"᾿Εγώ εἰμί τὸ Α καὶ τὸ Ω, ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος, ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος" (᾿Αποκ. κβ΄, 13)

Κείμενα γιά τήν ἑλληνική γλῶσσα στή διαχρονική της μορφή, ἄρθρα ὀρθοδόξου προβληματισμοῦ καί διδαχῆς, ἄρθρα γιά τήν ῾Ελλάδα μας πού μᾶς πληγώνει...


Δευτέρα 15 Μαρτίου 2010

Στό μέλλον ἡ γραφή θά ἐξελιχθεῖ σέ μιά παλιομοδίτικη τέχνη


Η γραφή μπορεί να εξελιχθεί σε μία παλιομοδίτικη τέχνη στο μέλλον, καθώς τα πληκτρολόγια και οι ηλεκτρονικές συσκευές χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο για την γραπτή επικοινωνία, υποστηρίζει Δανός ερευνητής.
"Στο ορατό μέλλον δεν θα χρησιμοποιούμε καν πληκτρολόγια για να γράφουμε", υποστηρίζει ο Γιόχαν Πέτερ Παλουντάν, διευθυντής του Ινστιτούτου Σπουδών του Μέλλοντος της Κοπεγχάγης.
Σε δηλώσεις που δημοσιεύονται στην εφημερίδα "24Timer", ο Δανός ερευνητής αναφέρει ότι σύντομα θα υπάρχουν προγράμματα που θα αναγνωρίζουν τη φωνή και θα μετατρέπουν αυτομάτως τον προφορικό σε γραπτό λόγο. "Εξαρτάται από το πόσο γρήγορα θα εξελιχθεί η τεχνολογία, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κινούμαστε προς αυτή την κατεύθυνση", λέει ο Παλουντάν.
Επισημαίνει εξάλλου ότι αν και οι γραπτές σημειώσεις για πράγματα που θέλουμε να μην ξεχάσουμε θα εξακολουθήσουν να έχουν πρακτική αξία στην καθημερινή μας ζωή, σύντομα οι συσκευές που χρησιμοποιούν πληκτρολόγια θα είναι πιο κοινές από το στυλό και το χαρτί.
Ο καθηγητής Νιλς Έγκελουντ της Δανικής Σχολής Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο του Άαρχους, επισημαίνει επιπλέον ότι ήδη είναι αρκετά δύσκολο να...αποκρυπτογραφήσει γραπτά κείμενα φοιτητών από διάφορους διαγωνισμούς. "Τέτοιο θέμα δεν υπήρχε πριν από 25 χρόνια", λέει ο καθηγητής Έγκελουντ.
Αντίστοιχη εμπειρία περιγράφει ο καθηγητής γραφιστικής Χένρικ Μπίρκβιγκ, της Δανικής Σχολής Μέσων Ενημέρωσης και Δημοσιογραφίας. Ένα από τα θέματα που διδάσκει από το 1985 είναι η καλλιγραφία.
"Σήμερα πολλοί φοιτητές έχουν δυσκολία στο να ελέγξουν τις κινήσεις τους και κρατούν τις πένες με έναν αλλόκοτο τρόπο. Απλά γιατί δεν έχουν συνηθίσει να γράφουν καθημερινά", εξηγεί ο καθηγητής Μπίγκβιγκ, στην εφημερίδα 24time

ΔΙΑΡΚΗΣ ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ:Οἱ Ἔχοντες νά στηρίξουν ὅσους ἔχουν ἀνάγκη


 Έκκληση στους έχοντες να φροντίσουν και να συμπαρασταθούν σε εκείνους που έχουν ανάγκη, σ΄ αυτή τη δύσκολη περίοδο της οικονομικής κρίσης, απευθύνει η Εκκλησία της Ελλάδας, σε εγκύκλιο η οποία θα διαβαστεί την ερχόμενη Κυριακή, 21 Μαρτίου, στους ναούς όλης της χώρας.
Επίσης, η Ιερά Σύνοδος κάνει λόγο για απληστία και επιρρίπτει ευθύνες και σε όσους διαχειρίζονται τα δημόσια πράγματα, αναφέροντας: "όταν δεν δίνουν σωστές κατευθύνσεις στον λαό αλλά τον προκαλούν ακόμη περισσότερο, όταν δεν διαχειρίζονται καλά τους εισπραττόμενους φόρους, οι οποίοι πρέπει να είναι ανταποδοτικοί, όταν δεν ομιλούν την αλήθεια, δεν σέβονται τους ανθρώπους που τους εμπιστεύθηκαν και δεν λαμβάνουν μέτρα με υψηλό αίσθημα δικαιοσύνης".
Και συνεχίζει πως "προσεύχεται στον Θεό, να δίνει στους πολιτικούς οι οποίοι χειρίζονται τα δημόσια πράγματα, ιδίως αυτήν την κρίσιμη περίοδο, δύναμη, έμπνευση, σύνεση, εφευρετικότητα, αγωνιστικότητα, όχι μόνον για να βρουν λύσεις και να αντιμετωπίσει η Πατρίδα μας την κρίση, αλλά και για να βελτιώσουν και να εκσυγχρονίσουν τους κοινωνικούς θεσμούς, όπως και να αντιμετωπίσουν με περισσότερη ευαισθησία και δικαιοσύνη τους ανθρώπους εκείνους που είναι αναγκασμένοι να σηκώνουν δυσβάσταχτα φορτία".
Η εγκύκλιος της ΔΙΣ καταλήγει: "Η Εκκλησία, που είναι ο μεγαλύτερος φιλανθρωπικός φορέας της Πατρίδας μας, με τα Ιδρύματα που λειτουργεί και την φιλανθρωπία που ασκεί, θα συνεχίσει, όσον είναι δυνατόν, να εργάζεται εντατικά για την ανακούφιση του λαού".
Πηγή:ert.gr
http://kapistri.blogspot.com/

Βασικά χαρακτηριστικά τῆς κυπριακῆς διαλέκτου

 ῾Η παροῦσα ἀνάρτηση ἀφιερώνεται στούς Κύπριους συμπατριῶτες μας. ῞Οπως βλέπουμε στό ἄρθρο πού ἀκολουθεῖ ἡ κυπριακή διάλεκτος διέσωσε (ὅπως καί ἡ ποντιακή) πάρα πολλούς ἀρχαϊκούς τύπους, κάτι πού δείχνει τήν ἀδιάκοπη διαδρομή τοῦ ἑλληνισμοῦ.

A.Φωνολογικά χαρακτηριστικά
1) Διατήρηση της προφοράς των διπλών συμφώνων (εκτός από το -ρρ-), αλλά και υστερογενής διπλασιασμός απλών συμφώνων, συνήθως σε ενδοφωνηεντική θέση και στο ληκτικό τέρμα -ννω των ρημάτων (λ.χ. άλ-λος, άμ-μος, βράσ-σω, αλ-λάσ-σω – σήμ-μερα, ποτ-τέ, πίν-νω, γκρεμ-μός) ή μεταξύ λέξεων (λ.χ. απ-πέξω, ταμ μάδκια «τα μάτια»).

Σημείωση: Η ανάπτυξη υστερογενών διπλών φαίνεται ότι έχει την αφετηρία της στην ελληνιστική εποχή, όταν ακόμη διετηρείτο η προφορά των διπλών συμφώνων στον ελληνόφωνο κόσμο (άποψη Seiler και Καραναστάση).

2) Διατήρηση του τελικού -ν των ονομάτων (κυρίως) και των ρημάτων τής μεσαιωνικής Ελληνικής (λ.χ. χαρτίν, τραπέζιν, βουνόν, αιτιατική θάλασ-σαν, ταμίαν, τέθκοιαν ημέραν, ρήματα (α)δονούσεν, τραυούμεν, έλαμνεν, εν νοδκιά «είναι ομίχλη [νοτιά]»), αλλά και ανάπτυξή του σε άλλες θέσεις, χωρίς ιστορική βάση (λ.χ. πρόγραμ-μαν, γ΄ πρόσ. εξέβην).

3) Αφομοίωση του ερρίνου με τους άηχους κλειστούς φθόγγους, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό νέων διπλών συμφώνων (λ.χ. αθ-θός < ανθός, νύφ-φη < νύμφη, συχ-χωρώ < συγχωρώ, ακάθ-θα < ακάνθα). Το φαινόμενο λειτουργεί επίσης μεταξύ λέξεων (λ.χ. εδ δακ-κάν-νει «δεν δαγκώνει», εθ θέλω «δεν θέλω»). 4) Σίγηση των ενδοφωνηεντικών β, γ, δ (ηχηρών διαρκών) και κατόπιν συχνή συγχώνευση των φωνηέντων ή έκκρουση του ασθενεστέρου (λ.χ. φοούμαι «φοβούμαι», μαειρεύκω «μαγειρεύω», τριυρίζω, γάαρος < γάδαρος, ετσά < ετσιδά). 5) Εκτεταμένη ουράνωση και δασύς τσιτακισμός τού κ σε [tš], καθώς και προσθίωση του χ σε [š] προ των φωνηέντων /e, i/ (λ.χ. τšεφαλή, τšυώνιν «κυδώνι», χαρτšίν < χαλκείον, παšά <353> βd/βτ, γδ > γτ, ργ/ρχ > ρg/ρκ (λ.χ. αρκή < αρχή, αρκάντžελος < αρ-χάγγελος, κόβκω < κόβγω, γτύννω < (ε)γδύννω < εκδύω) και αφομοίωση ηχηρότητας των συμφωνικών συμπλεγμάτων χρ > γρ, φρ > βρ, φλ > βλ, θρ > δρ (λ.χ. Γριστούγεν-να, βρίσσω «σωπαίνω» < φρίττω, δρέφει «επουλώνει, γιαίνει» < θρέφει). 


 Β. Μορφοσυντακτικά χαρακτηριστικά 
1) Διατήρηση των ληκτικών επιθημάτων -ουσιν και -ασιν στο γ΄ πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα και μέλλοντα (το -ουσιν) και του αορίστου (το -ασιν). Πρόκειται για αξιοσημείωτο αρχαϊσμό τής διαλέκτου (λ.χ. κλώθουσιν, φεύκουσιν, αναστενάξασιν, εχαθήκασιν). Ωστόσο, και τα επιθήματα -ουν και -αν της Νεοελληνικής Κοινής επιδίδουν με αυξανόμενο ρυθμό. 
2) Εκτεταμένη παρουσία τού ρηματικού παραγωγικού επιθήματος -ίσκω, είτε επειδή διατηρήθηκε από παλαιότερη φάση τής γλώσσας είτε από κατ’ αναλογίαν σχηματισμό με βάση το αοριστικό θέμα. Προσδίδει στο ρήμα εναρκτική ή θαμιστική σημασία (λ.χ. κριν-ίσκω, μειν-ίσκω, φαν-ίσκω «υφαίνω», ταντžυν-ίσκω < ταγγός). 
3) Διατήρηση αξιοσημείωτων αρχαϊσμών στον παρατατικό των πρώην συνηρημένων ρημάτων (λ.χ. θωρώ: εθώρουν, εθώρες, εθώρεν…) και παραμονή τού τόνου στην προπαραλήγουσα στη μέση φωνή των προπαροξύτονων ρημάτων (λ.χ. šαίρουμαι: εšαίρουμουν, εšαίρεσουν, εšαίρετουν…, ρέουμαι < ορέγομαι: ερέουμουν, ερέεσουν, ερέετουν…, αλλάσσουμαι: αλλάσσουμουν, αλλάσσεσουν, αλλάσσετουν…, βάλλουμαι: εβάλλουμουν, εβάλλεσουν, εβάλλετουν, έρκουμαι: έρκουμουν, έρκεσουν, έρκετουν…). 
4) Επίταξη του εγκλιτικού μετά το ρήμα, όπως συμβαίνει και με άλλα νησιωτικά ιδιώματα (λ.χ. έδοξέν μου «μου φάνηκε», λαχαίννει του, έωκέν μας «μας έδωσε», λαλεί του «του λέει»). 
5) Χρήση τού άρθρου τα ως αναφορικής αντωνυμίας με σημασία «αυτά που, τα οποία» (λ.χ. τα γρικώ στ’ αφθιά μου, θαρρώ ζυγώνουσί με «αυτά που ακούω στα αφτιά μου, θαρρώ πως με ζυγώνουν»). 
6) Χρήση τής εμφατικής άρνησης ’εν τžαι (<8217> θελ’ να > θεν’ να > εν να, για τον σχηματισμό τού διαρκούς και του στιγμιαίου μέλλοντα (λ.χ. εν να κλαίω – εν να κλάψω).

Κλίση τού ρήματος είμαι σε ενεστώτα και παρατατικό: (ενεστώτας) είμαι, εί-σαι, είναι / έναι / έν(ι), είμαστιν, είσαστιν, είναι / έναι / έν(ι), (παρατατικός) ήμουν, ήσουν, ήτουν / ήταν, ήμαστιν, ήσαστιν, ήτουν / ήταν).

Γ. Λεξιλογικά χαρακτηριστικά
Εξαιτίας των διαφόρων γλωσσικών στρωμάτων που ανά τους αιώνες συνδέθηκαν με το νησί τής Κύπρου, μπορούμε σήμερα να εντοπίσουμε τις ακόλουθες χαρακτηριστικές λεξιλογικές ομάδες, πέρα από το λεξιλόγιο που είναι κοινό κτήμα με τις υπόλοιπες διαλέκτους και με την Κοινή:

1) Αρχαϊσμοί: Αξιοσημείωτος είναι ο λεξιλογικός πλούτος που διασώζει στοιχεία από την αρχαία και ελληνιστική εποχή τής Ελληνικής. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ: άφτω «ανάβω» (< άπτω), φτείρα «ψείρα» (< αρχ. φθείρ, -ρός), šοίρος (< χοίρος), ποζέγνω (< αρχ. ἀποζεύγνυμι), δρόπης (< ελνστ. ὑδρόφις, -εως), καμμώ «κλείνω τα μάτια» (< αρχ. καμμύω), κίλλης «μικρόσωμος γάιδαρος» (λ. τής αρχ. Κυπριακής), ροθέσιν (< αρχ. ὁροθέσιον), ορτσούμαι «χορεύω» (< αρχ. ὀρχοῦμαι), ξαργκώ «μένω αδρανής» (< αρχ. ἐξαργῶ). 

2) Ιδιωματισμοί: Σε αυτούς περιλαμβάνονται λέξεις και φράσεις γνωστές στον ελληνόφωνο κορμό, οι οποίες όμως έχουν αποκτήσει εντελώς διακριτή σημασία και χρήση. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ: γέν-νημαν ήλιου «ανατολή», χαρτωμένος «αρραβωνιασμένος» (από το χαρτί τού προικοσυμφώνου), χαρκούμαι «νομίζω» (< θαρρούμαι), στρούθος «σπουργίτης», κούκ-κουρον «παξιμάδι» (υποκορ. τού ουσ. κόκκος), μιτά μου «μαζί μου». 
3) Παλαιά Γαλλικά δάνεια: Λέξεις τής παλαιάς Γαλλικής και των διαλέκτων της εισήλθαν μεταξύ τού 12ου και του 14ου αιώνα, καθιστώντας την Κυπριακή διάλεκτο μοναδική από αυτή την άποψη στον ελληνόφωνο κόσμο. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ: τσαέρα «καρέκλα» (< προβηγκ. chaira), τσαΐνα «αλυσίδα» (< προβηγκ. chaina), βλαντζίν «συκώτι» (< παλ. γαλλ. flanc), κουμανταρία «γλυκό κρασί τής Κύπρου» (< παλ. γαλλ. vin de commanderie «κρασί τού τάγματος Commanderie των Ιωαννιτών ιπποτών»), κουμουδκιάζω «ετοιμάζω ταφή νεκρού» (< προβηγκ. accoumoudar), κουφουρκιάζω «παρηγορώ» (< προβηγκ. coumfortar), μίζαρον «σάβανο» (< παλ. γαλλ. mise à mort). 
4) Τουρκικά δάνεια: Οι τουρκικές λέξεις είναι πολυάριθμες και απαντούν προσαρμοσμένες στα μορφολογικά σχήματα της διαλέκτου. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ: άσκοσ-σου «μπράβο» (< așk olsun), ζατ-τίν «έτσι κι αλλιώς» (< zatî), ζϊαφέτ-τιν «συμπόσιο» (< ziyafet), καΐšιν «παγίδα» (< kayıș), κκουšμάς «κουβέντα» (< konușma), μέσελα «δηλαδή;» (< mesele). 
5) Ιταλικά και Βενετικά δάνεια: Η περίοδος της Ενετοκρατίας άφησε αξιοσημείωτα ίχνη στη διάλεκτο. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ: βαντζάρω «προχωρώ» (< avanzare), γάρπος «καμάρι» (< garbo), ζόπ-πος «αδέξιος» (< zoppo), κάστϊον «βάσανο» (< castigo), κουρτέλ-λα «μαχαίρι» (< coltella), πιν-νιάδα «πήλινη χύτρα» (< pignada). 

6) Αγγλικά δάνεια: Οι αγγλικές λέξεις έχουν εισέλθει από την περίοδο της αγγλοκρατίας και διευρύνουν έκτοτε διαρκώς την παρουσία τους στο λεξιλόγιο της διαλέκτου, πράγμα που προωθείται από τη διαρκώς ενισχυόμενη επιρροή τού αγγλόφωνου κόσμου στη νήσο. Όσες έχουν προσαρμοστεί μορφολογικά υπέστησαν αξιοσημείωτη αλλοίωση. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ: φούρπ’ος «ποδόσφαιρο» (< football), σέντερ «αποστολέας (αλληλογραφίας)» (< sender), τšαρτšάρω «χρεώνω» (< charge), τρενάρω «εκπαιδεύω» (< train). Χαρακτηριστικός άγγλισμός είναι επίσης το ρ. απολογούμαι, που έχει αποκτήσει τη σημ. "ζητώ συγγνώμη" με επίδραση του ελληνογενούς αγγλ. apologise. 
 
Πηγή:http://i-diadromi.blogspot.com

Ἡ προσευχή τοῦ ταπεινοῦ Παπαντωνίου Ζαχαρίας





Κύριε, σάν ἦρθεν ἡ βραδιά, σοῦ λέω τήν προσευχή μου.

Ἄλλη ψυχή δέν ἔβλαψα στόν κόσμο ἀπ’ τή δική μου.

Ἐκεῖνοι πού μέ πλήγωσαν ἦταν ἀγαπημένοι.

Τήν πίκρα μου τή βάσταξα. Μοῦ δίνεις καί τήν ξένη.

Μ’ ἀπαρνήθηκαν οἱ χαρές. Δέν τίς γυρεύω πίσω.

Προσμένω τά χειρότερα. Εἶν’ ἁμαρτία νά ἐλπίσω.

Σάν εὐτυχία τήν ἀγαπῶ τῆς νύχτας τή φοβέρα.

Στήν πόρτα μου ἄλλος δέν χτυπᾶ κανείς ἀπ’ τόν ἀγέρα.

Δέν ἔχω δόξα. Εἶν’ ἥσυχα τά ἔργα πού ἔχω πράξει.

Ἄκουσα τή γλυκιά βροχή. Τή δύση ἔχω κοιτάξει.

Ἔδωκα στά παιδιά χαρές, σέ σκύλους λίγο χάδι.

Ζευγάδες καλησπέρισα πού γύριζαν τό βράδυ.

Τώρα δέν ἔχω τίποτα νά διώξω ἤ νά κρατήσω.

Δέν περιμένω ἀνταμοιβή. Πολύ 'ναι τέτοια ἐλπίδα.

Εὐδόκησε ν’ ἀφανιστῶ χωρίς νά ξαναζήσω...

Σ’ εὐχαριστῶ γιά τά βουνά καί γιά τούς κάμπους πού εἶδα.

Ἡ ψυχούλα Σολωµός Διονύσιος





Ὡσὰν γλυκόπνοο,

δροσάτο ἀεράκι

μέσα σὲ ἀνθότοπο,

κειὸ τὸ παιδάκι

τὴν ὕστερη ἔβγαλε

ἀναπνοή.



Καὶ ἡ ψυχούλα του,

εἰς τὸν ἀέρα

γλήγορα ἀνέβαινε

πρὸς τὸν αἰθέρα,

σὰν λιανοτρέμουλη

σπίθα μικρή.



Ὅλα τὴν ἔκραξαν,

ὅλα τ᾿ ἀστέρια,

κι ἐκείνη ἐξάπλωνε

δειλὴ τὰ χέρια,

γιατὶ δὲν ἤξευρε

σὲ ποῖο νὰ μπεῖ.



Ἀλλά, νά, τοὔδωσε

ἕνα ἀγγελάκι

τὸ φιλὶ ἀθάνατο

στὸ μαγουλάκι

ποὺ ἔξαφνα

ἔλαμψε σὰν τὴν αὐγή.

Ο πατήρ Ιάκωβος Τσαλίκης, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Οσίου Δαβίδ Ευβοίας, όπως τον γνώρισα


Εισόδος στο ασκητήριο του Οσίου Δαβίδ
Διηγήσεις του Γέροντα.

Η ζωή και ο θάνατος του ανθρώπου εξαρτώνται από την σχέση του με τον Θεό. Ο Θεός είναι η ζωή, όποιος ζει κοντά του, ζει αιώνια, όποιος απομακρύνεται, πεθαίνει.Όλα τα γράμματα του Αλφαβήτου καταλήγουν στο Ω, έτσι και τα πάντα στον κόσμο -φιλοσοφία, επιστήμες, τέχνες- θα καταλήξουν στο Χριστό, ο οποίος υπήρχε πριν δημιουργηθεί ο κόσμος, υπάρχει σήμερα και θα υπάρχει μετά. (ο ουρανός και η γη παρελεύσονται, οι δε λόγοι μου ου μή παρέλθωσιν).

Όσιος Ιάκωβος Τσαλίκης. Παρεκκλήσιο Παναγίας Παντάνασσας. Ιερό Βατοπαιδινό Μετόχιο Αγίου Νικολάου, Πόρτο Λάγος
Ο Γέροντας μέσα σε ωραίο ανθόκηπο.
Σ΄ ένα από τα πρώτα προσκυνήματά μας στη Μονή, ο Γέροντας μας διηγήθηκε το έξης περιστατικό-όραμα.
Κάποτε βρέθηκα, εν οράματι, μέσα σε ένα υπερβατικό-μεταφυσικό χώρο, σε μεγάλο ανθόκηπο, με πολλά και ωραία λουλούδια· ιδίως βιολέτες, με υπέροχα χρώματα: κόκκινα, κίτρινα, πράσινα, μπλέ κ.λπ.· αλλά όχι σαν τα δικά μας εδώ· ζωηρά και έντονα, τα όποια και θαύμαζα.
Σε μικρή απόσταση, απέναντι μου, στεκόταν όρθιος ένας επιβλητικός ρασοφόρος-Μοναχός, τον οποίον έβλεπα για πρώτη φορά και ο οποίος μοϋ είπε: «Προχώρησε πατέρα Ιάκωβε, μή φοβάσαι, έλα κοντά μου». Μα πώς να προχωρήσω Αδελφέ μου, πού ούτε δρόμο βλέπω, ούτε δρομάκι; Θα πατήσω τα λουλούδια, θα τα χαλάσω. «Μή φοβάσαι, έδώ δεν έχει ούτε δρόμους ούτε δρομάκια. Έλα κοντά μου όπως είσαι, ελεύθερα και τα λουλούδια δεν θα χαλάσουν, δεν θα πάθουν τίποτα». Εγώ προχώρησα διστακτικά, θαυμάζοντας το υπέροχο περιβάλλον.
Πιο μακρυά, σ΄ ένα πανέμορφο τοπίο, υπήρχαν αρκετά, αραιοκτισμένα, ωραία σπιτάκια, κατάλευκα, αλλά δεν είδα, ούτε έμαθα ποιοί μένουν στα σπιτάκια αυτά. Πάντως δεν ήταν ούτε έρημα, ούτε ακατοίκητα. Κάποιοι καλότυχοι έμεναν σ΄ αυτά, τους οποίους όμως, δεν κατόρθωσα να γνωρίσω.
Αυτά μας είπε χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις και επεξηγήσεις, αλλά χαρούμενος και με την απόλυτη βεβαιότητα, ότι υπάρχει και ένας άλλος κόσμος, διαφορετικός, πνευματικός, αλλά ασυγκρίτως καλύτερος και ωραιότερος από τούτον.
Το επόμενο κεφάλαιο το έχουμε ήδη έχει δημοσιεύσει στο Ιστολόγιό μας με τον τίτλο: Ο μακάριος Γέροντας Ιάκωβος Τσαλίκης. Ο πιο ταπεινός άνθρωπος στην Ελλάδα αλλά…
Πηγή: Δημητρίου Αλεξ. Τζούμα, Πρωτοπρεσβυτέρου Αρεοπαγίτου ε.τ., Ο πατήρ Ιάκωβος Τσαλίκης, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Οσίου Δαβίδ Ευβοίας, όπως τον γνώρισα, σελ. 43-48, έκδοσις β΄, Αθήναι 2008

Νουθεσίες τοῦ πατρός Σεραφείμ τῆς Βιρίτσα


·  «Ο Κύριος έχει δύναμη να αναδείξει τους εργάτες αν εμείς θα Τον παρακαλάμε. Ας προσευχόμαστε και ας Τον ικετεύουμε  και τότε από τις πέτρες θα αναδείξει ο Κύριος τους εκλεκτούς του».
·  «Τουλάχιστον μια φορά στη ζωή μας πρέπει ν’ ανάψουμε κερί γι’ αυτούς που προσβάλαμε, που απατήσαμε, που κλέψαμε κάτι, που χρωστούσαμε και δεν ξεχρεώσαμε».
·  Όταν κάποιοι παραπονιούνταν στον Γέροντα ότι τους συκοφαντούν, εκείνος έλεγε· «Ας λένε οι άλλοι για μας άσχημα λόγια. Εμείς να προσπαθούμε να τα κάνουμε όλα καλά».
·  Ο Γέροντας έλεγε, ότι θα έλθει καιρός που κοντά σε κάθε πιστό θα είναι σαράντα άπιστοι και θα τον ικετεύουν να τους σώσει.
·  «Ο Κύριος μπορεί και χίλια χρόνια να περιμένει για να σωθεί έστω και ένας άνθρωπος για να αναπληρωθεί  ο αριθμός των αγγέλων που έπεσαν».
·  «Και στους πιο δύσκολους καιρούς θα μπορέσει εύκολα να σωθεί αυτός που  θα ασχοληθεί με επιμέλεια με την προσευχή του Ιησού, ανεβαίνοντας με την συχνή επίκληση του ονόματος του Υιού του Θεού στην αδιάλειπτη προσευχή».
·  Ο Γέροντας πολλές φορές έλεγε ότι πρέπει οπωσδήποτε ο χριστιανός να προσεύχεται για τους εχθρούς του. και πιο συγκεκριμένα έλεγε τα εξής· «Οπωσδήποτε να προσευχόμαστε για τους εχθρούς μας. Αν δεν προσευχόμαστε είναι σαν να ρίχνουμε πετρέλαιο στη φωτιά και η φλόγα γίνεται όλο και πιο μεγάλη… Πάντα να ευχαριστείς για όλα, ακόμα και για τις θλίψεις τον Κύριο και την Παναγία»…
·  «Θα έλθει καιρός που όχι οι διωγμοί αλλά τα χρήματα και α αγαθά αυτού του κόσμου θα απομακρύνουν τους  ανθρώπους από τον Θεό. Και θα χαθούν ψυχές πολύ περισσότερες από ότι τον καιρό των διωγμών. Από την μια θα χρυσώνουν τους τρούλους και θα βάζουν επάνω τους τους σταυρούς και από την άλλη παντού θα βασιλεύει κακία και ψεύδος. Η αληθινή Εκκλησία πάντα θα διώκεται. Αυτοί που θέλουν να σωθούν θα σώζονται με τις ασθένειες και τις θλίψεις. Ο τρόπος που θα γίνονται οι διωγμοί θα  είναι πολύ πονηρός και θα είναι  πολύ δύσκολο κανείς να προβλέψει τους διωγμούς. Φοβερός θα είναι αυτός ο καιρός, λυπάμαι αυτούς που θα ζούνε τότε».
·  Ο Γέροντας αγαπούσε πάρα πολύ την νεολαία. Τότε οι νέοι δεν πήγαιναν σχεδόν καθόλου στην εκκλησία και ο Γέροντας χαιρόταν πάρα πολύ, όταν αυτοί τον επισκέπτονταν. Ο πατήρ Σεραφείμ έλεγε ότι θα είναι πολύ μεγάλος ο ρόλος της νεολαίας στην μελλοντική αναβίωση της εκκλησιαστικής ζωής. Έλεγε επίσης ότι θα έλθει η εποχή που η διαφθορά και η ακολασία μεταξύ των νέων θα φτάσει   σε έσχατο σημείο. Παρθένοι νέοι σχεδόν δεν θα υπάρχουν. Θα βλέπουν την ατιμωρησία τους και θα νομίζουν ότι όλα τους είναι επιτρεπτά για να ικανοποιήσουν  τις επιθυμίες τους… Θα τους καλέσει, όμως, ο Θεός και θα καταλάβουν ότι δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουν μια τέτοια ζωή και με διάφορους τρόπους θα οδηγηθούν στον Θεό. Σε πολλούς θα υπάρχει τάση προς την ασκητική ζωή. Αυτοί που παλιά ήταν αμαρτωλοί και οινοπότες θα γεμίσουν τις εκκλησίες και θα αισθανθούν μεγάλη δίψα για την πνευματική ζωή. Πολλοί θα γίνουν μοναχοί. Θ’ ανοίξουν τα μοναστήρια και οι εκκλησίες θα είναι γεμάτες πιστούς. Θα πάνε οι νέοι προσκύνημα στους αγίου τόπους. Ωραία θα είναι εκείνη η εποχή. Το ό,τι σήμερα αμαρτάνουν πολύ, θα τους οδηγήσει σε βαθειά μετάνοια. Όπως το κερί που πριν σβήσει λάμπει δυνατά και πετάει σπινθήρες και με το φως του φωτίζει το γύρω σκοτάδι, έτσι θα είναι και η ζωή της Εκκλησίας στην έσχατη εποχή. Και ο καιρός αυτός είναι κοντά…
·  Μετά το τέλος του δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου ο Γέροντας σ’ ένα από τα πνευματικά του παιδιά  έλεγε· «Θα έλθει καιρός όταν από το ναό της Παναγίας του Καζάν στην Πετρούπολη και μέχρι την Λαύρα του αγίου Αλεξάνδρου θα γίνει λιτανεία. Εσύ θα την δεις». Εκείνη την εποχή ήταν δύσκολο να το πιστέψει κανείς και σήμερα αυτό έγινε πραγματικότητα. Οι ορθόδοξοι της Ρωσίας θυμούνται την περιφορά των τιμίων λειψάνων του αγίου Σεραφείμ του Σάροφ στους δρόμους της Αγίας Πετρούπολης από το ναό της Παναγίας του Καζάν στην Λαύρα του αγίου Αλεξάνδρου Νιέβκι…
 
***
 
Λίγες μέρες πριν αρχίσει ο πόλεμος μεταξύ Σοβιετική Ένωσής και Γερμανίας ο Γέροντας είπε σε μια γυναίκα, πνευματικό του παιδί:
-Την Παρασκευή να έλθεις οπωσδήποτε , γιατί την Κυριακή  θ’ αρχίσει  πόλεμος, και δεν θα ειδωθούμε πολύ καιρό.
Την Παρασκευή εκείνη δεν ήλθε και την Κυριακή, στις 22 Ιουνίου του 1941 άρχισε ο πόλεμος.
Στην αρχή του πολέμου, πολλοί κάτοικοι της Βυρίτσα επισκέπτονταν τον Γέροντα και τον ρωτούσαν αν πρέπει ν’ αφήσουν τα σπίτια τους και να φύγουν για  να σωθούν από τους Γερμανούς ή να μείνουν στην Βυρίτσα. Και ο Γέροντας τους απαντούσε με σιγουριά·
-Η Βυρίτσα θα σωθεί, ούτε ένα σπίτι  δεν θα καεί και ούτε ένας άνθρωπος δεν θα σκοτωθεί εδώ.
-Έτσι ακριβώς και έγινε. Το Σεπτέμβριο του 1941 οι Γερμανοί στρατιώτες μπήκαν στην Βυρίτσα αλλά δε έκαναν λεηλασίες και δεν σκότωσαν ούτε έναν κάτοικο της πόλης…
Οι Γερμανοί στρατιώτες όταν έμαθαν για τον πατέρα Σεραφείμ, για το προφητικό του χάρισμα, άρχισαν να τον επισκέπτονται και να τον ρωτάνε ποιο θα είναι το τέλος του πολέμου, θα νικήσει ή όχι ο Χίτλερ. Ο Γέροντας με ειλικρίνεια απαντούσε ότι δεν θα μπορέσει ο Χίτλερ να νικήσει την Ρωσία.
-Ποτέ δεν θα πάρετε το Λένινγκαντ. Είμαστε ορθόδοξος λαός, η πίστη τώρα διώκεται αλλά σε λίγο θα έλθει η ελευθερία.
Σ’ ένα από τους αξιωματικούς ο πατήρ Σεραφείμ είπε:
-Θα φτάσεις μέχρι την Πολωνία και εκεί θα βρεις το τέλος σου. Δεν θα γυρίσεις στο σπίτι.
Αργότερα, την δεκαετία του’ 70 ήλθε στην Βιρίτσα ένας Ρουμάνος που τον καιρό του δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου υπηρετούσε στο γερμανικό στρατό μαζί μ’ εκείνον τον αξιωματικό και είπε ότι έγινε ακριβώς έτσι όπως έλεγε ο πατήρ Σεραφείμ. Ο αξιωματικός εκείνος σκοτώθηκε κοντά στη Βαρσοβία.
Ο Γέροντας πάντα έλεγε, ότι οι Γερμανοί θα φύγουν:
-Είναι επισκέπτες και οι επισκέπτες δεν κάθονται, φεύγουν.
Κάποιος μετάδωσε αυτά τα λόγια στον στρατιωτικό διοικητή της πόλης και εκείνος έστειλε στο σπίτι του Γέροντα στρατιώτες να τον σκοτώσουν. Μόλις μπήκαν στο κελί του ο Γέροντας είπε:
-Να, ήλθαν οι φονιάδες! Ποιόν θέλετε να σκοτώσετε; Βλέπετε τον σταυρό και πάνω του τον Σωτήρα. Τον Χριστό θα πυροβολήσετε; Και λέγεστε χριστιανοί;
Τα είπε αυτά γερμανικά επειδή ήξερε την γερμανική γλώσσα, γιατί, όπως είπαμε, ταξίδευε παλιά στην Γερμανία για εμπορικές υποθέσεις. Και μετά πρόσθεσε, λέγοντας στον καθένα από τους στρατιώτες:
-Zwei Kinder, drei Kinder (δηλαδή ο ένας έχει δύο παιδιά, ο άλλος τρία). Και τελειώνοντας είπε:
-Πέστε στον διοικητή: ό,τι έσπειρες στην Ρωσία θα το θερίσεις στο σπίτι σου.
Οι αυτόπτες μάρτυρες αυτής της συζήτησης λένε ότι ο Γέροντας είπε προφητικά κάτι που αφορούσε προσωπικά τον διοικητή, γι’ αυτό εκείνος δεν τόλμησε να κάνει κακό στον Γέροντα.
 
***
 
Μια φορά επισκέφτηκε τον Γέροντα μια γυναίκα. Την είχαν ειδοποιήσει ότι ο γιος της κατατάσσεται μεταξύ των αγνοουμένων και δεν ήξερε πως να προσεύχεται γι’ αυτόν: είτε ως ζωντανό είτε ως πεθαμένο.
Ο Γέροντας της είπε:
-Πήγαινε αμέσως στο Νοβοροσίσκ, μη καθυστερείς γιατί μπορεί να μην προλάβεις.
Μόλις βγήκε από το σπίτι του Γέροντα πήγε στο σταθμό και πήρε το τρένο για το Νοβοροσίσκ. Και πρόλαβε  τον γιό της πριν τον θάψουν μαζί με τους άλλους σ’ έναν ομαδικό τάφο. Ο γιος της υπηρετούσε στο Πολεμικό Ναυτικό. Το πλοίο του βυθίστηκε παίρνοντας μαζί όλο το πλήρωμα. Η θάλασσα ξέβρασε το πτώμα του στη στεριά αλλά επειδή κανείς δεν μπόρεσε να τον αναγνωρίσει αποφάσισαν να τον θάψουν σ’ ένα ομαδικό τάφο. Και αυτή ακριβώς την ημέρα, όταν έφτασε η μητέρα του στο Νοβοροσίσκ, έπρεπε να γίνει η ταφή του…

Διαδίκτυο:http://www.oodegr.com/