"᾿Εγώ εἰμί τὸ Α καὶ τὸ Ω, ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος, ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος" (᾿Αποκ. κβ΄, 13)

Κείμενα γιά τήν ἑλληνική γλῶσσα στή διαχρονική της μορφή, ἄρθρα ὀρθοδόξου προβληματισμοῦ καί διδαχῆς, ἄρθρα γιά τήν ῾Ελλάδα μας πού μᾶς πληγώνει...


Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου 2010

Σχολικά μαργαριτάρια ἤ ἀπό πού πᾶνε γιά τό ἀεροδρόμιο; Μιά εὔθυμη νότα.



᾿Οδυσσεύς τοῦ Klision:Μιά εὔθυμη νότα, ἔτσι γιά νά σπάσει ἡ μονοτονία, γιατί ἄν τά πάρουμε ὅλα στά σοβαρά, ζήτω πού καήκαμε! Μπορεῖτε νά μοῦ πεῖτε πό πού πᾶμε γιά τό ἀεροδρόμιο; Αὐτό εἶναι ἕνα δεῖγμα μόνο τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους. Φανταστεῖτε ἄν ψαρεύαμε στά βαθιά, τί θά βρίσκαμε. Καλή διασκέδαση...




αναρτήθηκε από maritsa στις 27 Ιανουαρίου 2010 | Διαβάστηκε 85 φορές.
(Μαθητής Λυκείου, Εύβοια 1996)
«Ρε Μάριε, με έσωσες. Είσαι ο σωσίας μου!»
(Από γραπτό μαθητή σε εξετάσεις για την Ιστορία – Γυμνάσιο Κορίνθου 1988)
«Και οι Ρώσοι ανέδειξαν μεγάλους ποιητές όπως ο Πούσκας, ο Λένιν, ο Τρότσκι και ο Ιβάν ο Τρομακτικός. Από την ποίηση αυτή σώζεται σήμερα η Σιβηρία με την παγωμένη λίμνη των Κύκλων που ο Τσακ Κόφσκι την έκανε παλέτα.»
(Από γραπτό μαθητή σε εξετάσεις για την Ιστορία – Γυμνάσιο Θηβών)
«Όταν ο Οδυσσέας γύρισε πίσω στην Ιθάκη, βρήκε τους είκοσι ανεμιστήρες και την Πηνελόπη να τους δουλεύει στο φουλ.»
(Από γραπτό μαθητή σε εξετάσεις για την Ιστορία – Γυμνάσιο Κορίνθου 1989)
«Η επανάσταση του ‘21 έγινε πριν από 1821 χρόνια. Σήμερα γιορτάζουμε την τελική του πτώση.»
(Από Έκθεση για τη Ρωσία μαθητή του Γυμνασίου Καρδίτσας, 1991)
«Η μάνα του Ρασπούτιν ήταν η Ρασπουτάνα, τεραστίων διαστάσεων Ρωσίδα της Σιβηρίας.»
(Από διαγωνισμό στα Θρησκευτικά – Λύκειο Ξάνθης 1991)
«Το ακριβώς αντίθετο της Αγίας Τριάδας είναι η Διαβολική Τριάδα, πυρ, συν γυναιξί και θάλασσα. Πράγματα του Σατανά.»
(Από Έκθεση μαθητή του Γυμνασίου Αργοστολίου, 1992)
«Ο Ε. Λύτης και ο Σ. Εφέρης είναι και οι δύο Έλληνες ποιητές κατηγορίας νόμπελ.»
(Από Έκθεση μαθητή του Γυμνασίου Ζωγράφου, 1990)
«Η επανάσταση στις Ινδίες είχε αρχηγό και σύμβολο το Γάντι του Μανχάταν.»
(Από διαγωνισμό στη Γεωμετρία, Γυμνάσιο Ιωαννίνων, 1982)
«Το τρίγωνο που φέρει δύο γωνίες λέγεται διαγώνιον.»
(Από μάθημα Γεωγραφίας, Λύκειο Χανίων, 1990)
«Πρωτεύουσα της Κεϋλάνης είναι η Λίπτον Τι.»
(Γυμνάσιο Καβάλας, 1988)
«Ο γλάρος είναι αποδημητικό πουλί. Το καλοκαίρι πάει στην παραλία, το χειμώνα στις ακτές. Ενδιαμέσως στους σκουπιδότοπους και λιμάνια.»
(Γυμνάσιο Ηρακλείου, 1991)
«Ο κύκλος είναι μία στρογγυλή γραμμή, χωρίς συνδέσεις, ενωμένη με τέτοιο τρόπο που δεν μπορείς να καταλάβεις που αρχίζει και που τελειώνει.»
(Γυμνάσιο Καρδίτσας, 1989)
«Ο κύκλος δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος, εκτός αν σταματήσεις το διαβήτη.»
(Γυμνάσιο Κιλκίς, 1992)
«Το εκτάριον βρίσκεται ακριβώς μεταξύ πενταρίου και επταρίου.»
(Από γραφτό στη Φυσική, Γυμνάσιο Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, 1983)
Η κυριώτερη αιτία της εξατμίσεως του νερού είναι η φωτιά κάτω απ’ το κατσαρολάκι.
(Από εργασία για τα Μαθηματικά, Λύκειο Τρίπολης, 1991)
Τρεις κύκλοι εφαπτόμενοι ο ένας με τον άλλον δημιουργούν τρίκυκλον.
(Από εξετάσεις στην Ψυχολογία, Λύκειο Λαμίας, 1997)
Η κρίση συνείδησης είναι μια ψυχολογική κατάσταση που μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά και να προκαλέσει ανεπανόρθωτες
καταστροφές στον φέροντα.
(Από γραφτό στην Ιστορία, Γυμνάσιο Νέου Φαλήρου, 1988).
Για να καταπολεμήσει την βραδυγλωσσίαν του ο Δημοσθένης μπούκωνε το στόμα του με χαλίκια κι έτσι όταν μιλούσε κανείς δεν
καταλάβαινε τι έλεγε. Με τον καιρό τον συνήθισαν όλοι έτσι μπουκωμένο και δεν του έδινε κανείς σημασία. Πέθανε τρελός στα Κύθηρα
με το στόμα μπουκωμένο.
(Από γραφτό στην Ελληνική Ιστορία, Γυμνάσιο Περάματος Πειραιά, 1994).
Μόλις ο Αρχιμήδης ανακάλυψε την εκτίναξη του νερού, τρόμαξε τόσο πολύ, που τα ανέθεσε όλα στην πολιτική ηγεσία, ώστε να μην έχει καμία
ευθύνη.
(Από γραφτό στη Μυθολογία, Γυμνάσιο Πάτρας, 1974).
Χρόνια μετά περνώντας από το μέρος που είχε καθαρίσει την κόπρο του Αιγίου, ο Ηρακλής έμεινε κατάπληκτος. Όλα πεντακάθαρα,
λες και ήταν χθες. Έφυγε κατευχαριστημένος.
(Από γραπτό στα Θρησκευτικά, Γυμνάσιο Ολυμπίας, 1991).
Θέλει πολλή επεξήγηση το «Αγάπα τον πλησίον σου»
Σκίτσο του Νικόλα Μαρκόπουλου από το βιβλίο «Μα είναι δυνατόν;.. και όμως. Είναι!»Η Εντολή που λέει Αγάπα τον Πλησίον σου είναι μια από τις
σπουδαιότερες. Αλλά, όπως και όλα τα σημαντικά πράγματα, θέλει πολλή επεξήγηση για ν’ αποφεύγονται οι παρεξηγήσεις.
(Από εξετάσεις Θρησκευτικών, Λύκειο Μαρκοπούλου Αττικής, 1992).
Τραγικό τέλος είχε ο Λούθηρος. Ετέθη εκτός εκκλησίας με ισχυρό κτύπημα της Παπικής Βούλας στο κεφάλι.
(Από γραφτό εξετάσεων στα Θρησκευτικά, Λύκειο Λασιθίου, 1985).
Δύο μεγάλα κόμματα που κυριαρχούσαν στην πολιτική ζωή του Ισραήλ ήταν τα Σόδομα και τα Γόμορα. Οι Σοδομιστές ήταν υπέρ της κοινωνικής
ισότητας ενώ οι Γομαριστές ήταν εγωιστές και συντηρητικοί.
Πηγή: http://www.mplogk.com

῾Ο γλωσσικός μας πολιτισμός-τοῦ Γ. Μπαμπινιώτη





Κάθε πολιτισμός είναι, από τη φύση του, πολυσχιδής. Δεν είναι μόνο ότι περιλαμβάνει δύο άξονες - τον υλικοτεχνικό και τον πνευματικό - αλλά και γύρω από αυτούς αναπτύσσει ποικίλες μορφές. Έτσι, εντός και παράλληλα προς τον υλικοτεχνικό πολιτισμό (Civilization) και τον πνευματικό (Culture) αναπτύσσονται ομόκεντροι κύκλοι που, ως προς τον πνευματικό πολιτισμό, περιλαμβάνουν γλώσσα, ιστορία, θρησκεία, παιδεία, τέχνες και επιστήμες. Αυτό επιτρέπει να μιλάμε για τον χριστιανικό πολιτισμό και τον πολιτισμό τού Ισλάμ, λ.χ., για τον πολιτισμό σε έργα αρχιτεκτονικής, για τον εικαστικό πολιτισμό μιας χώρας, για τον νομικό ή τον πολιτικό μας πολιτισμό κ.ο.κ. Επομένως, κατ' εξοχήν δικαιούται κανείς να μιλάει και για γλωσσικό πολιτισμό: την ιστορία, τις επιδράσεις, τις μορφές που πήρε η γλώσσα μας και το μέγεθος της συμβολής της στην παιδεία και στην όλη καλλιέργεια τής χώρας.

Ο γλωσσικός πολιτισμός της Ελλάδας ειδικότερα ευτύχησε σε τρία πεδία: α) Γεννήθηκαν στον τόπο μας μεγάλα πνεύματα που μαζί με τον δυνατό στοχασμό τους ανέπτυξαν και μια καλλιεργημένη γλώσσα που να τον εκφράζει, β) Επινοήθηκε και αναπτύχθηκε ένα εξαιρετικά οικονομικό και λειτουργικό σύστημα γραφής (ελληνικό αλφάβητο) με το οποίο καταγράφηκε και διασώθηκε σε γραπτά κείμενα μεγάλο μέρος τής ελληνικής πνευματικής παραγωγής, γ) Γνώρισε σπουδαία (αν όχι μοναδική) συνέχεια αφού η ίδια η γλώσσα, η Ελληνική, στον ίδιο (για μερικούς αιώνες και σε πολύ ευρύτερο) χώρο, την Ελλάδα, από τον ίδιο λαό, τους Έλληνες, μιλήθηκε χωρίς διακοπή επί 40 αιώνες και γράφτηκε επί 32 αιώνες (με μοναδικό χάσμα την περίοδο 12ο-8ο αι. π.Χ.). Και τα τρία αυτά χαρακτηριστικά (ποιότητα σκέψης - γραπτή παράδοση - συνέχεια) εξασφάλισαν για τον γλωσσικό πολιτισμό μας μια ξεχωριστή θέση που είναι μαζί η δύναμη και η αδυναμία μας. Δύναμη λόγω τού γλωσσικού πλούτου που μας προσπορίζει, αδυναμία λόγω τής υποχρέωσής μας να κατακτήσουμε και να αξιοποιήσουμε αυτόν τον πολιτισμό.

Πόσο γνωρίζουμε, λοιπόν, πόσο αξιοποιούμε και πόσο προάγουμε αυτή τη διάσταση τού πολιτισμού μας; Διδάσκουμε σωστά - που θα πει δημιουργικά - στο σχολείο τον γλωσσικό μας πολιτισμό; Έχουν μια εξοικείωση οι μαθητές μας με τον αρχαίο λόγο (πεζογραφία), με την «παγκοσμιοποιημένη» (για την εποχή της) Αλεξανδρινή Κοινή, με τη γλώσσα τού Ευαγγελίου, τα κείμενα των Βυζαντινών (χρονογράφων, υμνογράφων κ.λπ.) και τη νεότερη λόγια παράδοσή μας και, βεβαίως, με τα δημώδη κείμενά μας (τραγούδια, λογοτεχνία); Γενικότερα, βιώνουν μέσα από τα κείμενα - και όχι πληροφοριακά - τη γλωσσική διαχρονία τής Ελληνικής; Κατανοούν την εξέλιξή της και τη σχέση των παλιότερων και των σύγχρονων Ελληνικών και σε δομικό (φωνολογικό, γραμματικό και συντακτικό) επίπεδο; Έχουν από μόνοι τους, ανευρετικά και ανακαλυπτικά, την ευκαιρία να βιώσουν τις ομοιότητες και τις διαφορές στα διάφορα χρονικά επίπεδα τής γλώσσας μας; Και μια που μαθαίνουν (ευτυχώς) τόσες ξένες γλώσσες και μάλιστα Αγγλικά τούς δίνουμε την ευκαιρία να νιώσουν ποια είναι, λ.χ., η παρουσία τής Ελληνικής στη γλώσσα αυτή;

Γιατί, θα το πω και μ' αυτή την ευκαιρία, η ενασχόληση (ιδίως των νέων) με τις λέξεις δεν είναι ένα παιχνίδι με τις λέξεις για τις λέξεις, αλλά μια συνάντηση και γνωριμία με τις έννοιες τής γλώσσας, αυτές που συνιστούν τα νοήματα και συγκροτούν, τελικά, τη σκέψη μας και την όλη νοητική μας λειτουργία. Οσο καλύτερα, δηλαδή ευρύτερα, βαθύτερα και πληρέστερα, γνωρίζουμε τον γλωσσικό πολιτισμό μας, τον κόσμο τής γλώσσας μας ανά τους αιώνες στις πολλαπλές δηλώσεις και σχέσεις του (κοινωνικές, πολιτικές, πνευματικές, επιστημονικές, παιδευτικές) τόσο περισσότερο ακονίζουμε το μυαλό μας, καλλιεργούμε τη γλωσσική μας ικανότητα και ευαισθητοποιούμαστε απέναντι στην αξιακή λειτουργία τής γλώσσας. Με άλλα λόγια, δεν μελετούμε τη γλώσσα για τη γλώσσα, αλλά για ν' ανακαλύπτουμε με αυτή και μέσα απ' αυτήν έναν άλλο, πολύ ευρύτερο κόσμο, τον πνευματικό πολιτισμό ενός λαού στην ιστορική του διαδρομή που μέσα από τη γλώσσα - τις λέξεις, τις φράσεις, τις λεκτικές δυνατότητες από την ποικιλία των γραμματικοσυντακτικών δομών - και συγχρόνως μέσα από την πραγμάτωσή της σε κείμενα πάσης μορφής μάς αποκαλύπτεται με τον πιο ουσιαστικό, άμεσο και ανάγλυφο τρόπο.

Τέλος, η οικείωση τού γλωσσικού πολιτισμού, όπως κάθε γνώση των μορφών ενός πολιτισμού - και περισσότερο ίσως από τη γνώση άλλων μορφών πολιτισμού λόγω τού ιδιάζοντος χαρακτήρα τής γλώσσας -, οδηγεί σε αυτογνωσία και συνείδηση πολιτισμικής καταγωγής, αφού η γλώσσα είναι κύριο συστατικό ταυτότητας, χωρίς να είναι και το μόνο. Έτσι η γνώση και η συνείδηση τού γλωσσικού πολιτισμού γίνεται ισχυρή εσωτερική δύναμη για να αντιπαλέψει κανείς όψεις αλλοτρίωσης, όπως είναι λ.χ. η γλωσσική παγκοσμιοποίηση με την κυριαρχία μιας και μόνης ξένης επικοινωνιακής γλώσσας. Γιατί αυτομάτως η γνώση και ο σεβασμός κάθε γλωσσικού πολιτισμού οδηγούν και ενισχύουν τη γλωσσική πολυμορφία, τη γλωσσική διαφορετικότητα και διαφοροποίηση, σέβονται δηλαδή την οικολογία τής γλώσσας, εξίσου σεβαστή και σημαντική όπως η οικολογία τής φύσης ή η οικολογία τού ανθρώπου. Η γλώσσα ήταν και είναι όχημα αλλά συγχρόνως και φορέας και δημιουργός πολιτισμού.

ΠΗΓΗ:εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 1-4-2007
Reblog this post [with Zemanta]

Από georgkod στις Δευτέρα, 1 Φεβρουαρίου 2010 @ Δευτέρα, 1 Φεβρουαρίου 2010 11:23 πμ
Permalink
Tags: πολιτιστική ταυτότητα , εφημ το βημα , ελληνικόςπολιτισμός , νεοελληνική γλώσσα , μπαμπινιωτης , παράδοση , ελληνική γλώσσα , αναδημοσιεύσεις , πολιτισμός , αλλοτρίωση , παγκοσμιοποίηση

Read more: http://spoudasterion.pblogs.gr/2010/02/575541.html#ixzz0eIMSAKVT
Under Creative Commons License: Attribution
Κάθε πολιτισμός είναι, από τη φύση του, πολυσχιδής. Δεν είναι μόνο ότι περιλαμβάνει δύο άξονες - τον υλικοτεχνικό και τον πνευματικό - αλλά και γύρω από αυτούς αναπτύσσει ποικίλες μορφές. Έτσι, εντός και παράλληλα προς τον υλικοτεχνικό πολιτισμό (Civilization) και τον πνευματικό (Culture) αναπτύσσονται ομόκεντροι κύκλοι που, ως προς τον πνευματικό πολιτισμό, περιλαμβάνουν γλώσσα, ιστορία, θρησκεία, παιδεία, τέχνες και επιστήμες. Αυτό επιτρέπει να μιλάμε για τον χριστιανικό πολιτισμό και τον πολιτισμό τού Ισλάμ, λ.χ., για τον πολιτισμό σε έργα αρχιτεκτονικής, για τον εικαστικό πολιτισμό μιας χώρας, για τον νομικό ή τον πολιτικό μας πολιτισμό κ.ο.κ. Επομένως, κατ' εξοχήν δικαιούται κανείς να μιλάει και για γλωσσικό πολιτισμό: την ιστορία, τις επιδράσεις, τις μορφές που πήρε η γλώσσα μας και το μέγεθος της συμβολής της στην παιδεία και στην όλη καλλιέργεια τής χώρας.

Ο γλωσσικός πολιτισμός της Ελλάδας ειδικότερα ευτύχησε σε τρία πεδία: α) Γεννήθηκαν στον τόπο μας μεγάλα πνεύματα που μαζί με τον δυνατό στοχασμό τους ανέπτυξαν και μια καλλιεργημένη γλώσσα που να τον εκφράζει, β) Επινοήθηκε και αναπτύχθηκε ένα εξαιρετικά οικονομικό και λειτουργικό σύστημα γραφής (ελληνικό αλφάβητο) με το οποίο καταγράφηκε και διασώθηκε σε γραπτά κείμενα μεγάλο μέρος τής ελληνικής πνευματικής παραγωγής, γ) Γνώρισε σπουδαία (αν όχι μοναδική) συνέχεια αφού η ίδια η γλώσσα, η Ελληνική, στον ίδιο (για μερικούς αιώνες και σε πολύ ευρύτερο) χώρο, την Ελλάδα, από τον ίδιο λαό, τους Έλληνες, μιλήθηκε χωρίς διακοπή επί 40 αιώνες και γράφτηκε επί 32 αιώνες (με μοναδικό χάσμα την περίοδο 12ο-8ο αι. π.Χ.). Και τα τρία αυτά χαρακτηριστικά (ποιότητα σκέψης - γραπτή παράδοση - συνέχεια) εξασφάλισαν για τον γλωσσικό πολιτισμό μας μια ξεχωριστή θέση που είναι μαζί η δύναμη και η αδυναμία μας. Δύναμη λόγω τού γλωσσικού πλούτου που μας προσπορίζει, αδυναμία λόγω τής υποχρέωσής μας να κατακτήσουμε και να αξιοποιήσουμε αυτόν τον πολιτισμό.

Πόσο γνωρίζουμε, λοιπόν, πόσο αξιοποιούμε και πόσο προάγουμε αυτή τη διάσταση τού πολιτισμού μας; Διδάσκουμε σωστά - που θα πει δημιουργικά - στο σχολείο τον γλωσσικό μας πολιτισμό; Έχουν μια εξοικείωση οι μαθητές μας με τον αρχαίο λόγο (πεζογραφία), με την «παγκοσμιοποιημένη» (για την εποχή της) Αλεξανδρινή Κοινή, με τη γλώσσα τού Ευαγγελίου, τα κείμενα των Βυζαντινών (χρονογράφων, υμνογράφων κ.λπ.) και τη νεότερη λόγια παράδοσή μας και, βεβαίως, με τα δημώδη κείμενά μας (τραγούδια, λογοτεχνία); Γενικότερα, βιώνουν μέσα από τα κείμενα - και όχι πληροφοριακά - τη γλωσσική διαχρονία τής Ελληνικής; Κατανοούν την εξέλιξή της και τη σχέση των παλιότερων και των σύγχρονων Ελληνικών και σε δομικό (φωνολογικό, γραμματικό και συντακτικό) επίπεδο; Έχουν από μόνοι τους, ανευρετικά και ανακαλυπτικά, την ευκαιρία να βιώσουν τις ομοιότητες και τις διαφορές στα διάφορα χρονικά επίπεδα τής γλώσσας μας; Και μια που μαθαίνουν (ευτυχώς) τόσες ξένες γλώσσες και μάλιστα Αγγλικά τούς δίνουμε την ευκαιρία να νιώσουν ποια είναι, λ.χ., η παρουσία τής Ελληνικής στη γλώσσα αυτή;

Γιατί, θα το πω και μ' αυτή την ευκαιρία, η ενασχόληση (ιδίως των νέων) με τις λέξεις δεν είναι ένα παιχνίδι με τις λέξεις για τις λέξεις, αλλά μια συνάντηση και γνωριμία με τις έννοιες τής γλώσσας, αυτές που συνιστούν τα νοήματα και συγκροτούν, τελικά, τη σκέψη μας και την όλη νοητική μας λειτουργία. Οσο καλύτερα, δηλαδή ευρύτερα, βαθύτερα και πληρέστερα, γνωρίζουμε τον γλωσσικό πολιτισμό μας, τον κόσμο τής γλώσσας μας ανά τους αιώνες στις πολλαπλές δηλώσεις και σχέσεις του (κοινωνικές, πολιτικές, πνευματικές, επιστημονικές, παιδευτικές) τόσο περισσότερο ακονίζουμε το μυαλό μας, καλλιεργούμε τη γλωσσική μας ικανότητα και ευαισθητοποιούμαστε απέναντι στην αξιακή λειτουργία τής γλώσσας. Με άλλα λόγια, δεν μελετούμε τη γλώσσα για τη γλώσσα, αλλά για ν' ανακαλύπτουμε με αυτή και μέσα απ' αυτήν έναν άλλο, πολύ ευρύτερο κόσμο, τον πνευματικό πολιτισμό ενός λαού στην ιστορική του διαδρομή που μέσα από τη γλώσσα - τις λέξεις, τις φράσεις, τις λεκτικές δυνατότητες από την ποικιλία των γραμματικοσυντακτικών δομών - και συγχρόνως μέσα από την πραγμάτωσή της σε κείμενα πάσης μορφής μάς αποκαλύπτεται με τον πιο ουσιαστικό, άμεσο και ανάγλυφο τρόπο.

Τέλος, η οικείωση τού γλωσσικού πολιτισμού, όπως κάθε γνώση των μορφών ενός πολιτισμού - και περισσότερο ίσως από τη γνώση άλλων μορφών πολιτισμού λόγω τού ιδιάζοντος χαρακτήρα τής γλώσσας -, οδηγεί σε αυτογνωσία και συνείδηση πολιτισμικής καταγωγής, αφού η γλώσσα είναι κύριο συστατικό ταυτότητας, χωρίς να είναι και το μόνο. Έτσι η γνώση και η συνείδηση τού γλωσσικού πολιτισμού γίνεται ισχυρή εσωτερική δύναμη για να αντιπαλέψει κανείς όψεις αλλοτρίωσης, όπως είναι λ.χ. η γλωσσική παγκοσμιοποίηση με την κυριαρχία μιας και μόνης ξένης επικοινωνιακής γλώσσας. Γιατί αυτομάτως η γνώση και ο σεβασμός κάθε γλωσσικού πολιτισμού οδηγούν και ενισχύουν τη γλωσσική πολυμορφία, τη γλωσσική διαφορετικότητα και διαφοροποίηση, σέβονται δηλαδή την οικολογία τής γλώσσας, εξίσου σεβαστή και σημαντική όπως η οικολογία τής φύσης ή η οικολογία τού ανθρώπου. Η γλώσσα ήταν και είναι όχημα αλλά συγχρόνως και φορέας και δημιουργός πολιτισμού.

ΠΗΓΗ:εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 1-4-2007
Reblog this post [with Zemanta]

Από georgkod στις Δευτέρα, 1 Φεβρουαρίου 2010 @ Δευτέρα, 1 Φεβρουαρίου 2010 11:23 πμ
Permalink
Tags: ηπολιτιστική ταυτότητα , εφημ το βημα , ελληνικός πολιτισμός , νεοελληνική γλώσσα , μπαμπινιωτης , παράδοση , ελληνική γλώσσα , αναδημοσιεύσεις , πολιτισμός , αλλοτρίωση , παγκοσμιοποίησ

Read more: http://spoudasterion.pblogs.gr/2010/02/575541.html#ixzz0eIMSAKVT
Under Creative Commons License: Attribution
Διδίκτυο:http://spoudasterion.pblogs.g

Σαράντος Καργάκος: Οἱ ξένοι στόν τόπο μας ἤ ξένοι στόν τόπο μας;



᾿Οδυσσεύς τοῦ Klision:ὅπως πάντα, ἔτσι καί τώρα ὁ μεγάλος δάσκαλος τῆς ἱστορίας καί ὄχι μόνο, ΕΔΩΣΕ ΡΕΣΤΑ. Πέστα, Χρυσόστομε, θά ποῦμε ἐμεῖς, γιατί ἡ ΕΝΟΧΗ ΣΙΩΠΗ πολλῶν ἐχόντων τήν ἐξουσία μᾶς ἔχει ἀποκαρδιώσει. ᾿Εκεῖνο μάλιστα, πού ἀναφέρει πιό κάτω γιά "το Κολωνάκι και τα πέριξ, όπου τεμπελοσκυλιάζουν όλα τα προοδευτικά «κουμάσια» μας", εἶναι μιά ἔκφραση μεστή νοημάτων, λακωνική, Λάκων γὰρ ὁ ἄνθρωπος καί ἀποκαλυπτική. ῎Ας τόν χαροῦμε...


Σαράντος Ι. Καργάκος
Στην Ελλάδα δεν υπήρξε ποτέ ρατσισμός. Υπήρχε -και προ Ψαθά- σουσουδισμός. Κάποιοι «ανερχόμενοι» το «έπαιζαν» αριστοκράτες και μάλιστα ευρωπαίοι αριστοκράτες, και περιφρονούσαν όχι μόνο την ελληνικότητα, αλλά και πάσα άλλη φυλετικότητα.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι προ ετών σε κάποιους «ανεβασμένους» κύκλους «νεοπροοδευτικών» είχαν γίνει συρμός σαν ονειδιστικοί όροι τα «Κατίνα» και «κατινισμός». Ωσάν το λαϊκό όνομα Κατίνα να είχε κάτι μιασματικό!
Την έκφραση του σουσουδισμού αυτού τη βρίσκουμε από παλιά σε πολλές εκφράσεις της ζωής μας, ακόμη και στην ιστορία μας. Σήμερα θρηνούμε όλοι για τη συμφορά που έπληξε την Αϊτή και λησμονούμε ότι κάτι οφείλουμε σ' αυτήν. Και τούτο το «κάτι» το αποκάλυψα το 1971 στη «Γενική Ιστορία» μου, με την οποία μορφώθηκαν ιστορικά τρεις γενεές Ελληνοπαίδων. Απεκάλυπτα τότε ότι ο πρώτος αρχηγός κράτους που αναγνώρισε την ελληνική επαναστατική κυβέρνηση ήταν ο μαύρος Πρόεδρος της Αϊτής Ζαν Πιέρ Μπουαγιέ, πρώην δούλος. Και σημείωνα σε υποσημείωση με πικρία: «Τον άνθρωπο αυτόν όχι μόνο δεν τον έχουμε τιμήσει, αλλά τον έχουμε παντελώς αγνοήσει. Ίσως διότι η μαυρίλα και η πρώην δουλοσύνη του ενοχλούν». Κι έναν χρόνο μετά την πτώση της δικτατορίας συμπλήρωνα: «Ευελπιστούμε ότι ο ελληνικός πνευματικός κόσμος και το ελληνικό κοινοβούλιο θα εγκαταλείψουν τον σουσουδίστικο αριστοκρατισμό τους και θα τιμήσουν τον αγνοημένο αυτόν φιλέλληνα».
Ας έλθουμε όμως τώρα σε ένα άλλο μαύρο πρόβλημα. Εδώ και χρόνια, μετά τον κατακλυσμό των λαθρομεταναστών που πλήττει τη χώρα μας και ο οποίος κατά ένα σημαντικό μέρος εντάσσεται στα ευρύτερα στρατιωτικοπολιτικά σχέδια της Τουρκίας (και όχι μόνον), προτού καν εκδηλωθεί κάποια οργανωμένη αντίδραση, πέρα από κάποια μεμονωμένα περιστατικά, εκδηλώθηκε οργανωμένος, συγκροτημένος, καλά βολεμένος -κυρίως στον Τύπο και σε θέσεις κλειδιά- ένας (υπερφυλετικός τάχα) κραυγαλέος σουσουδισμός: «Ρατσισμός, ρατσισμός! Εκπέμπουμε σήμα κινδύνου! Εν όψει φασισμός!». Κι όλα αυτά εκπορεύονταν από ανθρώπους τόσο εύπορα ρατσιστές, ώστε η οσμή του Έλληνα να τους βρωμά! Ευρωπαίοι γαρ! Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ο πιο ρατσιστικός χώρος της Ελλάδος είναι το Κολωνάκι και τα πέριξ, όπου τεμπελοσκυλιάζουν όλα τα προοδευτικά «κουμάσια» μας.
Σε αυτόν τον ιερό χώρο (πλατεία Φιλικών βλέπεις!) σχεδιάστηκε και το μεγαλεπήβολο πρόγραμμα της ελληνοποιήσεως των ακαθορίστου αριθμού ξένων που οι πλείστοι διά εισβολής -έστω και χωρίς όπλα- έχουν εισέλθει στη χώρα μας. Διότι πάσα παραβίαση συνόρων θεωρείται εισβολή. Και η οποιαδήποτε ανοχή έναντι του φαινομένου αυτού συνιστά προσβολή. Τώρα, όμως, βρισκόμαστε μπροστά -για να δείξουμε κι εμείς ευρωπαϊκό πρόσωπο- σ' ένα φαινόμενο που οι Γάλλοι ονομάζουν fait accompli (= τετελεσμένο γεγονός). Αν περάσεις από την Ομόνοια κι ακούσεις ελληνική φωνή θα είναι από... Αλβανό! Μόνον η λέξη με τα τρία άλφα, που καθιστά συνονόματους τους Ελληνόπαιδες, συνιστά «ταυτότητα»!
Κατά των ξένων ποτέ δεν έγραψα. Κατά των κοιλιοφρόνων και δουλοφρόνων Ελλήνων έγραψα και γράφω αδιαλείπτως, διότι απλούστατα έχασαν το ελληνικό ήθος. Γι' αυτό άλλωστε πολεμήθηκε τόσο σκληρά από τον προοδευτικό μας σουσουδισμό το βιβλίο μου «Ελληνική Ζωονομία, ήτοι ζωοφυσική μελέτη των συγχρόνων Ελλήνων», που βγήκε το 1986. Πολλοί στις σελίδες του αναγνώρισαν τον εαυτό τους. Στο βιβλίο αυτό σε μια σελίδα έγραψα ότι κάποια στιγμή οι ξένοι θα μας σώσουν. Που δεν είχαν έλθει ακόμα. Διότι, συμπλήρωνα, αυτοί θα δουλεύουν για να καθόμαστε εμείς, αυτοί θα γεννούν και θ' ανατρέφουν παιδιά, διότι εμείς -ως ευρωκατσίβελοι- ανατρέφουμε... σκυλιά. Κι έπεσαν οι ζωόφιλοι να με φάνε...!
Συνεπώς δεν δυσπιστώ προς τους ξένους, ούτε φοβάμαι τους ξένους. Προ πολλών ετών μάλιστα, όταν αρθρογραφούσα στον «Ελεύθερο Τύπο», είχα καταπολεμήσει μια «προοδευτική» άποψη ότι θα τους χρησιμοποιήσουμε όπως οι αρχαίοι Αθηναίοι τους δούλους! Δυσπιστώ όμως -και μάλιστα σφοδρώς- προς τους κατά ταυτότητα Έλληνες. Δυσπιστώ προς την πανσοφία -που συχνά εξελίσσεται σε ουρανομήκη βλακεία- των ιθυντόρων μας. Διότι, όπως έγραφε για κάποιους ο Νίτσε, αντί να έχουν το μυαλό στο κεφάλι, το έχουν στα... πόδια.
Από:«To Παρόν της Κυριακής» - 31-01-2010


Διαδίκτυο: http://aktines.blogspot.com/


῾ Η Ιερά Σύνοδος νά πρέπει σύντομα νά πάρει θέση καί νά ἀποκαταστήσει τήν (λειτουργική) τάξη στήν Πρέβεζα!...


Δευτέρα, 01 Φεβρουαρίου 2010 (᾿Από ᾿Ορθόδοξο Παρατηρητήριο:http://orthodox-watch.blogspot.com) φιλοξενοῦμε μετ᾿ ἐκπλήξεως σπασμωδικές ἀντιδράσεις καί ἄντιδημοκρατικές μεθόδους πού χρησιμοποιοῦνται στήν ῾Ι/Μητρόπολη Νικοπόλεως καί Πρεβέζης, ὥστε νά ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΗΘΟΥΝ οἱ ἱερεῖς πού ἀντιδροῦν. Πολύ λυπηρά φαινόμενα.


Η "ΠΑΡΕΑ ΤΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ" ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΗΣΕΙ ΤΟΥΣ ΠΙΣΤΟΥΣ
Να σας ξαναθυμίσουμε τι έλεγε ο Όσιος Γέρων Παϊσιος ο Αγιορείτης για τις μεταφράσεις - Μία ευθεία και σαφής Ορθόδοξη απάντηση στην πλάνη των λειτουργικών παραφράσεων


" Τώρα, όπως οι άνθρωποι δεν σηκώνουν τίποτε και τα πετούν όλα, έτσι και τα γράμματα δεν σηκώνουν τίποτε, ούτε οξείες ούτε περισπωμένες! Και όπως όλοι τρέχουν, δεν βάζουν ούτε τελεία!
Βλέπω μια γλώσσα που γράφουν μερικοί!
Διάβαζα σε μία μετάφραση της Καινής Διαθήκης: «Από την Αίγυπτο κάλεσα τον γιο μου» (βλ. Ματθ. 2, 15).
Δεν ταιριάζει, βρε παιδί!
Δεν ξεχωρίζει το ιερό από το ανίερο!
Γράφουν έτσι, δήθεν για να είναι όλα ίδια, να υπάρχη ομοιομορφία στην γλώσσα. Ποιος, ακόμη και από το πιο τελευταίο χωριό, δεν θα καταλάβαινε, αν έγραφε «τον υιόν μου»;
’Aκουσα μια φορά στο ’Aγιον Όρος σε μια ανάγνωση:
«Το ψωμί και το κρασί που κάνουν την Μεταλαβιά». Δεν ταιριάζει· πως να το κάνουμε; Ποιος δεν ξέρει τι θα πη «άρτος» και «οίνος»;"


Είναι λυπηρό αλλά δυστυχώς αποτελεί πραγματικότητα!
Καθημερινά λαμβάνουμε e-mails με καταγγελίες και παράπονα εναντίον συγκεκριμένων προσώπων απο την "παρέα" των λειτουργικών παραφραστών της Πρέβεζας.
Σε παλαιότερη ανάρτησή μας προειδοποιούσαμε τους "κυνηγούς Ορθοδόξων κεφαλών" να μην συνεχίσουν τον ανηλεή διωγμό όσων υποπτεύονται ως υπεύθυνους των καταγγελιών.Δυστυχώς απ΄ότι βλέπουμε "ο κόμπος έφτασε στο χτένι" αφού με σκληρές και αήθεις μεθόδους προσπαθούν να ΄"ενοχοποιήσουν" κληρικούς ,λαϊκούς ακόμα και παιδιά ως υπευθύνους για τις "διαρροές" στο διαδίκτυο.
Γιατί άραγε έχει προκληθεί τέτοιος πανικός και γιατί φοβούνται και οργίζονται εναντίον εκείνων που απλώς θέλουν να παραμείνουν πιστοί στην Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας μας;
Αν η έγερση του βαπτισμένου Ορθόδοξου Χριστιανού εναντίον εκείνων που αποπειρώνται με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο να "διορθώσουν" όσα εθεμελίωσαν με τους Θεόπνευστους λόγους τους οι Άγιοι Πατέρες και με το 'Οσιο αίμα τους οι Μάρτυρες και Ομολογητές της Εκκλησίας μας θεωρείται ασέβεια ή "αποτείχισις", τότε να βγείτε και να υποστηρίξετε ευθαρσώς τις δύο Βατικάνειες συνόδους και να προτείνετε ως καινοτόμο και ποιμαντικώς αναγκαία λύση το "αλάθητο" των Επισκόπων ,Αρχιεπισκόπων ή Πατριαρχών.
Όποια ρητορεία και αν επιχειρήσετε να χρησιμοποιήσετε είναι σίγουρο ότι δεν θα πείσετε ούτε ακόμα και τον πιο ακατήχητο ,πράγμα που φανεται και απο την μειωμένη προσέλευση των πιστών στους Ιερούς Ναούς που έχετε επιβάλλει τις καινοτόμες παραφράσεις σας.
Μήπως ήταν τα "θεολογικώς" επενδεδυμένα ρητορικά τεχνάσματα αυτά που οδηγούσαν δεκάδες χιλιάδες πιστούς στους τόπους της άσκησης των Οσίων Γερόντων Παϊσίου και Πορφυρίου;Φυσικά και όχι!Αυτό που ενδιαφέρει και ελκύει τον ταλαιπωρημένο σημερινό άνθρωπο δεν είναι μια Εκκλησία που έχει καταληφθεί απο την αγωνία του manager αλλά μια εκκλησία που θα έχει εμπιστοσύνη σε όσα μας παρέδωσε δια των Αγίων η Κεφαλή της δηλαδή ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός.
Αγαπητοί κύριοι της "παρέας της Πρέβεζας" πρέπει επιτέλους να καταλάβετε ότι εκτός του ότι προωθείτε αντικανονικά την αλλαγή στο τυπικό της λατρείας μας,υπερβαίνετε τα εσκαμμένα διώκοντας απηνώς όποιον διαφωνεί με τις αντι - Ορθόδοξες επιλογές σας.
Η Ιερά σύνοδος θα πρέπει σύντομα να πάρει θέση και να αποκαταστήσει την ταξη όπως καθορίζουν οι Ιεροί κανόνες αφού όσα συμβαίνουν στο προσκήνιο και το παρασκήνιο μόνο ζημία και βλάβη προξενούν στο ποίμνιο της Πρέβεζας και όχι μόνο.
ΣΕ ΟΛΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΕΝΑ ΟΡΙΟ

(Σχετικές αναρτήσεις του "Ο.Π":http://orthodox-watch.blogspot.com

Θεανθρώπινες ρίζες τῆς Ἐκπαιδεύσεως, ᾿Αρχιμ. Σαράντη Σαράντου. Θεολόγου-Φιλολόγου, τ. Καθηγητῆ Ριζαρείου ᾿Εκκλησιαστικῆς Σχολῆς



᾿Οδυσσεύς τοῦ Klision: Τό κείμενο πού ἀκολουθεῖ εἶναι εἰσήγηση σέ ἡμιημερίδα πού πραγματοποιήθηκε στήν ᾿Εθνική Λυρική Σκηνή στίς 31-1-2010 καί εὐγενῶς παραχωρήθηκε ἀπό τόν σεβαστό π. Σαράντη Σαράντο γιά δημοσίευση στό ἰστολόγιό μας. Τήν ἡμιημερίδα διοργάνωσε ὁ ῾Ιερός Ναός ῾Αγίου Νικολάου Πευκακίων τῆς ῾Ιερᾶς ᾿Αρχιεπισκοπῆς ᾿Αθηνῶν, ὅπου Προΐσταται ὁ πρωτοπρεσβύτερος π. Βασίλειος Βολουδάκης, ὁ ὁποῖος ἀνέπτυξε καί σχετική εἰσήγηση. ῾Ομίλησε ᾿επίσης καί ὁ γνωστός κ. Σαράντος Καργάκος, φιλόλογος-ἱστορικός. Τό θέμα τῆς ἡμιημερίδας ἦταν: "Πειράματα στήν ᾿Εκπαίδευση μέ ἀπουσία τῆς Παιδείας". ῞Οπως πληροφορηθήκαμε ἡ ἠμιημερίδα σημείωσε ἐπιτυχία, ἡ δέ Λυρική σκηνή ἦταν κατάμεστη ἀπό κόσμο.


῾Η εἰσήγηση

Πρωτίστως φείλω κάποιες διευκρινίσεις ς πρός τήν πικε­φαλίδα το θέματός μου. Τί ννοομε μέ τή φράση θεανθρώπινες ρίζες καί τί ννοομε μέ τόν ρο κπαίδευση. Γιά ποιά κπαίδευση μιλμε καί σέ ποιό χρονικό ερος κτείνεται.

Πιστεύουμε λοιπόν ὅτι μέ τόν ὅρο ἐκπαίδευση, ἐννοοῦμε τή διαμόρφωση τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ Ἐθνικοῦ, Ἑλληνικοῦ μας συ­στήματος. Οἱ ρίζες του βρίσκονται στόν ἀρχαῖο Ἑλληνικό πολιτισμό μας καί δή στήν ἀριστουργηματική γλῶσσα του. Πολλά κείμενα τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς κλασσικῆς ἐποχῆς ἀποκαλύπτουν τίς θεανθρώπινες ρίζες τοῦ πολιτισμοῦ μας. Οἱ ἀναφορές τῶν πρό Χριστοῦ προγόνων μας στούς θεούς φαίνεται νά καλύπτουν σέ κάποιο μικρό βαθμό τίς πνευματικές ἀναζητήσεις τους. Ὅλη ἡ λοιπή δημιουργία πασχίζει νά καλύψει τίς κοινωνικές ἀνάγκες τους. Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες προσπάθησαν νά συγκροτήσουν μιά ὀργανωμένη πολιτεία μέσα στήν ὁποία νά μποροῦν νά ἀναπτύξουν τόν πολιτισμό τους καί τίς ἀξίες τους. Ἐνδεικτικά ἀναφέρουμε τήν Πολιτεία τοῦ Πλάτωνα. Ἐκτός τῶν πολλῶν ἄλλων ἀξιῶν πού ἀναφέρει εἶναι ἠ ὀργάνωση τῆς Παιδείας. Ἐπιμένει στή μουσική καί γυμναστική ἀγωγή τῶν παιδιῶν. Ἡ εὐνομούμενη Ἀθηναϊκή Δημοκρατία, ἰσχυρίζεται ὁ Πλάτων, θά πρέπει πολύ νά προσέχει, τί μουσική ἀκοῦνε τά παιδιά. Ἐνδέχεται νά ἀλλοτριωθεῖ ὅλο τό ἦθος τῶν νέων ὅταν ξένοι πρός τήν παράδοση μουσική ρυθμοί κατακλύσουν τίς ἀκοές τους τή διάνοιά τους καί τήν ψυχή τους. Μαζί μέ τήν μουσική, θά ἀλλοτριωθεῖ καί ὁ ἀναπόσπαστα συνδεόμενος λόγος. Τό κακό θά ἁπλωθεῖ σ’ ὅλη τή γενιά καί ἀπό αὐτή στίς ἑπόμενες.

Γιαυτό καί οἱ νόμοι τῆς πολιτείας ἦταν αὐστηροί, ἐφόσον ἤθελαν ὡς ὀργανωμένη εὐνομούμενη πολιτεία νά προσφέρουν παιδεία καθαρή, δημοκρατική, καί συμβατή μέ τήν ἱστορία καί τήν παράδοση τῆς Ἀθήνας. Τό αὐτό ἐπεδίωκεκαί ἡ Σπάρτη. Νά μήν ἀλλοτριώνεται ἡ παράδοση, ἡ ἀγωγή, οἱ ἀξίες, τό σπαρτιατικό ἡρωϊκό πνεῦμα.

Ἀντίστοιχη ἦταν ἡ ἔγνοια τοῦ Ἀριστοτέλη καί πολλῶν ἄλλων ἐπιφανῶν προγόνων μας γιά τή διάπλαση τοῦ ἤθους καί τοῦ χαρακτήρα τῶν νέων τῆς πατρίδας μας.

Μέ τήν Ἐνανθρώπιση τοῦ Κυρίου μας, μέ τό λόγο Του, τά θαύματά Του, τή ζωή Του, τό μαρτύριο καί τό θάνατό Του, τήν Ἀνάστασή Του καί τήν ἔνδοξο Ἀνάληψή Του εἰς οὐρανούς οἱ ρίζες τῆς παιδείας μας θεανθρωποποιοῦνται. Ὑποστατικά ἑνωμένος ὁ Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ τέλειος Θεός μέ τήν ἀνθρώ­πινη φύση μας, τῆς μεταδίδει τά χαρί­σματά Του στό βαθμό πού τά ἀποδεχόμαστε καί τά ἀξιοποι­οῦμε. Ἀπό τήν ἐποχή τοῦ θεανθρώπου Κυρίου μας ἡ ἐκπαίδευσή μας ἑδραιώνεται πάνω σέ δύο ἀταλάντευτους ἄξονες, πάνω στήν πλού­σια προσφορά τῶν δωρεῶν τῆς χάριτός Του μέ τή μορφή θεανθρώ­πινης παιδείας καί πάνω στήν εὐελιξία τῆς θεόσδοτης ἐλευθερίας τῆς προσωπικότητός μας δημιουργημένης κατ’ εἰκόνα δική Του καί καθ’ ὁμοίωσιν.

«Θέλομεν τόν Ἰησοῦν ἰδεῖν» εἶπαν στούς μαθητές τοῦ Κυ­ρίου οἱ Ἕλληνες πού βρίσκονταν στήν ἑορτή τῶν Ἑβραίων στά Ἱερο­σόλυμα. Ὁ Φίλιππος πλησίασε τόν Ἀνδρέα καί στή συνέχεια καί οἱ δύο μαθητές ἀπευθύνθηκαν στόν Κύριο, ἐπειδή μέχρι ἐκείνη τήν ὥρα ὁ Χριστός ἐνδιαφερόταν ἀποκλειστικά γιά τούς Ἰουδαίους καί καθόλου γιά τούς Ἐθνικούς.

Ἡ στροφή τοῦ ἐνδιαφέροντος τοῦ Κυρίου μας πρός τούς Ἕλληνες ἀποκαλύπτει τή διάθεση τῶν Ἑλλήνων πρός τό Χριστό καί τήν ἀποδοχή τῆς διδασκαλίας Του καί ζωῆς Του, μέ συνέπεια τή δημιουργία ὁλοκλήρου τοῦ θεανδρικοῦ οἰκοδημήματος τοῦ Ἑλλη­νοχρι­στιανικοῦ πολιτισμοῦ.

Βαρυσήμαντες εἶναι οἱ παρατηρήσεις τοῦ ἁγίου Νεκταρίου πάνω στό θέμα:

«Ὁ Ἕλλην ἐγεννήθη κατά θείαν πρόνοιαν διδάσκαλος τῆς ἀνθρωπότητος· τοῦτο τό ἔργον ἐκληρώθη αὐτῷ· αὕτη ἦν ἡ ἀποστολή αὐτοῦ· αὕτη ἡ κλῆσις αὐτοῦ ἐν τοῖς ἔθνεσιν· μαρτύριον ἡ ἐθνική αὐτοῦ ἱστορία· μαρτύριον ἡ φιλοσοφία αὐτοῦ· μαρτύριον ἡ κλίσης αὐτοῦ· μαρτύριον αἱ εὐγενεῖς αὐτοῦ διαθέσεις· μαρτύριον ἡ παγκόσμιος ἱστορία· μαρτύριον ἡ μακροβιότης αὐτοῦ, ἐξ ἧς δυνάμεθα ἀδιστάκτως νά συμπεράνωμεν καί τήν αἰωνιότητα αὐτοῦ, διά τό αἰώνιον ἔργον τοῦ Χριστιανισμοῦ μεθ’ οὗ συνεδέθη ὁ Ἑλληνισμός διότι ἐνῷ ὅλα τά ἔθνη τά ἐμφανισθέντα ἐπί τῆς παγκοσμίου σκηνῆς ἦλθον καί παρῆλθον, μόνον τό Ἑλληνικόν ἔμεινε ὡς πρόσωπον δρῶν ἐπί τῆς παγκοσμίου σκηνῆς καθ’ ὅλους τούς αἰῶνας· καί τοῦτο, διότι ἡ ἀνθρωπότης δεῖται αἰωνίων διδασκάλων· μαρτύριον τέλος ἡ ἐκλογή αὐτοῦ μεταξύ τῶν ἐθνῶν ὑπό τῆς θείας προνοίας, ὅπως ἐμπιστευθῇ αὐτῷ, τήν ἱεράν παρακαταθήκην τήν ἁγίαν πίστιν, τήν θρησκείαν τῆς ἀποκαλύψεως καί τό θεῖον ἔργον τῆς ἀποστολῆς αὐτῆς, τό αἰώνιον ἔργον τῆς σωτηρίας διά τῆς διαπλάσεως ἁπάσης τῆς ἀνθρωπότητος κατά τάς ἀρχάς τῆς ἀποκαλυφθείσης θρησκείας…

Ἐν τῇ ἱστορίᾳ τοῦ Χριστιανισμοῦ ἀπό τῆς πρώτης σελίδος αὐτῆς ἀναφαίνεται ἡ τῆς Ἑλληνικῆς φυλῆς ἐν τῷ Χριστιανισμῷ δρᾶσις καί ἡ κλῆσις αὐτῆς, ἵνα ἀναλάβῃ τό μέγα τῆς ἀποστολῆς τοῦ χριστιανισμοῦ ἔργον. Οἱ θεῖοι τοῦ Σωτῆρος λόγοι νῦν ἐδοξάσθη ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου, ὅτε ἀνηγγέλθη αὐτῷ, ὅτι Ἕλληνες ἤθελον ἰδεῖν αὐτόν, ἐνεῖχον βαθεῖαν ἔννοιαν· ἡ ῥῆσις ἦν προφητεία, πρόῤῥησις τῶν μελλόντων· οἱ ἐκεῖ ἐμφανισθέντες Ἕλληνες ἦσαν οἱ ἀντιπρόσωποι ὅλου τοῦ Ἑλληνικοῦ ἔθνους· ἐν τῇ παρουσίᾳ αὐτῶν διεῖδεν ὁ θεάνθρωπος Ἰησοῦς τό ἔθνος ἐκεῖνο, εἰς ὅ ἔμελλε νά παραδώσῃ τήν ἱεράν παρακαταθήκην, ἵνα διαφυλαχθῇ τῇ ἀνθρωπότητι. Ἐν τῇ ἐπιζητήσει αὐτῶν διέγνω τήν προθυμίαν τῆς ἀποδοχῆς τῆς ἑαυτοῦ διδασκαλίας, διεῖδε τήν ἑαυτοῦ δόξαν, τήν ἐκ τῆς πίστεως τῶν ἐθνῶν, καί ἀνεγνώρισε τό ἔθνος, ὅπερ πρός τόν σκοπόν τοῦτον προώριστο ἀπό καταβολῆς κόσμου.

Τό Ἑλληνικόν ἔθνος ἀληθῶς πρός τόν σκοπόν τοῦτον ἐκλήθη ἀπό καταβολῆς κόσμου καί πρός τοῦτον μαρτυρεῖται διαπεπλασμένον· ὁ Θεός ἐν τῇ θείᾳ αὐτοῦ προνοίᾳ διέπλασεν αὐτό ὀφθαλμόν τοῦ σώματος τοῦ συγκροτουμένου ὑφ’ ἀπάσης τῆς ἀνθρωπότητος».

Στίς παραπάνω διαπιστώσεις ἔχει καταλήξει ὁ ἅγιος Νεκτάριος, γιατί ἀσφαλῶς ἔχει βαθύτατη τήν ἐμπειρία τῶν Ἁγίων Γραφῶν.

Ἡ θεόπνευστη Μετάφραση ὑπό τῶν Ἑβδομήκοντα τῆς Παλαι­ᾶς Διαθήκης ἑνώνει τήν Π.Δ. μέ τήν Καινή καί τήν καθιστᾷ ἰσόκυρη καί ἱσοστάσια μέ αὐτήν (τήν Καινή). Καί τά ἱστορικά βιβλία της καί τά διδακτικά - ἠθικά, καθώς καί τά προφητικά, ἀποτελοῦν θαυ­μάσια ἀναγνώσματα πρός καταρτισμό καί κατήχηση τῶν νεωτέρων ἀλλά καί ὡς διά βίου ἐν Χριστῷ Παιδεία τῶν μεγαλυτέρων.

Τό κυριότερο βιβλίου τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τό Ψαλτήριο ἀπετέλεσε πολύ πρώιμα ἀναπόσπαστο μέρος τῆς θείας λατρείας μας, ὅλων τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν. Τό ἱερό Ψαλτήριον τοῦ Δαβίδ ἀποτελοῦσε τόν κύριο κορμό τῆς λατρείας τῆς συναγωγῆς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.

Ἔχει ἑρμηνευθεῖ ἀναλυτικά, φιλολογικά καί θεολογικά ἀπό τούς μεγάλους πατέρες, ἱερό Χρυσόστομο, Μέγα Βασίλειο καί ἀπό πολλούς ἄλλους, γιά νά γίνεται εὐκολότερα κατανοητό. Δίδεται ὡς πνευματικός σωστικός κανόνας στούς σοβαρῶς ἁμαρτάνοντες, οἱ ὁποῖοι ἐκ τοῦ ἰαματικοῦ ἀποτελέσματος ἀντιλαμβάνονται τήν ἀξία του καί δοξάζουν τό Θεό πού ἐμπνέει στά ὄργανά Του, στούς δικούς Του τέτοιας ὑψηλῆς ποιότητος δημιουργήματα.

Εἰρήσθω δέ ἐν παρόδῳ ὅτι ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἑρμηνεύο­ντας τά κείμενα τῆς Καινῆς Διαθήκης δέν παρέλειπε σχεδόν ποτέ νά κάνει ἀναφορές στήν Παλαιά Διαθήκη, καί δή στή χριστοθεραπευτική δύναμη τοῦ Ψαλτηρίου. Ἔτσι πάντοτε ἰσχύει τό τοῦ Χρυσορρήμονος ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου: «Ἡ τῶν Γραφῶν ἀνάγνωσις τῶν οὐρανῶν ὑπά­νοιξίς ἐστιν». Τό ἀποτέλεσμα τῆς γνώ­σεως πηγάζει καί ἀπό τόν ἄρι­στο διδάσκαλο πού εἶναι ἡ ἄκτιστη θεία Χάρη μεταδιδόμενη ἀπό τό χειροτονημένο ὀρθόδοξο ποιμένα καί ἀπό τήν καλή προαίρεση καί ἀποδοχή τοῦ δέκτη, τοῦ κατηχουμένου ἤ ἤδη πιστοῦ μέλους τῆς Ἐκκλησίας διά βίου μαθη­τοῦ τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ πολυετής, πενιχρή ὅμως, ἐμπειρία μας στή διδαχή τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ μᾶς ἔχει πείσει, ὅτι ἡ ἐξ ἀπαλῶν ὀνύχων ἀκρόαση τῆς Παλαιᾶς καί τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἀπό τά παιδιά ἀποτελεῖ πρωταρχικό παράγοντα οὐσιαστικῆς θεανθρώπινης Παιδείας. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ σπαρμένος στίς τρυφερές ψυχές τῶν παιδιῶν ὡς ἐπί τό πλεῖστον φυλάσσεται ἐν τῷ κρυπτῷ ταμείῳ τῆς ψυχῆς, δέν χάνεται, ἀλλά ἴσως κάποτε ξαναφυτρώνει καί ἀποδίδει καρπούς. «Ὁ οὐρα­νός καί ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δέ λόγοι μου οὐ μή παρέλθωσι».

Ὁ Ἀπ. Παῦλος μεταφέρει πρός τούς Ἀθηναίους προγόνους μας ὁλόκληρη τή διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, χωρίς νά ἀποκρύψει καί τά δυσκολότερα, τά περί Ἀναστάσεως. Οἱ Ἀθηναῖοι πρόγονοί μας ἄμεσα ἀντιδροῦν ξενιζόμενοι ἀπό τό ξένο μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως. Πολύ σύντομα ὅμως ὡς καλοπροαίρετοι, σκεπτόμενοι, φωτιζόμενοι, συστέλλουν τίς ἀνερμάτιστες ἀντιδράσεις τους καί παραδίδονται στή νέα πίστη, στό μόνο ἀληθινό θεανθρώπινο τρόπο ζωῆς. Ἀπό γενιά σέ γενιά, ἀπό πόλη σέ πόλη ἐξαπλώνεται ἡ νέα πίστη.

Τό σκοτάδι τοῦ εἰδωλολατρικοῦ κατεστημένου καί οἱ αἱ­ρέ­σεις δέν καταφέρνουν νά λυγίσουν τούς προγόνους μας, τούς Ἕλ­ληνες καί νά τούς ἐμπλέξουν στίς ἐνδοκοσμικές ἤ δαιμονικές προκλήσεις τους. Ἡ ρωμαϊκή αὐτοκρατορία κατακτήθηκε πνευμα­τι­κά ἀπό τό ἑλληνικό πνεῦμα καί τόν ἑλληνικό πολιτισμό, δυνα­μω­μένο ἀπό τή νέα χριστιανική πίστη καί χαριτωμένο ἀπό τό Φῶς τοῦ Χριστοῦ.

Θεμελιακό ρόλο στή διαμόρφωση ἀποτελεσματικῆς θεανθρώπινης παιδείας ἔπαιξαν οἱ προσωπικότητες τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν.

Οἱ τρεῖς Ἱεράρχες μέ τή διδασκαλία τους καί τόν ἔνθεο τρόπο ζωῆς τους βοήθησαν τούς συγχρόνους τους:

α) Νά ἀποκτήσουν τήν ἰσορροπία τῶν σχέσεων τῶν ἀνθρώ­πων ὡς ἀδελφῶν μεταξύ τους καί μέ τόν ἐν Τριάδι Θεό. Ὅλη τους ἡ ζωή ἦταν ἀφιερωμένη στό Χριστό καί παράλληλα ἀμέριστο ἦταν καί τό πνευματικό καί πρακτικό ἐνδιαφέρον γιά τόν ἄνθρωπο, μέ κορυφαῖο τό Μ. Βασίλειο μέ τή Βασιλειάδα.

β) Νά ἐντοπίσουν τόν πνευματικό τους ἀγώνα στήν κάθαρση τῆς καρδιᾶς. Νοῦς καί καρδιά σέ μιά χαρισματική ἑνότητα μεταξύ τους, καθαιρόμενα ἀπό τή Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γίνονται τά κάτοπτρα τῆς θέας τοῦ Θείου Φωτός, πού θερμαίνει καί τρανώνει τή φιλόθεη καί φιλάνθρωπη δύναμη τῆς καρδιᾶς. Μορφωτικό πρότυπο γιά τούς πολίτες ὁλόκληρης τῆς Εὐρώπης μέχρι τόν ἑνδέκατο αἰώνα εἶναι ὁ Θεάνθρωπος καί ὄχι τά ἄλλα πρό Χριστοῦ εἴδωλα.

γ) Νά καταλάβουν οἱ πιστοί τό δυαδικό σχῆμα πνευματικῆς παράδοσης: Πνευματικός πατέρας - πνευματικό τέκνο. Γνωστά ζεύγη ὑπῆρξαν: Χριστός - Παῦλος, Παῦλος – Χρυσόστομος, Μ. Ἀντώ­νιος – Μ. Ἀθανάσιος, Συμεών εὐλαβής –Συμεών Ν. Θεολόγος καί ἄπειρα ἄλλα τέτοιας ποιότητος ζεύγη, πού καί μέχρι σήμερα ἀπολαμβάνουν τούς γλυκυτάτους καρπούς τῆς ἐν Χριστῷ μυστικῆς πνευματικῆς καθοδήγησης. Οἱ προσευχές τῶν πνευματικῶν πατέρων συνδυαζόμενες μέ τίς πνευματικές συμβουλές τους ἀναδεικνύ­ουν ὑγιῆ πνευματικά τέκνα.

δ) Νά συνειδητοποιοῦν ὅτι εἶναι πάροικοι καί ὁδῖτες τοῦ κόσμου τούτου. Πανδοχεῖόν ἐστιν ὁ παρών βίος διεκήρυσσε ὁ Χρυσόστομος. Γιαυτό χρειάζεται ἀξιοποίηση τοῦ χρόνου τοῦ παρόντος βίου, διότι ὁ θεανθρώπινος τρόπος ζωῆς στήν παρούσα στρατευομένη μας Ἐκκλησία ἀποτελεῖ καί τήν προϋπόθεση καταξίωσης στή θριαμβεύουσα Ἐκκλησία, στήν αἰώνια ζωή.

ε) Νά μή πιαστοῦν στά δόκανα τῆς ἁμαρτίας. Τό πᾶν εἶναι ὁ Χριστός κατά τούς Τρεῖς Ἱεράρχες καί αὐτό ἐπανελάμβανε ὁ θεοφώτιστος σύγχρονος πατέρας μας Πορφύριος. Λέγει χαρακτηριστικά ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὅτι συναναστρεφόμαστε - ἐννο­οοῦσε τόν ἑαυτό του καί τό φίλο του καί συμφοιτητή του Μ. Βασίλειο – στά μεγάλα Πανεπιστήμια τῆς ἐποχῆς ὅλους τούς συμφοιτητές μας. Ὅταν ὅμως διαπιστώναμε πρόκληση καί πρόσκληση στήν ἁμαρτία καί στόν κοσμικό τρόπο ζωῆς, τρέχαμε μακρυά, ὅπως τρέχουν ἀσυγκράτητα μακρυά ἀπό τή φωτιά πού πάνω σ’ αὐτήν προετοιμάζονται νά ψηθοῦν τά χρονιάρικα κατσίκια.

στ) Νά γίνουν μέτοχοι τῆς Ἀληθείας πού εἶναι ὁ Χριστός καί τῆς διδασκαλίας του. Καί οἱ τρεῖς τους πολέμησαν ἀνυποχώρητα τήν αἵρεση τοῦ Ἀρειανισμοῦ, ἐπειδή πίστευαν ὅπως καί ὁ θεῖος Παῦλος «γνώσεσθε τήν Ἀλήθειαν καί ἡ Ἀλήθεια ἐλευθερώσει Ὑμᾶς».

ζ) Ὁ ἱερός Χρυσόστομος θεωροῦσε τά πάντα δεύτερα, τρίτα κτλ. μπροστά στή θεανθρώπινη ἐκπαίδευση τῶν νέων. Καί οἱ τρεῖς Τους ὁμολογοῦν τήν καταλυτική εὐεργετική ἐπίδραση τοῦ τρόπου ζωῆς τῶν μητέρων τους καί τοῦ θεανθρωπίνου τρόπου ἀγωγῆς ἐκ μέρους τους.

η) Νά ἐντάξουν ἁρμονικά τόν ἀναγεννώμενο ἄνθρωπο μέσῳ τῆς θεανθρώπινης ἐκπαιδεύσεως στό κοινωνικό σύνολο. Οἱ κανονισμοί πού ἴσχυαν στή Βασιλειάδα καί οἱ ὅροι (=κανονισμοί) πού συνέταξε ὁ Μ. Βασίλειος γιά τή συμβίωση τῶν μοναχῶν καί μοναζουσῶν στά μοναστήρια ἀποτελοῦν ἰσχυρότατα τεκμήρια τῆς τέλειας ἐν ὑπακοῇ θεανθρώπινης ποιότητας κοινωνίας καί συνεργασίας. Διά βίου θεανθρώπινη ἐκπαίδευση πρός ἀδιάλειπτη προκοπή ἀπό τό «κατ’ εἰκόνα πρός τό καθ’ ὁμοίωσιν».

Ἡ ἀξιοθαύμαστη συρροή τῶν πιστῶν πρός τά ὀρθόδοξα μοναστήρια μας σ’ ὅλες τίς ἐποχές ἀλλά καί σήμερα καθώς καί ἡ ἀνάπαυση πού αἰσθάνονται, μαζί μέ τήν κατάνυξη καί τήν εὐλάβεια ἀποτελοῦν τήν ἀπόδειξη τοῦ δυνατοῦ, τοῦ ἁρμονικοῦ, παρθενικοῦ καί κοινωνικοῦ τρόπου ζωῆς μέσα στή σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα.

Ὁ νέος χριστιανικός τρόπος ζωῆς, ἡ χριστιανική γνώση, ἡ πνευματική ἐν Χριστῷ ἐμπειρία εἰσέδυσαν σ’ ὅλους τούς τομεῖς τῆς ἐκπαιδεύσεως μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀλληλοπεριχώρηση τῆς χρι­στιανικῆς παιδείας μέ τήν κοσμική σ’ ὅλες τίς βαθμίδες τῆς ἐκπαι­δεύσεως στή νέα ρωμαϊκή αὐτοκρατορία, μέ κέντρο τή Νέα Ρώμη, τήν Κωνστα­ντι­νούπολη.

Ὅλες οἱ βαθμίδες ἐκπαιδεύσεως ἀπό τή χαμηλότερη ἕως τήν Πανεπιστημιακή δένονται μέ τό χριστοφωτίζον ὀρθόδοξο δόγμα, μέ τήν ἐσωτερική μυστική ἐμπειρία τῆς θείας Χάριτος, ἡ ὁποία καθίσταται πλέον καί διδακτή. Ἡ παιδεία ἐμπλουτίζεται μέ τά ἀνακαινιστικά καί ἀναστάσιμα βιώματα προσφέροντας στήν ἐκπαίδευση καί διά τῆς ἐκπαιδεύσεως στούς νεωτέρους καί στούς μεγαλυτέρους καρπούς πνευματικούς τῆς θεανθρώπινης ζωῆς, τῆς καταξιωμένης ἐπιστήμης καί τῆς ἀληθοῦς ὄντως γνώσεως.

Μέσα στή χιλιετῆ περίοδο τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας ὅλα τά ἐπίπεδα τῆς γνώσεως φωτίστηκαν ἀπό τό ἄπλετο Φῶς τῆς Χριστιανικῆς ζεούσης πίστεως καί ζωῆς. Ἡ ἐκπαί­δευση ἔγινε ἕνα ἀποτελεσματικό ἐργαλεῖο συνολικῆς θεανθρώπινης καλλιεργείας τοῦ ἀνθρώπου, πού τόν βοήθησε νά καταξιωθεῖ ὡς καλός καί ἄξιος πολίτης αὐτοῦ τοῦ κόσμου, ἀλλά καί νά ἔχει λαμπρές ἐλπίδες ζωῆς αἰωνίου.

Ἀκόμη καί λίγο πρίν ἀπό τήν ἅλωση τῆς Πόλης καί μετά τήν ἅλωση οἱ θεανθρώπινες ρίζες τῆς ἐκπαιδεύσεως ἔδωσαν καρπούς παρηγορίας καί εὐψυχίας. Δημιουργήθηκαν τραγούδια βγαλμένα ἀπό τίς ψυχές τῶν Ἑλλήνων πού ἐπιβεβαίωναν τά προσωπικά τους ἐρείσματα στή ζωντανή θεανθρώπινη Παιδεία καί ἐν ταυτῷ τήν ἐκ βαθέων ἐξομολόγηση γιά τίς προσωπικές ἁμαρτίες καί τήν ἔνθερμη παράκληση γιά τή διάσωση ἀπό τούς ἐπερχόμενους κινδύνους. Δέν τούς φοβίζει τό μαρτύριο, ἀλλά ἡ ἀνθρώπινη ἀδυναμία πού μπορεῖ νά φθάσει στήν ἄρνηση τῆς πίστεως καί φεῦ στήν προδοσία.

Στό παρακάτω κείμενο πού ἦταν εὐχή τοῦ Πατριάρχου Κων/πόλεως Γενναδίου Σχολαρίου μετά τήν ἅλωση φαίνεται ἡ ποιότητα τῆς θεανθρώπινης παιδείας καί τῆς δικῆς του, ἀλλά καί τοῦ ποιμνίου του: «Δῶσε μας, Κύριε, ὑπομονή πού νά συνοδεύεται ἀπό εὐχαριστία, γιά ὅσο χρόνο ἡ δίκαιη καί θαυμαστή ἀπόφασή Σου θέλει νά δοκιμαζόμαστε στό στάδιο αὐτό τῶν πειρασμῶν· καί ἄν ἐπιτρέψεις νά βασανιζόμαστε μέσα στήν τρικυμία τῶν πειρασμῶν ὥς τό τέλος τῆς ζωῆς μας, διαφύλαξε τουλάχιστον τίς ψυχές μας. Φέρε μας πίσω στή δική Σου ἀγάπη καί στερέωσε πάνω της κάθε μας ἐπιθυμία. Μπορεῖ νά χάσαμε τά πάντα, ἀλλά μήν ἀφήσεις νά χάσουμε Ἐσένα, γλυκύτατε καί αἰώνιε Πατέρα μας πού προνοεῖς γιά μᾶς. Μή μᾶς ἀποκλείσεις ἀπό τήν εὐτυχία πού μᾶς περιμένει στό μέλλον καί ἀπό τήν ἀληθινή ζωή κοντά Σου. Γιατί ἄν πρόκειται, Κύριε νά ἔχουμε Ἐσένα, τίποτε δέν χάσαμε. Ἄν πρόκειται νά ζοῦμε γιά πάντα κοντά Σου, κανένα κακό δέν ἔχουμε πάθει. Ἄν πρόκειται νά κερδίσουμε τήν αἰώνια πατρίδα, καθόλου δέν θά μᾶς λυπήσουν οἱ συμφορές τῆς πρόσκαιρης ζωῆς».

Ἡ ριζωμένη στό Θεάνθρωπο παιδεία, πάντοτε ζῶσα καί ἀκμαία φτάνει στήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας. Τώρα φαίνονται ξεκάθαρα οἱ ἀντοχές αὐτῆς τῆς παιδείας πού ὡς συγκεκριμένη ἐκπαίδευση παρέχεται ἀπό τούς ἱερεῖς καί μοναχούς μέσα στά Κρυ­φά Σχολειά τῶν ἱερῶν Ναῶν, τῶν τοπικῶν ἐνοριῶν καί τῶν μονα­στηριῶν μας, τῶν δύο ὑγιεστάτων πνευμόνων τῆς Ἐκκλησίας μας καί τοῦ Ἔθνους μας.

Αὐτές τίς θεανθρώπινες ρίζες πότισε ὁ Πατροκοσμᾶς καί συνέστησε αὐτοῦ τοῦ εἴδους τήν ἐκπαίδευση πού ἔβγαλε ἀνθρώπους χριστοκαταξιωμένους, πού βάσταξαν ἡρωικά τό βάρος τῆς σκλα­βιᾶς καί ἐμπονότατα ἐγκυμόνησαν στά σπλάχνα τους τήν πολυπό­θητη σέ κάθε ἄνθρωπο λευτεριά. Χιλιάδες νεομάρτυρες παιδαγωγημένοι ἀπό τόν ἅγιο Κοσμᾶ τόν Αἰτωλό πρόσφεραν στό Χριστό τά αἵματά τους καί τή ζωή τους.

Συγκεκριμένα στίς ἱεραποστολικές περιοδεῖες του δίδασκε μέ σθένος τούς ὑπόδουλους προγόνους μας:

«Μήν φοβᾶστε κανένα. Δῶστε ὅ,τι σᾶς ζητοῦν. Δῶστε χαράτσια, χρήματα, πράγματα. Καί τό κορμί σας ἄς τό καύσουν, ἄς τό τηγανίσουν. Δέν θά δώσετε μόνο τήν ψυχή σας καί τόν Χριστό. Ἀπ’ ἐκεῖ θά βγοῦν ὅλα. Καί ἀνοῖξτε σχολεῖα ἑλληνικά. Νά βάλετε ὅλοι σας, γιά νά σπουδάζουν ὅλα τά παιδιά, χωρίς νά πληρώνουν. Νά μάθουν τά παιδιά τήν ἑλληνική γλῶσσα, γιά νά ξεσκεπάσουν ὅλα τά μυστήρια τῆς ζωῆς καί τῆς Ἐκκλησίας μας, πού εἶναι ἐκεῖ κρυμμένα.

Ἀπό τό σχολεῖον μανθάνομεν τό κατά δύναμιν τί εἶναι Θεός, τί εἶναι ἁγία Τριάς, τί εἶναι ἄγγελοι, ἀρχάγγελοι τί εἶναι δαίμονες, τί εἶναι Παράδεισος, τί εἶναι κόλασις, τί εἶναι ἁμαρτία, ἀρετή. Ἀπό τό σχολεῖον μανθάνομεν τί εἶναι ἁγία Κοινωνία, τί εἶναι Βάπτισμα, τί εἶναι τό ἅγιον Εὐχέλαιον, ὁ τίμιος Γάμος, τί εἶναι ψυχή, τί εἶναι κορμί… τό σχολεῖον ἀνοίγει τές ἐκκλησίες, τό σχολεῖον ἀνοίγει τά μοναστήρια. Ἀνίσως καί δέν ἤτανε σχολεῖα, ποῦ ἤθελα ἐγώ νά μάθω νά σᾶς διδάσκω;»

Δυστυχῶς στίς μέρες μας ὁ π. Βασίλειος Θερμός καί οἱ ἐκ­συγ­χρονιστές ὁμοϊδεάτες του φρονοῦν ὅτι ἡ μοναδική σέ θεαν­θρώπινο πλοῦτο λατρεία μας κατά τήν περίοδο αὐτή τσιμεντώθηκε – ἀκοῦ­στε φράση Ἕλληνος πεπαιδευμένου ψυχιάτρου κληρικοῦ - καί ἑπο­μένως συμπληρώνουμε ἐμεῖς, αὐτή ἡ παγκοσμίως ἀνα­γνω­ρισμένη θεία λατρεία πού ἐμπεριέχει τήν παιδεία τήν πλημ­μυ­ρι­σμέ­νη ἀπό τίς θεανθρώπινες ἀξίες, ἦταν τσιμεντωμένη καί ἔτσι τσιμεντώθηκαν καί οἱ πρόγονοί μας τοῦ 21 καί τσιμεντωμένοι ὄντες, θυσιαζόμενοι μᾶς χάρισαν τή λευτεριά, γιά νά τούς ἀποκαλοῦμε ἔτσι ἤ ἀλλιῶς ἀνάλογα μέ τή μανία πού κουβαλάει καθένας. Καί ἀσφαλῶς ὡς μανία μπορεῖ νά χαρακτηρισθεῖ ἡ ἐπιμονή τοῦ π. Βασιλείου Θερμοῦ σέ κάθε φῦλλο τοῦ «Ἐφημερίου» νά πολυβολεῖ τή θεία Λατρεία μας καί νά διατυπώνει προτάσεις πού οὔτε καί οἱ ἑτερόδοξοι ἤ οἱ ἀλλόθρησκοι δέν διατυπώνουν.

Δυστυχῶς μέ τήν ἐπικράτηση τοῦ Παπισμοῦ στήν Εὐρώπη ὁ ἄνθρωπος ἔχασε τό Θεό. Ἡ θεολογία τοῦ Θανάτου ἀποτελεῖ τό ἀποκορύφωμα τῆς ἐμπλοκῆς του μέσα σέ ἀμφισβητούμενες θεωρίες, δικανικά καί φιλοσοφικά σχήματα καί συστήματα, ρεύματα, μύθους καί παγανιστικές παραδόσεις.

Τώρα πιά ἔφθασε στόν ἀνθρωπισμό τῆς Pax Americana καί τοῦ ΝΑΤΟ, ἀφοῦ σύρθηκε ἀπό τήν φραγκική φεουδαρχία στήν κρατικοποίηση τοῦ Χριστιανισμοῦ, τήν Ἱερά ἐξέταση, τίς Σταυροφορίες, τό Ναπολέοντα, τό Χίτλερ καί τόν Στάλιν.

Καί τώρα, χωρίς ρίζες θεανθρώπινες, σύρεται στούς δῆθεν δικαιολογημένους πολέμους τῆς Σερβίας, τοῦ Κοσόβου τοῦ Ἀφγανι­στάν, τοῦ Ἰράκ καί ἀλλοῦ.

Ἐκτός ἀπό τά παραπάνω δεινά λίγο ἔλειψε τό Σεπτέμβριο τοῦ 2009 στή μαρτυρική Κύπρο νά παρασυρθοῦμε στήν ἀναγνώριση τοῦ Παπικοῦ πρωτείου.

Ἡ διεθνής Μικτή ἐπιτροπή διαλόγου παπικῶν καί ὀρθοδόξων εἶχε προετοιμάσει στή Ραβέννα ἕνα χρόνο πρωτίτερα ἕνα κατ’ οὐσίαν παπικό κείμενο ὑπογεγραμμένο καί ἀπό ἐμᾶς τούς Ὀρθο­δόξους πού προσπαθοῦσε νά ἀποδείξει, παπικῇ βεβαίως τῇ νοοτρο­πίᾳ, ὅτι κατά τήν πρώτη χιλιετία τοῦ χριστιανισμοῦ ἀναγνωριζόταν ἀπό τήν ἑνιαία τότε Ἐκκλησία τό πρωτεῖο τοῦ Πάπα. Εὐτυχῶς πού τό ντοκουμέντο τῆς Ραβέννας, αὐτή ἦταν ἡ ἐπίσημη – ταπεινῶς φρονοῦμε – παραπλανητική ἐπικεφαλίδα του, δέχθηκε ἀμίληκτη κριτική ἀπό πλευρᾶς ὀρθοδόξου μέ κυριότερο καί ἁρμοδιότερο κριτικό τόν καθηγητή τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Τσελεγγίδη.

Οἱ ἀντιδράσεις αὐτονοήτως κορυφώθηκαν μέσα ἀπό τήν Ἑλληνική ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀπό Ἐπισκόπους, πρεσβυτέρους καί λαϊκούς, καθώς ἐπίσης καί τοπικά, στή μεγαλόνησο Κύπρο κατά τίς ἡμέρες πού διεξάγονταν οἱ συνεδριάσεις τῆς Διεθνοῦς Μικτῆς Ἐπιτροπῆς.

Ὄντως, λοιπόν, αὐτή ἡ ζέουσα θεανθρώπινη παιδεία στήν Ἑλλάδα καί στήν Κύπρο ἀπετέλεσε τό ἀνάχωμα κατά τοῦ σύγχρονου Παπικοῦ ἀπολυταρχικοῦ ἐπεκτατισμοῦ, πού ζητοῦσε ἐδῶ καί τώρα ἀναγνώριση ἀπό τούς ἕτοιμους πρός ὑπογραφή «ὀρθοδόξους» ἐκπροσώπους. Καταλυτική ἦταν ἡ ἤπια, διακριτική ἀλλά σαφής, ἀντιδικτατορική θέση τῆς Σεπτῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος πού, λειτουργοῦσα Συνοδικά, δημοκρατικά καί Ὀρθόδο­ξα πρόλαβε τό κακό, ἀφοῦ δήλωσε ἔγκαιρα καί ἀποτελεσματικά τή διαφοροποίησή της. Εὐτυχῶς καί ἐδῶ λειτούργησε ἡ πανσθενουργός θεανθρώπινη παιδεία.

Ἀπό τή σύσταση τοῦ νέου ἐλεύθερου Ἑλληνικοῦ κράτους μέχρι σήμερα οἱ ξένοι κηδεμόνες μας, ἀλλά καί οἱ ντόπιοι ἀλλο­τρι­ω­μένοι ἤ ἀλλοτριούμενοι ἡγέτες μας ἐθελοτυφλοῦντες, δέν ἀντιλαμ­βάνονται τή δυναμικότητα καί τά χαρίσματα αὐτῆς τῆς ἐκπαι­δεύ­σεως μέ βαθειές θεανθρώπινες ρίζες, ἀλλά προσπαθοῦν νά ροκα­νίσουν τίς ρίζες αὐτές, γιά νά καταφέρουν νά μᾶς ἐκσυγχρονίσουν καί νά μᾶς ἐξευρωπαΐσουν. Παρακινούμενοι ἀπό τούς γνωστούς ἀγνώστους κεκρυμμένους ἡγεμόνες φωταδιστές τῆς Νέας Ἐποχῆς ἐξαπολύουν σοβαρές ἐπιθέσεις ἐναντίον τῆς θεανθρώπινης παιδείας μας. Μέ τή συστηματική θεσμοθέτηση νόμων οὐμανιστικῶν, κοσμι­κῶν, ἀποξενωμένων ἀπό τή θεανθρώπινη παιδεία, δημιουργεῖται ὁσημέραι ξύλινο ἐκπαιδευτικό σύστημα, κατά τοῦ ὁποίου οἱ ἀντι­δράσεις τῶν παιδιῶν εἶναι κραυγάζουσες καί σαφῶς ἀπαξιω­τικές. Τό σχολεῖο δέν εἶναι πιά χῶρος εὐχάριστος, χῶρος ἐργασίας, χῶρος δημιουργίας. Εἶναι χῶρος πολλαπλῶν ἀντιδράσεων. Ὁ σεμνός καί ἅγιος Γέροντας ὁ π. Παΐσιος πίστευε, ὅτι βρισκόμαστε στή Δύση τῆς Δημοκρατίας, γιαυτό καί δέν φτάνει στά ὦτα τῶν κυβερνητῶν ἡμῶν ἡ φωνή καί ὁ πόνος τῶν νέων μας πού δέν ἀντέχουν νά φυλακίζονται καθημερινά μέσα σ’ ἕνα ξύλινο ματεριαλιστικό, ὑλιστικό, ἀθεϊστικό σχολεῖο, βομβαρδιζόμενο ἀπό τά ψυχοναρκωτικά τῶν ἀθεϊστικῶν, τάχα ἐπιστημονικῶν θεωριῶν, πού ξαναβαπτίζουν τή δημιουργία τοῦ κόσμου ἀπό τό Θεό ὡς ἐξέλιξη, τό σοδομισμό ὡς προσωπική σεξουαλική ἐπιλογή, τήν ἀγάπη στό ἔθνος καί στήν πατρίδα ὡς ρατσισμό καί σωβινισμό κ.τ.λ.

Στίς μέρες μας φθάσαμε νά διώχνουμε τούς πνευματικούς ἀπό τά σχολεῖα, νά κινδυνεύει τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν ἤ νά ἀλλοτριωθεῖ ποιοτικά μεταλλασσόμενο σέ θρησκειολογία ἤ νά ἐξοβελισθεῖ ὁλοκληρωτικά. Μέ τό πρωτοφανές θράσος τῆς κ. Ρεπούση, τῆς κ. Δραγώνα καί τῆς συνοδείας τους ἐπιχειρεῖται ὁ πλήρης ἀφελληνισμός τῆς Παιδείας μας. Μετά μανίας οἱ ὀρθοφρο­νοῦντες βαπτίζονται ἀκροδεξιοί, θεωροῦνται γραφικοί καί φιμώνονται. Διαστρεβλώνεται βάναυσα ἡ ἱστορική ἀλήθεια καί ἁπλώνεται τό ψεῦδος καί τό σκοτάδι σ’ ὅλες τίς βαθμίδες τῆς Ἐκπαιδεύσεως.

Μέσα στό πηχτό σκοτάδι τῆς αὐτοκαταστροφικῆς ἀντεθνικῆς ψυχολογίας μας, φῶς ἔλαμψεν εἰς ἡμᾶς. Μία δυνατή ἐθνική ὁμολο­γία προερχόμενη ἀπό τό Μίκη Θεοδωράκη καί ἡ ἐνθουσιώδης ὑποδοχή της ἀπό τό διαδίκτυο ἀποδεικνύουν ὅτι οἱ ρίζες οἱ θεανθρώπινες τῆς Παιδείας μας εἶναι πολύ σκληρές καί δέν κόβονται εὔκολα. Πρέπει νά πέσουν ὅλα τά τάνκς καί τά κομπρεσέρ τῆς Νέας Ἐποχῆς, οἱ οἰκονομικές κρίσεις, τά πορνογραφικά τηλεοπτικά καί διαδικτυακά σίριαλ, οἱ κραγμένοι καί μή, μισθωμένοι ὁμοφυλό­φιλοι τῆς TV καί ὅλοι οἱ φωταδιστές καί εὐρωπαϊστές πού διακαῶς ἐπιθυμοῦν νά μᾶς κόψουν ἀπό τίς ρίζες μας καί νά μᾶς ἐκπολι­τίσουν.

Ἀξίζει βέβαια νά μελετηθεῖ ἡ ὁμολογία τοῦ Μίκη Θεοδωράκη πού εἶναι δημοσιευμένη στό διαδίκτυο καί κάνει οὐσιαστική κριτική τοῦ βιβλίου τῆς κ. Δραγώνα «Τί εἶναι ἡ πατρίδα μας» καί ὄχι μόνο. Παραπέμπω τούς ἀναγνῶστες στή τελευταία σελίδα, ὅπου καί θαυμάζει κανείς γιά πολλοστή φορά τό θάρρος καί τήν παρρησία τοῦ κυρίου Θεοδωράκη πού προέρχεται ἀπό τήν εἰς βάθος γνώση καί ἐπίδραση τῆς Ἐθνικῆς Ἑλληνικῆς μας παραδόσεως στήν ὅλως δημιουργική ζωή του.

Ἰδιαίτερα ὅμως παραθέτω τήν παρακάτω παράγραφο, ὅπου ἀναφέρεται ἐγκωμιαστικά στήν Ἑλληνική γλῶσσα μας καί στή μουσική πού ἔχει τίς ρίζες της μαζί μέ τό Λόγο στίς ἀρχαῖες Ἑλληνικές τραγωδίες καί ὅλα τά μνημεῖα τοῦ Ἑλληνικοῦ λόγου, περνάει στό Βυζάντιο καί τήν Ἐκκλησιαστική μουσική καί φθάνει στό λαϊκό τραγούδι καί στό ρεμπέτικο. Διαβάζουμε τήν παράγραφο τοῦ Μίκη Θεοδωράκη

«Ἄν καί γιά τή συνέχεια τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους, πέραν τοῦ γεγονότος ὅτι γιά τήν παμψηφία θά ἔλεγα τῶν νεοελλήνων - ἀνωνύμων καί ἐπωνύμων – δέν ἀποτελοῦσε καί ἀποτελεῖ μόνο ἕνα εἶδος θρησκευτικῆς πίστης (ἄκρως ἀντιεπιστημονικῆς βεβαίως γιά σᾶς) ὑπάρχουν ἁπτές ἀποδείξεις ὅτι ὁρισμένοι βασικοί ἄξονες τοῦ πνευματικοῦ κόσμου τῶν ἀρχαίων Ἑλλήνων κατάφεραν νά διατη­ρηθοῦν καί νά φτάσουν ὥς τίς μέρες μας. Λ.χ. εἶναι πασίγνωστη ἡ διάρκεια τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας. Δέν εἶναι ὅμως γνωστή ἡ διάρκεια τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς μουσικῆς μέσω τῶν βασικῶν μουσι­κῶν κλιμάκων, πού παρέμειναν ἀναλλοίωτες, καθώς οἱ ἀρχαῖοι μουσικοί τρόποι πέρασαν ἀτόφιοι στή Βυζαντινή Μουσική μέ τό νέο ὄνομα «ἦχοι» καί ἀπό κεῖ διά μέσου τῆς Ἀραβικῆς μουσικῆς, καί μέ καινούργιο ὄνομα, «δρόμοι», δημιούργησαν τό ρεμπέτικο τραγούδι ἀπό τό ὁποῖο προῆλθε τόσο ἡ σύγχρονη λαϊκή μας μουσική ὅσο καί ἡ ἔντεχνη – λαϊκή μουσική, μέσα στήν ὁποία συνενώθηκε ἡ μουσική μέ τήν ποίηση. Δηλαδή τό φαινόμενο πού χαρακτήριζε τήν ἀρχαία μουσική, δεδομένου ὅτι τότε μέ τόν ὅρο «μουσική» ἐννοοῦσαν ἀποκλειστικά τήν σύζευξη Μουσικῆς καί Λόγου»

Δέν ἔχει ἄδικο ὁ πολύς Φώτης Κόντογλου, ὅταν λέγει τόσα ἐπαινετικά γιά τήν παράδοσή μας πού διαμορφώθηκε μέσα στήν ζωντανή θεανθρώπινη παιδεία μας.

«Αὐτό τό ἦθος, αὐτή ἡ φυσική οὐσία πού μᾶς δώρισε ὁ Θεός, εἶναι στολισμένη μέ κάποιες μυστηριώδεις χάρες, πού ἁγιάζουνε τόν πόνο, ἡμερεύουνε τό θάνατο, νοστιμεύουνε τό καθετί πού δημιουρ­γοῦμε, μ’ ἕναν λόγο «κάνουμε τήν ἔρημο ν’ ἀνθίσει» κατά τό λόγο τοῦ προφήτη Ἠσαΐα. Κι αὐτά ὅλα μεταδίδονται ἀπό γενεά σέ γενεά μέσ’ ἀπό τό αἷμα, μά πιό πολύ μέ κάποια ἱερή καί καταπληκτική λειτουργία πού λέγεται ἑλληνική παράδοση!» («Ἡ Ἑλληνική παράδοση, ἡ ψυχή τῆς Ἑλλάδας» Φώτη Κόντογλου).

Ἠ ἴδια θεανθρώπινη ἀνθεκτική παιδεία τοῦ ἔθνους μας περιγράφεται ἀπό τόν π. Ἰ. Ρωμανίδη μέ τούς παρακάτω χαρακτηρισμούς.

«Ναί μέν ὁ Ρωμῃός ἔχει ἀπόλυτον πεποίθησιν εἰς τήν Ρωμῃοσύνην του, ἀλλά οὔτε φανατικός οὔτε μισαλλόδοξος εἶναι καί οὔτε ἔχει καμμίαν ξενοφοβίαν. Ἀντιθέτως ἀγαπᾷ τούς ξένους οὐχί ὅμως ἀφελῶς.

Τοῦτο διότι γνωρίζει ὅτι ὁ Θεός ἀγαπᾷ ὅλους τούς ἀνθρώπους καί ὅλας τάς φυλάς καί ὅλα τά ἔθνη χωρίς διάκρισιν καί χωρίς προτίμησιν. Ὁ Ρωμῃός γνωρίζει ὅτι ἡ Ρωμῃοσύνη του κατέχει τήν ἀλήθειαν καί εἶναι ἡ ὑψίστη μορφή τῶν πολιτισμῶν. Ἀλλά κατανοεῖ ἄριστα τό γεγονός ὅτι ὁ Θεός ἀγαπᾷ τόν Ρωμῃόν, ὄχι ὅμως περισσότερον ἀπό τούς ἄλλους. Ὁ Θεός ἀγαπᾶ τόν κάτοχον τῆς ἀληθείας, ἀλλ’ ἐξ ἴσου ἀγαπᾶ τόν κήρυκα τοῦ ψεύδους. Ἀγαπᾷ τόν ἅγιον, ἀλλ’ ἀγαπᾷ ἐξ ἴσου ἀκόμη καί τόν διάβολον.

Διά τοῦτο ἡ Ρωμῃοσύνη εἶναι αὐτοπεποίθησις, ἰταμότης καί ἐγωϊσμός. Ὁ ἡρωϊσμός τῆς Ρωμῃοσύνης εἶναι ἀληθής καί διαρκής κα­τάστασις τοῦ πνεύματος καί ὄχι ἀγριότης, βαρβαρότης καί ἁρ­πακτικότης.

Οἱ μεγαλύτεροι ἥρωες τῆς Ρωμῃοσύνης συγκαταλέγονται μεταξύ τῶν ἁγίων.

Ἡ Ρωμῃοσύνη διαφέρει τῶν ἄλλων πολιτισμῶν, διότι ἔχει τό ἴδιον θεμέλιον διά τόν ἡρωϊσμόν της ὡς καί διά τήν ἁγιωσύνην της, δηλαδή τό ρωμαίικον φιλότιμον τό ὁποῖον δέν ὑπάρχει εἰς τόν εὐρωπαϊκόν πολιτισμόν».

Σεβαστοί Πατέρες

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί

Ἀσφαλῶς καί μετά ἀπό τά παραπάνω ἐκτεθέντα ἴσως φαινόμαστε γραφικοί, ἀπροσάρμοστοι, ἀσυγχρόνιστοι, ὀπισθοδρομικοί. Πῶς εἶναι δυνατόν καί πάλι νά ἀφυπνισθεῖ ἡ ὑπνώττουσα θεανθρώπινη ἐμπειρία μας, νά ἐγερθοῦμε ἀπό τό λήθαργο τοῦ εὐδαι­μονι­σμοῦ καί τοῦ ἐνδοκοσμικοῦ ἐφησυχασμοῦ;

Εἶναι ἐφικτό μονάδες ἤ ὁμάδες νά ἀναστρέψουν τό πανίσχυρο ρεῦμα τῆς Νέας Ἐποχῆς πού σαρώνει ἐθνικισμούς, ἐπί μέρους θρησκευτικές πίστεις, ἠθικές πνευματικές ἀξίες;

Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ἦταν μόνος, μονότατος κήρυκας στούς σκλαβωμένους Ἕλληνες προγόνους μας. Εἶχε ὅμως μαζί του ὅλο τό Ἅγιο Ὄρος, τίς εὐλογίες τοῦ Ὀρθοδόξου Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ὅλη τήν θεανθρώπινη παράδοση, τήν Ἑλληνική καί τήν Ὀρθόδοξη. Γιαυτό καί ἐπέμενε: «Ἀδελφοί μου πρέπει νά σπουδάζετε τά παιδιά σας γιά νά μαθαίνουν καλά τά ἑλληνικά γράμματα. Ἐξ ἄλλου ἀδελφοί μου τό γένος μας εἶναι ἑλληνικό. Οἱ πρόγονοί μας οἱ Ἀρχαῖοι Ἕλληνες, ἤκμασαν εἰς σοφία τόσο, πού οἱ ἄλλοι λαοί μαθαίνουν ἑλληνικά γράμματα, γιά νά μποροῦν νά κατανοοῦν τά ἀρχαῖα ἑλληνικά συγγράμματα, διότι ἀποτελοῦν λαμπερά φανάρια γιά τήν ἀνθρωπότητα… Καλλίτερον, ἀδερφέ μου, νά ἔχης Ἑλληνικόν Σχολεῖον εἰς τήν χώραν σου, παρά νά ἔχης βρύσες καί ποτάμια… Τό σχολεῖο ἀνοίγει τάς Ἐκκλησίας, τό σχολεῖον ἀνοίγει τά μοναστήρια… », ἐπέμενε σίγουρος πάντως γιά τό αἴσιο ἀποτέλε­σμα τήν ἐν Χριστῷ πνευματική νηπτική ἐργασία καί τόν ἀγώνα γιά τήν ἐλευθερία.

Δόξα τῷ Θεῷ! Ἀκόμα καί σήμερα ἔχουμε ὁλοφάνερα κρυφά σχολειά. Εἶναι οἱ ἐνορίες μας καί τά μοναστήρια μας. Ἱδρύοντας στίς ἐνορίες μας σχολές Βυζαντινῆς Μουσικῆς, ἀμέσως καί ἐμμέσως στρέφουμε τά παιδιά μας γιά νά κατηχηθοῦν μέ τόν γλυκύτερο τρόπο στήν ἐκκλησιαστική Μουσική καί στόν ὑπέροχο ἀρχαῖο Ἑλληνικό, δεμένο μέ τή Θεία Χάρη, λόγο. Μαζί μέ τήν ἡδύτητα τοῦ μέλους, εἰσέρχεται καί τό καλύτερο φάρμακο τῆς ψυχῆς, ὁ Λόγος τῆς Θ. Λατρείας. . Ἄν στό λόγο αὐτό προστεθεῖ διακριτικά σάν παραμύθι ἤ ἀφηγηματική διήγηση τό συναξάρι τῆς ἡμέρας, θά ἔχουμε προσφέρει στούς ἑαυτούς μας καί στά παιδιά μας τό καλύτερο ἐμβόλιο, πού δημιουργεῖ ἀντισώματα, γιά νά μή καταποθοῦν τά παιδιά μας καί τά ἐγγόνια μας μέσα στή χοάνη τοῦ παγκόσμιου ἀθεϊστικοῦ κράτους καί τῆς παγκόσμιας ἄθεης θρησκείας.

Φανουρόπιτα: δεῖγμα ἐκδηλώσεως λαϊκῆς εὐσέβειας-συνταγές










Αύριο φτιάχνουμε Φανουρόπιτα! (Συνταγή)
ΠΗΓΗ: www.madata.gr 26 Αυγούστου 2009,


Πόσες φορές δεν ακούσαμε να λένε "Θα φτιάξω φανουρόπιτα" για να βρεθεί αυτό που ψάχνουν, Πώς έγινε όμως αυτή η σύνδεση του Αγίου με τα χαμένα αντικείμενα;
Η πίτα του Αγίου Φανουρίου είναι μια νηστίσιμη πίτα που φτιάχνεται στην μνήμη του Αγίου (27/08) και προσφέρεται στους πιστούς ως ευλογία.
Σίγουρα είναι ένα έθιμο που ξεκίνησε από μια ευλαβική χειρονομία των πιστών (κυρίως από το γυναικείο φύλλο και το όνομα του έχει συνδεθεί με την εύρεση απολεσθέντων αντικειμένων αλλά και προσώπων) και δεν νομίζουμε ότι υποκρύπτει κάτι το αντικανονικό ή το άσχημο. Άλλωστε αν επρόκειτο για κάτι το οποίο αλλοίωνε την λατρευτική τάξη και ήταν αντίθετο με την εκκλησιαστική μας παράδοση, η εκκλησία είχε τον χρόνο και τον τρόπο να το διορθώσει και να το αποτρέψει.
"Ο νεοφανής Άγιος Φανούριος είναι, στη λαϊκή μας παράδοση, μέγας ευρετής απωλεσθέντων αντικειμένων. Αυτή ακριβώς η ιδιότητα δημιoύργησε το ιδιότυπο λατρευτικό υπόβαθρο της προσφοράς κατά την ημέρα της εορτής του (27 Αυγούστου) εθιμικών άρτων και γλυκισμάτων, τα οποία, αφού ευλογηθούν από τον ιερέα, μοιράζονται στους παρευρισκομένους.
Η σύνδεση του Αγίου με τα χαμένα αντικείμενα είναι παρετυμολογική: Ο Φανούριος φανερώνει!
Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου φαίνεται ότι ξεκινά από τη Ρόδο, όπου κατά την παράδοση βρέθηκε η εικόνα του, όταν έσκαβαν σε ερείπια παλαιού ναού έξω από τα τείχη της πόλης. Η αμφίεσή του παρέπεμπε σε στρατιωτικό Άγιο. Σε ειδικά εικονίδια πάνω στην ίδια εικόνα υπήρχαν σκηνές από το μαρτύριο του Αγίου. Ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος (1355-1369) διάβασε την επιγραφή "Άγιος Φανούριος".
Από τη Ρόδο η λατρεία του εξαπλώθηκε στα κοντινά νησιά και κυρίως στην Κρήτη, όπου υπάρχουν σήμερα τρία σπουδαία μοναστήρια στα οποία τιμάται και δεκάδες ναοί.
Στην προσφορά άρτων και γλυκισμάτων προς τον Άγιο Φανούριο ανιχνεύονται απηχήσεις των νεοελληνικών νεκρικών εθίμων, αφού το τάμα προς τον Άγιο σχετίζεται με τη μεταθανάτια τύχη των συγγενικών του προσώπων! Πιο συγκεκριμένα, η πίτα παρασκευάζεται "για να συγχωρέσει ο Θεός τση μάνας του Αγίου" ή "για συγχώριο της μάνας και της αδελφής του", ενώ συχνά προστίθεται στην ομάδα των γυναικών και η αρραβωνιαστικιά του!
Ο μελετητής της ελληνικής λαογραφίας Γιώργος Αικατερινίδης κατέγραψε μια ενδιαφέρουσα παράδοση για τη μητέρα του Αγίου στις βρύσες Μεραμπέλλου:
"Η μάνα του Αγίου δεν ηκαμε καλό ποτέ τζη. Μόνο ένα κρομμυδύφυλλο ήδωσε μια βολά σ'ένα διακονιάρη. Σαν απόθανε ήβραζε σ'ένα καζάνι με πίσσα και ο Άγιος αρώτησε: α-Γιάντα η μάνα μου είναι εκειά μέσα;
Ο Μιχαήλ Αρχάγγελος τ'απηλοήθηκε: -Γιατί δεν ήκαμε ποτέ καλό. Να ρίξομε το κρομμυδόφυλλο που ήδωσε κι ανέ τηνέ σηκώσει να βγει επάνω, να σωθεί...
Ερίξανε το κρομμυδόφυλλο και η μάνα ντου βγήκε στα χείλια του καζανιού μαζί με τρεις άλλες γυναίκες που πιαστήκανε κι αυτές από το κρομμύδι. Μα η μάνα ντου τώσε δίνει μια σπρωξιά και πέφτουνε πάλι μέσα. Τοτεσάς λέει ο Αρχάγγελος: Θωρείς πως κι επαέ είναι ακόμη κακή.
Τοτεσάς ο Άγιος Φανούριος ζήτησε μια χάρη: Να μην πηγαίνουνε πράμα γι'αυτόν, μόνο για τη μάνα ντου για να λένε να τση συγχωρέσει ο Θεός..."
Οι παραλλαγές της παράδοσης για την αμαρτωλή μητέρα του Αγίου Φανουρίου που ακούγονται σ'όλη την Ελλάδα είναι δεκάδες. Ακόμη και ως ειδωλολάτρης που δεν ασπάστηκε το Χριστιανισμό αναφέρεται. Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης σημειώνει στο διήγημά του "Γουτού Γουπατού" - χωρίς να αναφέρει τίποτα περισσότερο : "Όσοι επικαλούνται τον Άγιο Φανούριον οφείλουν να λέγουν: Θεός σχωρέσ' τη μητέρα του Αγίου Φανουρίου. Θεός σχωρέσ' την." (Νίκος & Μαρία Ψιλάκη, "Το ψωμί των Ελλήνων και τα γλυκίσματα της λαϊκής μας παράδοσης")
"Τον Άγιο Φανούριο έκανε αρκετά δημοφιλή η παρήχηση του ονόματός του προς το φαίνω, φανερώνω. Είναι ο Άγιος που φανερώνει τα χαμένα ζώα ή πράγματα και την τύχη. Γι'αυτό στις εικόνες παριστάνεται να κρατά στο χέρι αναμμένο κερί και στην πίστη του λαού έχει θέση μάντη. Εννοείται ότι το αίτημα συνοδεύεται και με ορισμένα τάματα. Π.χ. οι γυναίκες της Παρνασσίδας, όταν έχουν πράγμα χαμένο τάζουν:
Άγιε μου Φανούριε, φανέρωσέ μου το... και θα σου κάνω μια κουλούρα για την ψυχή της μάνα σου! (Η μάνα του Αγίου έχει πολλές αμαρτίες). Ύστερα νειρεύονται αυτό που έχασαν και το βρίσκουν. Τότε κάνουν μια κουλούρα και τη μοιράζουν στα μικρά παιδιά λέγοντας: "Πάρτε να σ'χωρέστε" (δηλαδή τη μάνα του Αγίου). (Αράχωβα).
Πίτα κάνουν και οι ανύπαντρες για να τους βρει γαμπρό. (Κρήτη)" (Γ.Α.Μέγας, "Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας")
"Για τον Άγιο Φανούριο ο λαός μας λέει πολλά. "Είναι ο Άγιος", λένε οι ξώμαχοί μας, "που φανερώνει τα κλεμμένα ζα και τα χαμένα πράγματα". Καμιά φορά πιστεύουν πως φέρνει και την καλή τύχη στον άνθρωπο. Του φανερώνει το δρόμο τον καλό. "Του φέγγει", λέει ο λαός για κάποιον που τον πάει καλά η τύχη του. "Του φέγγει ο Άγιος Φανούριος". Γι'αυτό στις εικόνες παριστάνεται να κρατάει στο χέρι κερί αναμμένο και να φωτίζει. " (Βασίλη Λαμνάτου, "Οι μήνες στην αγροτική και ποιμενική ζωή του λαού μας")
"Στην Κύπρο, στην Κρήτη και σε άλλες περιοχές, ο Άγιος μπορεί να φανερώσει στην κάθε ανύπαντρη κοπέλα το μέλλοντα σύζυγό της! "Οι ανύπαντρες κοπέλες που θέλουν να παντρευτούν ετοιμάζουν φανουρόπιτα για να φανερωθεί ο υποψήφιος γαμπρός". Στη Σκιάθο "πίτα στον Άγιο τάζουν και οι γυναίκες που τον παρακάλεσαν να τους φανερώσει το γαμπρό που θα κάμουν στην κόρη τους". Στη Φλώρινα, η φανουρόπιτα (που την πάνε οι ελεύθερες κοπέλες στην εκκλησιά) χρησιμοποιείται ως ονειρομαντικό μέσον με ένα κομμάτι που βάζουν κάτω απ'το προσκέφαλο (ο Άγιος θα φανερώσει το μέλλοντα σύζυγο). [...]
Συνήθως η Φανουρόπιτα παρασκευάζεται με επτά ή εννιά υλικά! Η επιλογή των αριθμών αυτών δεν είναι καθόλου τυχαία, μια και είναι γνωστός ο ρόλος των αριθμών στις μαντικές και μαγικές πρακτικές. Τα επτά ή εννιά υλικά φαίνεται να ενισχύουν ακόμα περισσότερο τη δύναμη της πίτας! [...]
ΣΥΝΤΑΓΗ ΦΑΝΟΥΡΟΠΙΤΑΣ

ΥΛΙΚΑ•

4 κούπες αλεύρι που φουσκώνει μόνο του•
2 κούπες σταφίδες ξανθές•
1 κούπα σπορέλαιο •
1 κούπα ζάχαρη •
1 κούπα νερό •
1 φλιτζανάκι του καφέ κονιάκ •
2 φλιτζανάκια του καφέ χυμό πορτοκάλι •
1 κουταλάκι του γλυκού γαρίφαλο και 1 κανέλα•
1 κουταλάκι σόδα

ΕΚΤΕΛΕΣΗ:
Σ' ένα μεγάλο μπολ, ανακατέψτε το αλεύρι με τη σόδα, το γαρύφαλλο και την κανέλλα. Χτυπήστε 1' στο μπλέντερ το λάδι με τη ζάχαρη και το χυμό πορτοκαλιού και ρίξτε το μίγμα μέσα στο μπολ με τα στερεά υλικά.
Ρίξτε επίσης τις σταφίδες και ανακατέψτε τα όλα μαζί μ' ένα κουτάλι να ενωθούν.
Αδειάστε το μίγμα σε ταψάκι με διάμετρο 32 εκ. βουτυρωμένο και αλευρωμένο. Ψήστε τη φανουρόπιτα στους 180 βαθμούς Κελσίου, 1 ώρα περίπου. Βγάλτε την από το φούρνο και αφήστε τη να κρυώσει.
Κοσκινίστε μ' ένα σουρωτήρι ζάχαρη άχνη

Φανουρόπιτα Δράμας:
1 ποτήρι λάδι.
1 ποτήρι ζάχαρη.
1 ποτήρι χυμό πορτοκάλι.
1 κουταλιά κουταλιά ξύσμα πορτοκαλιού
3 ποτήρια αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
1 κουταλάκι σόδα
1 κουταλιά κανελογαρύφαλα
1/2 ποτήρι καρύδια χοντροκομμένα
1/2 ποτήρι μαύρες σταφίδες
Χτυπάμε το λάδι με τη ζάχαρη, προσθέτουμε το ξύσμα και το χυμό του πορτοκαλιού και τέλος το αλεύρι ανακατεμένο με τα υπόλοιπα υλικά. Αδειάζουμε το χυλό σε ταψί Νο 28 και ψήνουμε σε μέτριο φούρνο για 45-50 λεπτά. Όταν κρυώσει λίγο, πασπαλίζουμε με ζάχαρη άχνη."
ΠΗΓΗ: Νίκος & Μαρία Ψιλάκη, "Το ψωμί των Ελλήνων και τα γλυκίσματα της λαϊκής μας παράδοσης"

ΦΑΝΟΥΡΟΠΙΤΑ (Βέφα Αλεξιάδου)
Υλικά

3 κούπες αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
1 κουταλάκι σόδα
1/2 κουταλάκι γαρύφαλλο
1 1/2 κουταλάκι κανέλλα
2/3 κούπας σπορέλαιο
1 κούπα ζάχαρη
1 κούπα χυμό πορτοκαλιού ή νερό ή γάλα
1/2 κούπα καρύδια χοντροκομμένα
1/2 κούπα σταφίδες μαύρες

Ατομα: Γίνονται 20 μερίδες
Χρόνος προετοιμασίας: 15'
Χρόνος ψησίματος: 1 ώρα
Εκτέλεση:
Σ' ένα μεγάλο μπολ, ανακατέψτε το αλεύρι με τη σόδα, το γαρύφαλλο και την κανέλλα. Χτυπήστε 1' στο μπλέντερ το λάδι με τη ζάχαρη και το χυμό πορτοκαλιού και ρίξτε το μίγμα μέσα στο μπολ με τα στερεά υλικά. Ρίξτε επίσης τα καρύδια και τις σταφίδες και ανακατέψτε τα όλα μαζί μ' ένα κουτάλι να ενωθούν. Αδειάστε το μίγμα σε ταψάκι με διάμετρο 28 εκ. βουτυρωμένο και αλευρωμένο. Ψήστε τη φανουρόπιτα στους 175 βαθμούς Κελσίου, 1 ώρα περίπου. Βγάλτε την από το φούρνο και αφήστε τη να κρυώσει. Τοποθετήστε στην επιφάνειά της μια χάρτινη δαντέλα και κοσκινίστε μ' ένα σουρωτήρι ζάχαρη άχνη. Αφαιρέστε με προσοχή τη δαντέλα και τα σχέδιά της θα αποτυπωθούν στην επιφάνεια της φανουρόπιτας. Ή αλλιώς, πασπαλίστε την απλώς με λίγη άχνη ζάχαρη.

Ντίνα Κ
Αναρτήθηκε από patmias στις 10:30 μ.μ.
Αντιδράσεις:
1 σχόλια Σύνδεσμοι σε αυτήν την ανάρτηση
Ετικέτες Συνταγές
Τρίτη, 25 Αυγούστου 2009
Συνταγή για Φανουρόπιτα
Προσφορά Φανουρόπιτας
Είναι ένα λαϊκό έθιμο σχετικά πρόσφατο που έχει γίνει πλέον πανελλήνιο.
Η πίτα του Αγίου Φανουρίου είναι μια νηστίσιμη πίτα που φτιάχνεται στην μνήμη του Αγίου (27/08) και προσφέρεται στους πιστούς ως ευλογία.
Σίγουρα είναι ένα έθιμο που ξεκίνησε από μια ευλαβική χειρονομία των πιστών (κυρίως από το γυναικείο φύλλο και το όνομα του έχει συνδεθεί με την εύρεση απολεσθέντων αντικειμένων αλλά και προσώπων) και δεν νομίζουμε ότι υποκρύπτει κάτι το αντικανονικό ή το άσχημο. Άλλωστε αν επρόκειτο για κάτι το οποίο αλλοίωνε την λατρευτική τάξη και ήταν αντίθετο με την εκκλησιαστική μας παράδοση, η εκκλησία είχε τον χρόνο και τον τρόπο να το διορθώσει και να το αποτρέψει. Βεβαίως προτιμητέο θα ήταν τα κίνητρα και οι εκδηλώσεις να ήταν περισσότερο πνευματικού χαρακτήρα αλλά στο χέρι μας είναι να έχουμε και πνευματική ωφέλεια.
Μπορούμε για παράδειγμα να φτιάξουμε εμείς την πίτα και όχι να την αγοράσουμε έτοιμη, να μάθουμε το απολυτίκιο του Αγίου και τον βίο του, να συμμετέχουμε ενεργά στις ακολουθίες που γίνονται προς τιμή του Αγίου και να μην μένουμε μόνο στην προσφορά της φανουρόπιτας.
Άλλωστε ο Άγιος, αυτό είναι που θέλει από εμάς, την ειλικρινή συμμετοχή μας και την προσευχή μας, έτσι ώστε να μεσιτεύει όπως και κάθε Άγιος στον Χριστό, για την σωτηρία της ψυχής μας και αν κάτι θέλουμε οπωσδήποτε να μας φανερώσει, αυτό ας είναι ο σωστός δρόμος που θα μας οδηγήσει στην αιώνια βασιλεία Του. Αμήν.
Απολυτίκιο Αγίου Φανουρίου

Ουράνιον εφύμνιον εν γη τελείται λαμπρώς, επίγειον πανήγυριν νυν εορτάζει φαιδρώς, Αγγέλων πολίτευμα, άνωθεν υμνωδίαις, εφημούσι τους άθλους, κάτωθεν Εκκλησία, την ουράνιον δόξαν, ην ευρες πόνοις και άθλοις τοις σοις, Φανούριε ένδοξε.

ΠΗΓΗ: BLOC Ορθόδοξες Απαντήσεις (ttp// orthodox-answers.blogspot.com)
Αναρτήθηκε από patmias στις 9:18 μ.μ.

῞Αγιος Φανούριος ὁ θαυματουργός, ὁ λαοφιλής ἅγιος


῞Αγιος Φανούριος


ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ο Άγιος Φανούριος είναι αναμφίβολα μια άγια, σημαντική νεανική μορφή, που ξεχωρίζει με τον δικό του τρόπο ανάμεσα στους άλλους Αγίους της χριστιανοσύνης, γιατί δεν τιμάται απλώς σε μια μόνον ημε­ρομηνία, αλλά η πίστη των χριστιανών κά­νει συχνά τη γνωστή φανουρόπιτα.
Ο Άγιος Φανούριος, που έζησε στα Ρω­μαϊκά χρόνια, συγκρούσθηκε τότε θαρρετά με τον κόσμο της ειδωλολατρίας, γιατί το χριστιανικό πνεύμα του θεανθρώπου, δεν του επέτρεπε ν' αρνηθεί τις αναμφισβήτη­τα ενάρετες αρχές του. Έτσι τα 12 μαρτύ­ρια που υπόφερε ο Άγιος, αποτελούν για μας ένα δυνατό κίνητρο για αντοχή και προ­σκόλληση στις ηθικές αξίες του χριστιανι­σμού, για να βγούμε νικητές από ένα αδιά­κοπο αγώνα, ενάντια στην απιστία και αδικία της εποχής μας. Ο Άγιος μας δίδαξε με την πραγματική θυσία του, πως εμείς τώ­ρα δεν παλεύουμε βέβαια με στρατοκράτες Ρωμαίους και απαίσιους Αγαρηνούς, αλλά έχομε ν' αντιμετωπίσουμε τις πιο έντεχνα στημένες παγίδες του υλισμού και αθεϊσμού, που προσπαθούν μαζικά να σαρώσουν τις τάξεις των χριστιανών.
Ο Άγιος Φανούριος ακόμα μας δίδαξε, πως το στεφάνι της ενάρετης ζωής δεν κερ­δίζεται εύκολα, αλλά μόνον με συνεχείς δο­κιμασίες, με θάρρος, υπομονή και αντοχή. Επομένως σαν αληθινοί αγωνιστές της πί­στεως ας μιμηθούμε την υποδειγματική και άμεμπτη ζωή του Αγίου, για να καταξιωθούμε κάποτε κι εμείς να τιμήσουμε το χρι­στιανικό όνομα που φέρουμε, όπως κι αυ­τός επάξια το τίμησε.

Ο Άγιος Φανούριος

1. Γενικά για τη ζωή του

Για την καταγωγή και τη ζωή του Αγίου Φανουρίου δεν υπάρχει τίποτε συγκε­κριμένο, επειδή όλα τα στοιχεία της ζωής του χάθηκαν σε καιρούς ανωμαλίας.
Τα μόνα στοιχεία που έχομε αναφορικά με τον Άγιο είναι η εύρεση της εικόνας του, γύ­ρω στα 1500 μ.Χ., σύμφωνα με τα συναξά­ρια, ή κατ' άλλους γύρω στα 1355-1369 μ.Χ. Άλλοι υποστηρίζουν πως η εικόνα του Αγίου βρέθηκε στη Ρόδο και άλλοι στην Κύ­προ.

2. Η εύρεση της εικόνας

Επιστρέφομε στο παρελθόν, όταν οι Αγαρηνοί εξουσίαζαν τη Ρόδο και απο­φάσισαν να ξαναχτίσουν τα τείχη της πόλης, που βάρβαρα κατέστρεψαν και κατεδάφισαν στον πόλεμο λίγα χρόνια πριν.
Άρχισαν λοιπόν να στέλλουν εργάτες έξω απ' το νότιο μέρος του φρουρίου και να μαζεύουν πέτρες απ' τα μισογκρεμισμένα σπί­τια των κατοίκων, για να ξαναφτιάξουν τα νέα και ισχυρά τείχη της πόλης τους. Ξαφ­νικά μέσα στα χαλάσματα βρήκαν μια ωραιό­τατη, αλλά μισοχαλασμένη στη μια πλευρά εκκλησία κι εκεί μέσα βρήκαν ένα σωρό ει­κόνες, που απ' την πολυκαιρία δεν ξεχώρι­ζαν τις μορφές των Αγίων καθώς και τα γράμματα, που είχανε επάνω τους.
Μια μόνο καταπληκτική εικόνα ξεχώριζε απ' όλες, που ο χρόνος δεν την άγγιξε και παρίστανε ένα νέο ντυμένο σαν στρατιώτης. Ο Μητροπολίτης της Ρόδου Νείλος έτρεξε αμέσως επί τόπου και διάβασε καθαρά το όνομα του Αγίου, που λεγόταν Φανούριος. Συγκινημένος ο Σεβασμιώτατος, για τη φανέρωση του Αγίου, παρατήρησε, πως ήταν ντυμένος σαν Ρωμαίος στρατιωτικός, κρα­τώντας στο αριστερό χέρι του ένα σταυρό και στο δεξιό μια αναμμένη λαμπάδα. Ο α­γιογράφος ακόμα ολόγυρα της εικόνας ζω­γράφισε σε δώδεκα παραστάσεις τα μαρτύ­ρια, που υπόφερε ο Άγιος και, που εξιστορούν ολοφάνερα την όλη ζωή του.

Οι παραστάσεις αυτές είναι οι ακόλουθες:

Α΄. Ο Άγιος παρουσιάζεται όρθιος μπρο­στά στο Ρωμαίο ανακριτή του και φαίνεται ν' απολογείται με θάρρος και να υπερασπί­ζει την χριστιανική πίστη του.

Β΄. Οι στρατιώτες εδώ επεμβαίνουν και χτυ­πούν με πέτρες στο κεφάλι και στο στόμα τον Φανούριο, για ν' αναγκασθεί να υποκύ­ψει και ν' αρνηθεί τον Κύριο.

Γ΄. Οι στρατιώτες έχουν εξαγριωθεί πια απ' την επιμονή του Φανουρίου, γι' αυτό τον έριξαν κάτω και τον χτυπούν τώρα άγρια με ξύλα και ρόπαλα, για να κάμψουν το ακμαίο ηθικό του.

Δ΄. Ο Φανούριος είναι στη φυλακή κι εκεί βασανίζεται με αποτρόπαιο τρόπο. Φαίνε­ται εντελώς γυμνός κι οι στρατιώτες ολόγυ­ρα του ξεσχίζουν τις σάρκες του με αιχμη­ρά σιδερένια εργαλεία. Ο Άγιος υπομένει αγόγγυστα το τρομερό μαρτύριό του.

Ε΄. Ο Φανούριος βρίσκεται και πάλι στη φυ­λακή και προσεύχεται στον θεό, για να τον ενισχύσει ν' αντέξει μέχρι τέλους τα βασανι­στήρια.

ΣΤ΄. Ο Άγιος παρουσιάζεται και πάλιν μπροστά στον Ρωμαίο ανακριτή για ν' απο­λογηθεί για τη στάση του. Απ' την ατάρα­χη έκφραση του προσώπου του φαίνεται, πως ούτε τα βασανιστήρια που υπόφερε, ούτε οι μελλοντικές απειλές του τυράννου του εκλόνισαν την πίστη και έτσι απτόητος περιμένει ακόμη χειρότερα μαρτύρια.

Ζ΄. Οι δήμιοι του Φανουρίου με μανία και σκληρότητα καίουν με αναμμένες λαμπάδες το ολόγυμνο σώμα του, που φαίνεται έτσι η ανυπέρβλητη θυσία του για τον Εσταυ­ρωμένο. Ο Άγιος νικά και πάλιν με την α­δάμαστη θέληση και καρτερία του στον Κύ­ριο.

Η΄. Εδώ οι άγριοι βασανιστές του χρησιμο­ποιούν και μηχανικά μέσα για να φθάσουν στο κορύφωμα του μαρτυρίου του. Έχουν δέσει τον Άγιο πάνω σ' ένα μάγκανο κι αυ­τό σαν περιστρέφεται, του συντρίβει τα κόκκαλα. Υποφέρει εκείνος αγόγγυστα αλλά στο ωραίο πρόσωπό του είναι ζωγραφισμέ­νη ανέκφραστη αγαλλίαση, γιατί υποφέρει για χάρη του Κυρίου.

Θ΄. Ο Φανούριος ρίπτεται σ' ένα λάκκο, για να γίνει βορά άγριων θηρίων κι οι δήμιοί του από πάνω παρακολουθούν να δούνε το τέ­λος του. Τα θηρία όμως έχουν κυριολεκτι­κά εξημερωθεί απ' τη χάρη του Θεού, γι' αυ­τό τον περιτριγυρίζουν ήσυχα σαν αρνάκια και απολαμβάνουν θαυμάσια τη συντροφιά του.

Ι΄. Οι δήμιοί του δεν ικανοποιούνται απ' το προηγούμενο αποτέλεσμα κι έτσι τον βγάζουν απ' τον λάκκο και τον καταπλακώνουν μ' ένα μεγάλο λίθο, βέβαιοι πια πως θα τον αποτελειώσουν. Τίποτε όμως δεν πετυχαίνουνε κι αυτή τη φορά.

ΙΑ΄. Η σκηνή παρουσιάζει τον Άγιο μπρο­στά σε βωμό, όπου οι δήμιοί του τον προτρέπουν να θυσιάσει, βάζοντας στις παλά­μες του αναμμένα κάρβουνα. Ο Φανούριος βγαίνει και απ' αυτή τη δοκιμασία νικητής και αυτό διακρίνεται από ένα διάβολο, που έχει τη μορφή δράκου, που πετά στον αέ­ρα και κλαίει για την αποτυχία του.

ΙΒ΄. Η τελευταία σκηνή είναι το τέλος του μαρτυρίου του, με τον Φανούριο ριγμένο σ' ένα μεγάλο καμίνι να στέκεται όρθιος πάνω σ' ένα σκαμνί και να τον περιζώνουν φλό­γες και καπνοί. Ο Άγιος φαίνεται να προ­σεύχεται αδιάκοπα στον Θεό, χωρίς να εκ­φράζει κανένα παράπονο ή γογγυσμό κι έ­τσι άκαμπτος κι ανυποχώρητος πέταξε στα ουράνια, γεμάτος ικανοποίηση για όσα βά­σανα υπόφερε για χάρη του Κυρίου.

3. Το χτίσιμο του ναού

Ο Μητροπολίτης τότε του νησιού, ο Νεί­λος, όταν μελέτησε επισταμένα την ει­κόνα που βρέθηκε, αποφάνθηκε, πως ο Φα­νούριος ήταν ένας απ' τους σπουδαιότε­ρους μεγαλομάρτυρες της Πίστεώς μας. Α­μέσως έστειλε αντιπροσωπεία στον ηγεμό­να του νησιού και τον παρακαλούσε να του δώσει άδεια για ν' ανακαινίσει την εκκλησία. Όταν όμως ο ηγεμόνας αρνήθηκε, τότε ο Μητροπολίτης μετέβη ο ίδιος προσωπικά στην Κωνσταντινούπολη και κατόρθωσε να εξασφαλίσει απ' τον Σουλτάνο την άδεια που ζητούσε. Επέστρεψε σύντομα στη Ρό­δο κι αναστήλωσε το ναό ακριβώς στην πα­λιά θέση του, έξω από τα τείχη του. Ο να­ός σώζεται ως τα σήμερα και αποτελεί από τότε ιερό προσκύνημα όλων των Χριστια­νών.

4. Στοιχεία απ' την εύρεση της εικόνας

Βλέποντας την εικόνα του Αγίου Φανου­ρίου που βρέθηκε στη Ρόδο, εξάγουμε πολλά αξιόλογα στοιχεία που είναι τα ακό­λουθα:

  • 1. Σαν διαβάσουμε στην εικόνα το όνομα του Αγίου συμπεραίνομε αμέσως, πως εί­ναι ελληνικής καταγωγής.
  • 2. Επίσης συμπεραίνομε πως οι γονείς του ήταν πολύ ευσεβείς, για να του δώσουν ένα τόσο χριστιανικό όνομα.
  • 3. Ο νέος αυτός ακόμα θα ήταν πολύ μορ­φωμένος για να γίνει στρατιωτικός.
  • 4. Υπολογίζουμε ακόμα πως τα μαρτύρια του Αγίου Φανουρίου έγιναν τον β' και γ' αιώνα, όταν οι διωγμοί των χριστιανών βρί­σκονταν στο αποκορύφωμά τους.
  • 5. Ο Φανούριος ολοφάνερα αποδεικνύε­ται πως ήταν Μεγαλομάρτυρας απ' τα πολ­λά και φοβερά μαρτύρια που υπέφερε.
  • 6. Βεβαιωνόμαστε επίσης πως ετιμάτο απ' τους πιστούς χριστιανούς απ' τα χρόνια του μαρτυρίου του σε χριστιανικούς ναούς, για να βρεθεί μάλιστα ένας τέτοιος ναός και στη Ρόδο.
  • 7. Απ' την απεικόνιση του Αγίου φαίνεται πως ο Φανούριος μαρτύρησε σε νεαρά
    ηλικία.

5. Θαύματα του Αγίου

Ο Άγιος Φανούριος έκανε αρκετά θαύ­ματα στους πιστούς που επικαλούνται το όνομά του κι ένα απ' αυτά είναι το ακό­λουθο:
Σε μια περίοδο της ιστορικής ζωής της η Κρήτη ήταν υποδουλωμένη στους Λατίνους (1204 - 1669 μ.Χ.), που είχαν δικό τους Αρ­χιεπίσκοπο και γι' αυτό προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να παρασύρουν τους κατοίκους του νησιού στον Καθολικισμό (Παπισμό).
Έτσι οι Λατίνοι πήρανε σαν καταπιεστι­κό μέτρο ενάντια στην Ορθοδοξία να μην επιτρέπουν να χειροτονούνται ιερείς στην Κρήτη, οπότε οι Κρητικοί αναγκάζονταν να μεταβαίνουν στο νησί Τσιρίγο (Κύθηρα) για να χειροτονηθούν ιερείς από Ορθόδοξο Αρχιερέα, που έδρευε εκεί.
Κάποια εποχή λοιπόν ξεκίνησαν απ' την Κρήτη τρεις διάκονοι για το Τσιρίγο κι αφού χειροτονήθησαν εκεί ιερείς, επέστρεφαν τρι­σευτυχισμένοι στο πολύπαθο τότε απ' τη σκλαβιά νησί τους. Κατά κακή τους τύχη Αγαρηνοί πειρατές τους συνέλαβαν στο πέ­λαγος, τους μετέφεραν στη Ρόδο, όπου τους πώλησαν σε τρεις διαφορετικούς Αγαρηνούς αφέντες.
Η θέση των τριών ιερέων ήταν αξιοθρή­νητη κι όμως μια γλυκειά προσμονή ήλθε να γλυκάνει το πικρό παράπονό τους. Μάθα­νε πως στη Ρόδο ο Άγιος Φανούριος θαυματουργούσε και σ' αυτόν στήριξαν τις ελ­πίδες τους κι ολοένα προσεύχονταν και τον επικαλούνταν ο καθένας τους ξεχωριστά, για να τους λυτρώσει απ' την σκληρή αιχ­μαλωσία στους μιαρούς Αγαρηνούς.
Ζήτησε, λοιπόν, ο κάθε ιερέας, χωρίς να συνεννοηθούν μεταξύ τους, απ' τον αφέν­τη του, να του δώσει άδεια να μεταβεί στην εκκλησία για να προσκυνήσει την εικόνα του Αγίου Φανουρίου. Πήρανε κι οι τρεις τους μ' ευκολία την άδεια, προσκύνησαν μ' ευ­λάβεια την εικόνα του Αγίου βρέχοντας τη γη με τα δάκρυά τους γονατιστοί σαν προ­σεύχονταν και με όλη τη δύναμη της ψυχής τους παρακαλούσαν τον Άγιο Φανούριο να μεσολαβήσει για να γλυτώσουν πια απ' τα χέρια των Αγαρηνών.
Αφού οι ιερείς αναχώρησαν, ανακουφι­σμένοι απ' τον πόνο τους, ο Άγιος Φανού­ριος παρουσιάστηκε τη νύχτα και στους τρεις αφέντες τους και τους διέταξε να ελευ­θερώσουν τους σκλάβους ιερείς τους, δια­φορετικά θα τους τιμωρούσε σκληρά. Οι Αγαρηνοί όμως άρχοντες θεώρησαν την επέμ­βαση του Αγίου σαν κάποια μαγεία, γι' αυ­τό αλυσόδεσαν τους σκλάβους τους κι άρ­χισαν να τους βασανίζουν με χειρότερο τρό­πο.
Την άλλη όμως νύχτα ο Άγιος Φανούριος επέμβηκε πιο αποτελεσματικά, έλυσε τους τρεις ιερείς απ' τα δεσμά τους και τους υ­ποσχέθηκε, πως θα τους ελευθέρωνε από τους Αγαρηνούς την άλλη μέρα. Φανερώ­θηκε και πάλι στους Αγαρηνούς και τους απείλησε αυτή τη φορά, πως αν δεν ελευθέρωναν το πρωί τους ιερείς, θα μεταχειρι­ζότανε σκληρά μέτρα γι' αυτούς.
Το άλλο πρωί οι Αγαρηνοί αισθάνθησαν την τιμωρία, γιατί έχασαν όλοι το φως τους και το κορμί τους έμεινε παράλυτο. Έτσι αναγκάσθησαν τότε να συμβουλευτούν τους συγγενείς τους, για να συζητήσουν το κα­κό που τους βρήκε. Όλοι δε οι άρχοντες α­ποφάσισαν να καλέσουν τους τρεις ιερείς, μήπως μπορούσαν να τους βοηθήσουν. Οι ιερείς την μόνη απάντηση που έδωσαν ήταν, πως αυτοί θα παρακαλούσαν τον Θεό τους κι Εκείνος θα αποφάσιζε.
Την τρίτη νύχτα παρουσιάστηκε πάλι ο Άγιος Φανούριος στους Αγαρηνούς και τους ανακοίνωσε πως αν δεν έστελναν οι τρεις άρχοντες γραπτώς στο ναό του τη συγκατάθεση τους για την απελευθέρωση των ιερέων, δεν θα ξανάβρισκαν πια την υ­γεία τους. Οι Αγαρηνοί τότε θέλοντας και μη έγραψαν το γράμμα που ζήτησε ο Άγιος Φανούριος και δήλωναν απερίφραστα, πως παραχωρούσαν, στους τρεις ιερείς την ελευ­θερία τους. Αυτές οι δηλώσεις τους κατατέ­θηκαν στον ιερό ναό του Αγίου.
Πριν ακόμα επιστρέψει η αντιπροσωπεία των Αγαρηνών απ' το ναό, οι τυφλοί και παράλυτοι άπιστοι έγιναν εντελώς καλά με το θέλημα του Αγίου. Οι πλούσιοι Αγαρηνοί έδωσαν στους τρεις ιερείς όλα τα έξοδα του ταξιδιού τους κι αυτοί πριν αναχωρή­σουν κατέφυγαν στην εκκλησία, και αφού ευχαρίστησαν τον Άγιο για την απελευθέ­ρωσή τους, αντέγραψαν πιστά την εικόνα του Αγίου Φανουρίου και την πήραν στην Κρήτη, όπου την τιμούσαν κάθε χρόνο με δοξολογίες και λιτανείες.

6. Η πίτα του Αγίου Φανουρίου

Η μεγάλη τιμή που τρέφουν οι χριστιανοί στον Άγιο Φανούριο, έγινε αιτία να δημιουργηθεί στο λαό το παραδοσιακό έθι­μο της πίττας του Αγίου ή καλύτερα της φανουρόπιτας.
Η πίτα συνήθως είναι μικρή και στρογ­γυλή και γίνεται από καθαρό αλεύρι, ζάχα­ρη, κανέλλα, λάδι κι αφού όλα αυτά τα υλι­κά ανακατευθούν, ζυμώνονται, μπαίνουν σε στρογγυλή φόρμα και η πίττα ψήνεται σε μέτρια θερμοκρασία στο φούρνο.
Η πίτα γίνεται για να φανερώσει ο Ά­γιος σε κάποιον ένα χαμένο αντικείμενο, κά­ποια δουλειά αν ένας είναι άεργος, κάποια χαμένη υπόθεση, την υγειά σε κάποιο άρ­ρωστο και άλλα παρόμοια.

Η Εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη του στις 27 Αυγούστου.

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ
Ήχος δ΄. Βασίλειον διάδημα

Ουράνιον εφύμνιον εν γη τελείται λαμπρώς, επίγειον πανήγυριν νυν εορτάζει φαιδρώς Αγγέλων πολίτευμα, άνωθεν υμνωδίαις, ευφημούσι τους άθλους, κάτωθεν Εκκλησία την ουράνιον δόξαν. ην εύρες πόνοις και άθλοις τοις σοις, Φανούριε ένδοξε.

ΚΟΝΤΑΚΙΟΝ
Ήχος γ΄. Η Παρθένος σήμερον

Ιερείς διέσωσας αιχμαλωσίας αθέου και δεσμά συνέθλασας δυνάμει Θεία, Θεόφρον, ήσχυνας τυράννων θράση γενναιοφρόνως, ηύφρανας Αγγέλων τάξεις Μεγαλομάρτυς, δια τούτο σε τιμώμεν, θείε οπλίτα, Φανούριε ένδοξε.

ΜΕΓΑΛΥΝΑΡΙΟΝ

Τους ασπαζομένους την σην σεπτήν εικόνα εν πίστει και αιτούντας σην αρωγήν, Μάρτυς, κληρονόμους της Θείας Βασιλείας, Φανούριε, λιταίς σου πάντας ανάδειξον.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΟΡΘΟΔΟΞΟΝ ΙΔΡΥΜΑ «Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΡΝΑΒΑΣ»

Πηγή: http://www.impantokratoros.g