ τ γνώρισμα θ μάθουν λοι ο πιστοι πς εστε μαθητές μου, ν δηλαδ χετε γάπη μεταξύ σας (ω. 13, 35).

Χρέος λλο ν μν φήνετε σ κανένα, κτς π τν γάπη πο φείλετε νας στν λλον. πειδ κενος πο γαπ τν δελφό του, χει κπληρώσει λο τ νόμο το Θεο. Κι ατό, γιατ τ «μ μοιχεύσεις», «μ φονεύσεις», «μν κλέψεις», [«μν ψευδομαρτυρήσεις»], «μν πιθυμήσεις», κι λες ο λλες ντολές, σ ατ τν ντολ συνοψίζονται κα περιλαμβάνονται: Στ ν γαπήσεις τν συνάνθρωπό σου σν τν αυτό σου (Ρωμ. 13, 8-9).

γαπστε μ καθαρ καρδι νας τν λλον (Α Πέτρ. 1, 22).

Ν γαπτε τος δελφούς σας (Α Πέτρ. 2, 17).

ν τόσο πολ μς γάπησε Θεός, φείλουμε κι μες ν γαπομε νας τν λλον (Α ω. 4, 11).

ποιος δν γαπ τν δελφό του, ατς βρίσκεται σ κατάσταση πνευματικο θανάτου (Α ω. 23, 14).

Ν πς μάθαμε τ εναι γάπη: πως Χριστς πρόσφερε τ ζωή Του στ θάνατο γι χάρη μας, τσι κι μες φείλουμε ν προσφέρουμε κα τ ζωή μας κόμη γι τος δελφούς μας (Α ω. 3, 16).

Παιδιά μου, ς μν γαπομε μ τ λόγια μόνο κα μ τ γλώσσα, λλ μπρακτα κα ληθινά (Α ω. 3, 18).

ποιος γαπ τ Θεό, ατς γαπ κα τν δελφό του (Α ω. 4, 21).


3. Ο χριστιανο φείλουν ν μν χουν διαμάχες οτε ν νιώθουν μνησικακία κα μίσος κατ τν δελφν τους, λλ κι ν κόμα παρεξηγηθον μεταξύ τους, φείλουν γρήγορα ν συμφιλιωθον.

ποιος χριστιανς ργίζεται ναντίον το δελφο του χωρς ελογη φορμή, εναι πόδικος στ τοπικ δικαστήριο. Κα ποιος πε τν δελφό του «ρακά», δηλαδ «νόητε», εναι πόδικος στ νώτατο δικαστήριο. Κα ποιος πε τν δελφό του «βλάκα», ατς θ καταδικαστε στ φωτι τς κολάσεως (Ματθ. 5, 22).

ν πς στν κκλησία γι ν δώσεις κάποια προσφορά, κα κε θυμηθες τι δελφός σου εναι λυπημένος μαζί σου, φησε κε, μπροστ στν κκλησία, τν προσφορά σου, πήγαινε ν συμφιλιωθες πρτα μ τν δελφό σου κα στερα λα ν προσφέρεις τ δρο σου (Ματθ. 5, 23-24).

Κοίταξε ν συμφιλιωθες γρήγορα μ τν δελφό σου μ τν ποο βρίσκεται σ ντιδικία, σο κόμα εστε στ στράτα τς δ ζως (Ματθ. 5, 25).

ποιος νομίζει πς μπορε ν εναι φιλόνικος, ς ξέρει πς οτε γ οτε ο κκλησίες το Θεο χουν τέτοια συνήθεια, δηλαδ ν φιλονικομε (Α Κορ. 11, 16).

δολος το Θεο δν πρέπει ν φιλονικε, λλ πρέπει ν εναι πιος πέναντι σ λους, διδακτικός, νεξίκακος (Β Τιμ. 2, 24).

δύση το λίου ν μ σς βρίσκει ποτ ργισμένους (φεσ. 4, 26).

ποιος μισε τν δελφό του βρίσκεται στ σκοτάδι, κα πορεύεται μέσα στ σκοτάδι, κα πο πάει δν ξέρει, γιατ τ σκοτάδι χει τυφλώσει τ μάτια του (Α ω. 2, 11).

Καθένας πο μισε τν δελφό του εναι φονιάς. Κα ξέρετε πς κανένας φονιάς δν χει συμμετοχ στν αώνια ζωή (Α ω. 3, 15).


4. Ο χριστιανο φείλουν ν μ βλέπουν μ περιέργεια κα πιθυμία.

γ σς λέω τι κάθε νθρωπος πο βλέπει γυναίκα μ πονηρ πιθυμία, χει δη σχεδν διαπράξει μοιχεία μ ατ μέσα στν καρδιά του (Ματθ. 5, 28).

λα σα νήκουν στν κόσμο – ο μαρτωλς γωϊστικς πιθυμίες, λαχτάρα ν ποκτήσουμε , τι βλέπουν τ μάτια μας κα περοψία π τν κατοχ το πλούτου – δν προέρχονται π τ Θε Πατέρα, λλ π τν μαρτωλ κόσμο. κόσμος μως περν κα χάνεται. Κα μαζί του χάνονται λα σα πιθυμον ν κατέχουν ο νθρωποι. κενος μως πο κτελε τ θέλημα το Θεο, θ ζήσει αώνια (Α ω. 2, 16-17).


5. Ο χριστιανο φείλουν ν μν ρκίζονται, οτε ληθιν οτε στ ψέματα.

γ σς λέω ν μν ρκίζεστε καθόλου. Οτε στν ορανό, γιατ εναι θρόνος το Θεο. Οτε στ γ, γιατ εναι τ σκαμν που πατον τ πόδια του. Οτε στ εροσόλυμα, γιατ εναι πόλη το Θεο, το μεγάλου βασιλι. Οτε στ κεφάλι σας ν ρκιστετε, γιατ δν μπορετε ν κάνετε οτε μι τρίχα του σπρη μαύρη. λόγος σας ς εναι πλ «να» κα «χι». ,τι περισσότερο πετε π τ «να» κα τ «χι», προέρχεται π τν πονηρ διάβολο (Ματθ. 5, 34-37).

Προπαντός, δελφοί μου, ν μν ρκίζεστε οτε στν οραν οτε στ γ οτε πουθεν λλο. λλ ς εναι τ «ναί» σας πραγματικ «να» κα τ «χι» σας πραγματικ «χι», γι ν μ βρεθετε κατηγορούμενοι στν τελικ κρίση ( κα γι ν μν πέσετε σ ποκρισία κα ψευδολογία) (ακ. 5, 12).


6. Ο χριστιανο φείλουν ν μν εναι κδικητικοί, οτε ν νταποδίδουν κακ στ κακό.

γ σς λέω ν μν ντιστέκεστε στν κακ νθρωπο. λλ ν κάποιος σ χτυπήσει στ να μάγουλο, σ γύρισέ του κα τ λλο γι ν στ χτυπήσει κι ατό (Ματθ. 5, 39).

ν κάποιος θελήσει ν σ πάρει γγαρεία γι να χιλιόμετρο, σ πήγαινε μαζί του δύο (Ματθ. 5, 41).

Ν προσεύχεστε γι κείνους πο σς καταριονται, ν εεργετετε κείνους πο σς μισον, κα ν παρακαλετε τ Θε γι κείνους πο σς πειράζουν κα σς καταδιώκουν (Ματθ. 5, 44).

ν κάποιος σς κάνει κακό, μν το τ νταποδίδετε. (Ρωμ. 12, 17).

Μ ζηττε, δελφοί, ν περασπίζετε μ κδικήσεις τν αυτό σας, λλ δώσετε τόπο στν ργ το Θεο,πο θ ρθει κα θ πάρει κδίκηση στν ρα τς κρίσεως (Ρωμ. 12, 19).

ν πειν χθρός σου, δίνε του ν τρώει. ν διψ, δίνε του ν πίνει (Ρωμ. 12, 20).

Μν φήνεις ν σ νικήσει τ κακό, λλ ν νικς τ κακ μ τν καλή σου διαγωγή (Ρωμ. 12, 21).

Ν μν ντιδρτε στ κακ μ κακ κα στ βρισι μ βρισιά, λλ τ ντίθετο. Στς βρισις δηλαδ ν ντιδρτε μ ελογίες (Α Πετρ. 3, 9).

γαπητέ, ν μν παίρνεις γι πρότυπο τ κακό, λλ τ καλό. ποιος κάνει τ καλ εναι παιδ το Θεο. ποιος κάνει τ κακ δν χει γνωρίσει τ Θεό (Γ ω. 11).


7. Ο χριστιανο φείλουν ν μν πηγαίνουν διόλου σ δικαστήρια γι τν πίλυση τν διαφορν τους. ν μως κάποτε παραστε σχετικ νάγκη, ς προτιμήσουν ν βάλουν κριτ στ διαφορά τους ναν νθρωπο τς κκλησίας, παρ ν καταφύγουν στ κοσμικ δικαστήρια.

ν κάποιος θέλει ν σ πάει στ δικαστήριο γι ν σο πάρει τ σακάκι, φησέ του κα τ πανωφόρι (Ματθ. 5, 40).

Κα μόνο τ γεγονός, δελφοί, τι χετε δίκες μεταξύ σας, ποτελε δη πλήρη ποτυχία σας. ς προτιμτε ν εστε ο δικημένοι κα ζημιωμένοι, παρ ν δικετε κα ν ζημιώνετε τος λλους, κα μάλιστα τος δελφούς σας χριστιανούς. μήπως δν ξέρετε τι νθρωποι δικοι δν θ κληρονομήσουν τ βασιλεία το Θεο; Μν χετε αταπάτες: Στ βασιλεία το Θεο δν χουν θέση οτε πόρνοι οτε φιλάργυροι οτε μοιχο οτε θηλυπρεπες οτε σοδομίτες οτε κλέφτες οτε πλεονέκτες οτε μέθυσοι οτε κατήγοροι οτε ρπαγες (Α Κορ. 6, 7-9).

ταν κάποιος χει μι διαφορ μ ναν λλο χριστιανό, πς τολμ ν καταφεύγει στν κρίση τν δικων κοσμικν δικαστν κα χι στν κρίση κα τ διαιτησία τν μελν τς κκλησιαστικς μας κοινότητας; (Α Κορ. 6, 1).


8. Ο χριστιανο φείλουν ν μν κατακρίνουν.

Μν κατακρίνετε τος λλους, γι ν μν κατακριθετε κι σες π τ Θεό. Μ τ κριτήριο πο κρίνετε θ κριθετε, κα μ τ μέτρο πο μετρτε θ μετρηθετε. Γιατ βλέπεις τ σκουπιδάκι πο εναι στ μάτι το δελφο σου κα δ νιώθεις λόκληρο δοκάρι πο εναι στ δικό σου μάτι; (Ματθ. 7, 1-3).

νοχος κα νυπολόγητος εσαι, νθρωπέ μου, σ πο γίνεσαι κριτς τν λλων. Γιατί, κρίνοντας τν λλο, καταδικάζεις τν διο τν αυτό σου, φο κι σ κάνεις τ δια κακ πο κάνει κενος (Ρωμ. 2, 1).

Μν κάνετε, δελφοί, καμι κρίση πρν π τν καιρ τς δευτέρας παρουσίας το Κυρίου. κενος θ ρίξει τότε φς σ σα ργα εναι τώρα κρυμμένα στ σκοτάδι, κα θ φανερώσει τος κρυφος λογισμος τν καρδιν τν νθρώπων (Α Κορ. 4, 5).

Μν κακολογετε κα κατηγορετε νας τν λλον, δελφοί. ποιος κατηγορε κατακρίνει τν δελφό του, κατηγορε κα κατακρίνει τν διο τ νόμο το Θεο. Κι ταν κρίνεις τ νόμο το Θεο, δν εσαι τηρητς κα ποκείμενος στ νόμο, λλ κριτς κα νώτερός του. νας εναι νομοθέτης κα κριτής, Χριστός, πο χει τ δύναμη ν σώσει τν νθρωπο ν τν κολάσει. ν σ ποιός εσαι πο κρίνεις τν λλο; (ακ. 4, 11-12).


9. ν ο χριστιανο δν συγχωρον τ σφάλματα τν δελφν τους, οτε Θες θ συγχωρήσει τ δικά τους σφάλματα.

ν σες συγχωρήσετε τ σφάλματα τν λλων νθρώπων, θ συγχωρήσει κα τ δικά σας σφάλματα πουράνιος Πατέρας σας. ν μως δν συγχωρήσετε τ σφάλματα τν λλων, οτε τ δικά σας σφάλματα θ συγχωρήσει πουράνιος Πατέρας (Ματθ. 6, 14-15).

Οράνιε Πατέρα, χάρισέ μας τ χρέη τν μαρτιν μας, καθς κι μες τ χαρίζουμε στος δικούς μας φειλέτες (σους μς χουν δικήσει) (Ματθ. 6, 12).

«Κακ δολε, σο χάρισα λο σου τ χρέος, δέκα χιλιάδες τάλαντα (πέρογκο ποσό), πειδ μ παρακάλεσες. Δέν πρεπε κι σ ν σπλαχνιστες τ σύνδουλό σου, πως γ σπλαχνίστηκα σένα, κα ν το χαρίσεις τ κατ δηνάρια (σήμαντο ποσ) πο σο χρωστοσε;» Κα ργίστηκε Κύριός του κα παρέδωσε τ δολο κενο στος βασανιστές, σπου ν ξεπληρώσει λο του τ χρέος. τσι θ κάνει κα σ σς οράνιος Πατέρας μου, ν δν συγχωρήσετε μ λη σας τν καρδι τ σφάλματα τν δελφν σας (Ματθ. 18, 32-35).

ταν στέκεστε ν προσευχηθετε, ν συγχωρετε ποιο παράπονο λύπη χετε ναντίον κάποιου δελφο σας, γι ν συγχωρήσει κα οράνιος Πατέρας σας τ δικά σας σφάλματα (Μάρκ. 11, 25).

ν δελφός σου σο κάνει κακό, πιτίμησέ τον. Κι ν μετανοήσει, συγχώρεσέ τον. λλ κι ν φτ φορς τ μέρα σο κάνει κακό, κι ρθει λλες τόσες κα σο πε «μετανο», συγχώρεσέ τον (Λουκ. 17, 3-4).


10. Ο χριστιανο φείλουν ν κάνουν λεημοσύνες, λλ κα ν προσεύχονται κα ν νηστεύουν, χι μως ποκριτικά, γι ν τος δοξάσουν δηλαδ κα ν τος παινέσουν ο νθρωποι, λλ μόνο γι τ Θεό.

Προσέχετε ν μν κάνετε τν λεημοσύνη σας μπροστ στος νθρώπους, γι ν σς βλέπουν κα ν σς θαυμάζουν. λλις, μν περιμένετε νταμοιβ π τν οράνιο Πατέρα σας. ταν λοιπν σ κάνεις λεημοσύνη, κάνε την τόσο κρυφά, πο τ ριστερό σου χέρι ν μν ξέρει τί κάνει τ δεξί (Ματθ. 6, 1 κα 3).

ταν προσεύχεσαι χριστιανέ, ν μν εσαι σν τος ποκριτές, πο τος ρέσει ν στέκονται κα ν προσεύχονται πιδεικτικ στς κκλησίες κα στ σταυροδρόμια, γι ν δείξουν στος νθρώπους τι προσεύχονται. Σς βεβαιώνω πς ατ εναι λη νταμοιβή τους. σύ, ντίθετα, ταν προσεύχεσαι, μπς στν πι πόκρυφο χρο σου (δηλαδ τν καρδιά), κλεσε τ πόρτα (δηλαδ τς ασθήσεις) κα προσευχήσου μυστικ στν κρυμμένο κα όρατο Πατέρα σου. Κι κενος, πο βλέπει τς κρυφς πράξεις, θ σ νταμείψει φανερά (Ματθ. 6, 5-6).

ταν νηστεύετε, ν μ γίνεστε σκυθρωποί, πως ο ποκριτές, πο λλοιώνουν κατάλληλα τν ψη τους γι ν δείξουν στος νθρώπους τι νηστεύουν. Σς βεβαιώνω πς ατο παίρνουν δ μόνο τν μοιβή τους, π τν παινο τν νθρώπων. σ ντίθετα, ταν νηστεύεις, περιποιήσου τ μαλλιά σου κα νίψε τ πρόσωπό σου, γι ν μ δείξεις στος νθρώπους τ νηστεία σου, λλ μόνο στ Θε κα Πατέρα σου, πο βλέπει τς κρυφς πράξεις. Κα Πατέρας σου, πο βλέπει τς κρυφς πράξεις, θ σο τ νταποδώσει φανερά (Ματθ. 6, 16-18).


11. Ο χριστιανο φείλουν ν φροντίζουν γι τν πόκτηση χι πίγειων λλ οράνιων θησαυρν. Κα ο πλούσιοι οφείλουν ν κλανε κα ν θρηνον γι τ πλούτη τους, παρ ν πολογίζουν σ ατά.

Μ μαζεύετε πλούτη πάνω στ γ, που τ φανίζουν σκόρος κα σκουριά, κι που ο κλέφτες κάνουν διαρρήξεις κα τ κλέβουν. Ν μαζεύετε θησαυρος οράνιους, πο δν τος φανίζουν οτε σκόρος οτε σκουριά, κα πο ο κλέφτες δν μπορον ν κάνουν διάρρηξη κα ν τος κλέψουν. Γιατ που εναι τ πλούτη σας, κε θ εναι προσκολλημένη κα καρδιά σας (Ματθ. 6, 19-21).

λλοίμονο σ σς τος πλουσίους, γιατ χετε στν κόσμο τοτο τν παρηγοριά σας π τν πλοτο, κα γι ατ δν σς μένει ν πολαύσετε τίποτα στν ζωή (Λουκ. 6, 24).

Σς βεβαιώνω τι δύσκολα θ μπε πλούσιος στ βασιλεία τν ορανν (Ματθ. 19, 23).

Πουλστε τ πάρχοντά σας κα δστε λεημοσύνη στος φτωχούς. ποκτστε πορτοφόλια πο δν παλιώνουν, κα πλούτη στν οραν πο δν σώνονται ποτέ, κα πο οτε κλέφτης τ γγίζει οτε σκόρος τ καταστρέφει (Λουκ. 12, 33).

καθένας π σς πο δν παρνιέται ,τι χει στ ζω ατή, δν μπορε ν εναι μαθητής μου (Λουκ. 14, 33).

Στος πλούσιους ατο δ το κόσμου ν παραγγέλλεις ν μν περηφανεύονται οτε ν στηρίζουν τς λπίδες τους σ κάτι βέβαιο, πως πλοτος, λλ στ ζωνταν Θεό, πο μς δίνει πλουσιοπάροχα λα τ γαθ, γι ν τ πολαμβάνουμε (Α Τιμ. 6, 17).

κοστε με κι σες ο πλούσιοι. Κλάψτε κα θρηνστε γι τς συμφορς πο σς περιμένουν. πλοτος σας σάπισε κα τ ροχα σας τά φαγε σκόρος. Τ χρυσάφι κα τ σήμι σας κατασκούριασαν, κα σκουριά τους θ εναι μάρτυρας ναντίον σας κα θ καταφάει τς σάρκες σας σν τ φωτιά. Κι ν πλησιάζει κρίση, σες μαζεύετε θησαυρούς (ακ. 5, 1-3).

Νά, κραυγάζει μισθς τν ργατν πο θέρισαν τ χωράφια σας, κι σες τος τν στερήσατε. Κα ο κραυγς τν δικημένων θεριστν φτασαν ς τ ατι το παντοδύναμου Κυρίου (ακ. 5, 4).


12. Ο χριστιανο φείλουν ν μ μεριμνον γι τ γαθ τς γς, οτε ν γαπον τν κόσμο κα τ κοσμικ πράγματα, λλ ν πιζητον τ αώνια κα οράνια γαθά.

Μν χετε γχος κα μν ρχίσετε ν λέτε «τί θ φμε;» «τί θ πιομε;» «τί θ φορέσουμε;» πειδ γι λ ατ γωνιον ο πιστοι μόνο (Ματθ. 6, 31-32).

Ν ζηττε πρτα π λα τ βασιλεία το Θεο κα τν πικράτηση το θελήματός Του, κα λ ατ θ σς δοθον π τ Θε σν χάρισμα, χωρς ν τ ζηττε (Ματθ. 6, 33).

Τοτο σς λέω, δελφοί, τι καιρς τς πίγειας ζως εναι λιγοστός, τσι στε κα σοι χουν γυνακες ν ζον σν ν μν χουν, ν μν εναι δηλαδ προσκολλημένοι σ ατές. Κι κενοι πο κλανε κα θλίβονται γι πράγματα το παρόντος κόσμου, ν ζον σν ν μν χει συμβε κάτι θλιβερό. Κα σοι δοκιμάζουν χαρές, ν ζον σν ν μν χουν λόγο ν χαίρονται. Κα σοι γοράζουν λικ πράγματα, ν ντιμετωπίζουν τ γορασμένα σν ν μν πρόκειται ν τ πολαύσουν. Κα σοι σχολονται μ τ γαθ το κόσμου τούτου, ν ποφεύγουν κάθε πέρμετρη πόλαυσή τους κα μόνο στ ναγκαα ν ρκονται. Γιατ σημεριν μορφ ατο δ το κόσμου δν θ κρατήσει πολύ, λλ περν κα φεύγει συνεχς (Α Κορ. 7, 29-31).

μες ο χριστανο δν στοχεύουμε σ ατ πο βλέπονται, λλ σ ατ πο δν βλέπονται μ τ σωματικ μάτια. Γιατ σα βλέπονται εναι προσωρινά, ν σα δν βλέπονται εναι αώνια (Β Κορ. 4, 18).

μες εμαστε πολίτες τ ορανο, π που περιμένουμε ν ρθει κα ν μς λυτρώσει Κύριός μας ησος Χριστός (Φιλιπ. 3, 20).

μες ο χριστιανο δν χουμε σ ατ τν κόσμο τ μόνιμη πατρίδα μας, λλ λαχταρομε τ μελλοντικ οράνια πατρίδα (βρ. 13, 14).

Προδότες τς γάπης το Θεο! Δέν ξέρετε τι γάπη γι τν μαρτωλ κόσμο εναι χθρα ναντίον το Θεο; ποιος λοιπν θέλει ν εναι φίλος το κόσμου, γίνεται χθρς το Θεο (ακ. 4, 4).

γαπητοί, μν γαπτε τν κόσμο, μήτε σα εναι το κόσμου. ν κάποιος γαπ τν κόσμο, δν χει μέσα του τν γάπη γι τν οράνιο Πατέρα (Α ω. 2, 15).


13. Ο χριστιανο φείλουν ν μν εναι περήφανοι, λλ ν εναι ταπεινο κα ν γαπον ταπεινά.

ποιος ταπεινώσει τν αυτό του σν τ παιδάκι τοτο, ατς εναι μεγαλύτερος π λους στ βασιλεία τν ορανν (Ματθ. 18, 4).

ποιος ψώσει τν αυτό του θ ταπεινωθε. Κα ποιος ταπεινώσει τν αυτό του θ ψωθε (Ματθ. 23, 12).

δελφοί, ν μν εστε φαντασμένοι, λλ ν συγκαταβαίνετε στος πλοϊκος κα ταπεινος χριστιανούς, κα ν τος συναναστρέφεστε, συμμεριζόμενοι τν σημότητά τους (Ρωμ. 12, 16).

Μ ταπεινοφροσύνη ς θεωρε καθένας τν λλον νώτερό του (Φιλ. 2, 3).

Ταπεινωθετε μπροστ στν Κύριο, κι κενος θ σς ψώσει (ακ. 4, 10).

Ο νεώτεροι ν ποτάσσεστε στος πρεσβυτέρους. Κι λοι μαζί, ποτασσόμενοι νας στν λλο, ζωστετε τν ταπεινοφροσύνη. Γιατ Θες ναντιώνεται στος περήφανους, στος ταπεινος μως δίνει τ χάρη Του. Ταπεινστε λοιπν τος αυτούς σας κάτω π τ δύναμη το Θεο, γι ν σς ψώσει τν ρα τς κρίσεως (Α Πέτρ. 5, 5-6).


14. Ο χριστιανο φείλουν ν ντιμετωπίζουν μ πομον λες τς θλίψεις πο τος βρίσκουν.

κενος πο θ πομείνει ς τ τέλος τς δοκιμασίες, ατς μόνο θ σωθε (Ματθ. 24, 13).

Μ τν πομονή σας θ σώσετε τς ψυχές σας (Λουκ. 21, 19).

θλίψη φέρνει σιγ-σιγ τν πομονή, πομον τ σταθερότητα στν ρετή, κα σταθερότητα στν ρετ τν λπίδα στ Θεό (Ρωμ. 5, 3-4).

Ν χετε πομον στς δοκιμασίες (Ρωμ. 12, 11).

ν δείχνουμε πομον στς θλίψεις, θ βασιλεύσουμε μαζ μ τ Χριστ στ μέλλουσα ζωή (Β Τιμ. 2, 12).

Ν πιδιώκεις τν πομονή (Α Τιμ. 6, 11).

δελφοί, ν πομένετε μ καρτερία κάθε παιδαγωγία το Θεο, γνωρίζοντας πς Θες σς μεταχειρίζεται σν παιδιά Του (βρ. 12, 7).

Σς χρειάζεται πομονή, γι ν κάνετε σταθερ τ θέλημα το Θεο κα ν πάρετε τν μοιβ πο σς ποσχέθηκε (βρ. 10, 36).

Μ πομον ς τρέχουμε τν γώνα πο χουμε μπροστά μας (βρ. 12, 1).

Καλότυχος εναι χριστιανς πο σηκώνει μ πομον τς δοκιμασίες, γιατί, φο ποστε μ πιτυχία τς δοκιμασίες, θ κερδίσει τ βραβεο τς αώνιας ζως, πο ποσχέθηκε Θες σ σους Τν γαπον (ακ. 1, 12).

πομονή σας ς εναι κλόνητη κα διαρκής, γι ν γίνετε τέλειοι κα λοκληρωμένοι κα ν μν στερετε σ τίποτα (ακ. 1, 4).

Κάνετε ,τι μπορετε, δελφοί, γι ν προσθέσετε πάνω στν ατοκυριαρχία τν πομονή, κα πάνω στν πομον τν εσέβεια (Β Πέτρ. 1, 6).

δ θ φανε πομον σων νήκουν στ λα το Θεο (ποκ. 14, 12).


15. Ο χριστιανο φείλουν ν μν παραδίδονται στς κοσμικς φροντίδες κα τς λικς πολαύσεις, οτε ν ζον μ μέλεια κα πνευματικ ραθυμία, λλ ν βρίσκονται πάντοτε σ πνευματικ γρήγορση κα τοιμότητα, περιμένοντας τν ρα το θανάτου κα τς κρίσεως το Θεο.

Ν γρυπνετε, γιατ δν ξέρετε ποι ρα θ ρθει Κύριός σας. Κα ν ξέρετε τοτο: ν γνώριζε διοκτήτης νς σπιτιο ποι ρα τς νύχτας θά ρθει κλέφτης, θ ξαγρυπνοσε κα δν θ φηνε ν διαρρήξουν τ σπίτι του. Γι ατ κι σες ν εστε πάντοτε τοιμοι, γιατ Υἱὸς το νθρώπου θ ρθει τν ρα πο δν Τν περιμένετε (Μτθ. 24, 42-44).

Σ λους σας τ λέω: γρυπνετε! (Μαρκ. 13, 37).

γρυπνετε κα προσεύχεστε, γι ν μ σς νικήσει πειρασμός. Τ πνεμα σας εναι πρόθυμο, σάρκα σας μως δύναμη (Μαρκ. 14, 38).

μέση σας ς εναι ζωσμένη καλ (δηλαδ ν εστε τοιμοι) κα τ λυχνάρια σας ς εναι πάντα ναμένα (δηλαδ νος κα καρδιά σας πάντα ν βρίσκονται σ προσοχ κα γρήγορση). Ν μοιάσετε στος πηρέτες κείνους πο περιμένουν πότε Κύριός τους θ γυρίσει π τ γαμήλια τελετ στε, μόλις ρθει κα χτυπήσει τν πόρτα, μέσως ν το νοίξουν. Μακάριοι εναι ο πηρέτες κενοι πού, ταν ρθει Κύριός τους, θ τος βρε ν γρυπνον κα ν τν περιμένουν (Λουκ. 12, 35-37).

Προσέχετε καλ τος αυτούς σας. Προσέχετε μν παραδοθετε στν κραιπάλη κα στ μεθύσι κα στν γωνία γι τς καθημερινς νάγκες, γιατ θ γίνουν βαρις κα κοιμισμένες π ατ ο καρδιές σας, κα θ σς αφνιδιάσει τσι μέρα τς κρίσεως. Γιατ θά ρθει σν παγίδα σ λους τος νθρώπους πο κατοικον στ γ. Ν εστε λοιπν γρυπνοι κα προσεκτικοί, παρακαλώντας κάθε ρα κα στιγμ τ Θε ν σς ξιώσει ν γλυτώσετε π λα τ φοβερ πο μέλλουν ν συμβον, κα ν παρουσιαστετε τοιμοι μπροστ στν Υἱὸ το νθρώπου (Λουκ. 21, 34-36).

ρθε πι ρα ν σηκωθομε π τν πνο τς μέλειας, δελφοί. Γιατ τώρα τελικ σωτηρία βρίσκεται πι κοντά μας παρ τότε πο πιστέψαμε. νύχτα τς πίγειας ζως που νά ναι φεύγει, κα μέρα τς μελλοντικς αώνιας ζως κοντεύει ν ρθει (Ρωμ. 13, 11-12).

Σήκω πάνω σύ, πο κοιμσαι τν πνο τς μαρτίας, κα ναστήσου π τν πνευματικ νέκρα, κα θ σ φωτίσει Χριστός (φεσ. 5, 14).

ς μν κοιμόμαστε, καθς ο λλοι, λλ ς εμαστε γρυπνοι κα προσεκτικοί. σοι κοιμονται, τ νύχτα κοιμονται. Κα σοι μεθον, τ νύχτα μεθον. μες ο χριστιανο μως, σν νθρωποι τς μέρας, ς εμαστε προσεκτικοί (Α Θεσ. 5, 6-8).

Μ σβύνετε μ τν μέλεια τ χαρίσματα το γίου Πνεύματος πο χετε (Α Θεσ. 5, 19).

Μν εστε κνηρο σ ,τι πρέπει ν δείχνετε προθυμία κα ζλο. Ν χετε φλογερ πνευματικ νθουσιασμό, ν πηρετετε μ φοσίωση τν Κύριο (Ρωμ. 12, 11).

Ζήσατε πάνω στ γ μ πολαύσεις κα σπατάλες. Παχύνατε τς καρδιές σας σν τ θρεφτάρια, πο τ τοιμάζουν γι σφάξιμο. (τσι θ εναι κα γι σς μέρα τς κρίσεως μέρα σφαγς σας) (ακ. 5, 5).

Ν εστε προσεκτικο κα γρυπνοι. ντίπαλός σας διάβολος περιφέρεται σν τ λιοντάρι πο βρυχιέται, ζητώντας ν καταβροχθίσει κάποιον π σς, πο στέκεστε στερεο στν πίστη (Α Πέτρ. 5, 8).

γρύπνα!… Γιατ ν δν γρυπνς, θά ρθω σν τν κλέφτη, κα δν θ ξέρεις ποι ρα θά ρθω ν σ κρίνω (ποκ. 3, 2 κα 3).


16. Ο χριστιανο φείλουν ν μετανοον διαρκς π τ βάθη τς ψυχς τους.

κενο τν καιρ μφανίσθηκε στν ρημο τς ουδαίας ωάννης Βαπτιστής, κηρύττοντας κα λέγοντας: «Μετανοετε, γιατ φτασε βασιλεία τν ορανν» (Ματθ. 3, 1-2).

π τότε ρχισε ησος ν κηρύττει κα ν λέει: «Μετανοετε, γιατ φτασε βασιλεία τν ορανν» (Ματθ. 4, 17).

ν δν μετανοήσετε, θ χαθετε λοι σας μ τν διο τρόπο (Λουκ. 13, 3).

Μετανοτε, δελφοί, κα πιστρέψτε στ Θεό, γι ν ξαλειφθον ο μαρτίες σας κα ν βρετε νακούφιση π τν Κύριο (Πράξ. 3, 19).

Μετανόησε κα κάνε πάλι τ προηγούμενα καλ ργα, πο κανες. λλις, ν δν μετανοήσεις, ρχομαι γρήγορα καταπάνω σου κα μετακιν τ λυχνοστάτη σου, δηλαδ τν κκλησία σου, π τν τόπο του (ποκ. 2, 5).


17. Ο χριστιανοί, ν δν ξεπεράσουν στ καλ ργα τος δικαίους τς Παλαις Διαθήκης, δν μπαίνουν στ βασιλεία τν ορανν. Κα ν μαρτάνουν, θ κολαστον βαρύτερα π τος πίστους.

ν εσέβειά σας δν ξεπεράσει τν εσέβεια τν γραμματέων κα τν φαρισαίων, δν θ μπετε στ βασιλεία τν ορανν (Ματθ. 5, 20).

κενος δολος πο ξέρει ποι εναι τ θέλημα το κυρίου του, δν τοιμάζει μως οτε κάνει ,τι θέλει κενος, θ τιμωρηθε αστηρά. ντίθετα, κενος πο δν ξέρει τ θέλημα το κυρίου του κα κάνει κάτι ξιόποινο, θ τιμωρηθε πι λαφρά. Γιατ σ ποιον δόθηκαν πολλά, πολλ θ το ζητηθον. Κα σ ποιον δόθηκαν περισσότερα, περισσότερα θ το ζητηθον (Λουκ. 12, 47-48).

σοι μάρτησαν χωρς ν ξέρουν τ νόμο το Θεο, θ καταδικαστον χι μ κριτήριο τ νόμο (δηλαδ λαφρότερα). σοι μως μάρτησαν γνωρίζοντας τ νόμο, θ δικαστον μ κριτήριο τ νόμο (δηλαδ βαρύτερα) (Ρωμ. 2, 12).

Θ ταν καλύτερα γι ατος ν μν εχαν γνωρίσει τ δρόμο τς ρετς κα τς εσεβείας, παρά, φο τν γνωρίσουν, ν γκαταλείψουν τν γία ντολ πο τος παραδόθηκε (Β Πέτρ. 2, 21).


Πηγή:Nekt;arios.gr