† Aὐγουστῖνος Kαντιώτης, Ο πύρινος προφήτης - ἐπίσκοπος

πηγή: «Ο ΣΩΤΗΡ» Τεῦχος 2007 1-9-2010
 

«Καὶ ἐξάρας τοὺς πόδας αὐτοῦ ἐτελεύτησεν» ὁ ὑπεραιωνόβιος Μητροπολίτης πρ. Φλωρίνης, Πρεσπῶν καὶ Ἑορδαίας κυρὸς Αὐγουστῖνος (Καντιώτης). Ἔπειτα ἀπὸ 104 ἔτη ζωῆς σίγησε ὁριστικῶς πλέον ἡ προφητικὴ φωνή του στὴ γῆ, τὸ βροντῶδες ἀφυπνιστικὸ κήρυγμά του. Ἀλλὰ τὸ πλουσιότατο κοινωνικὸ καὶ συγγραφικό του ἔργο – ἔγραψε περισσότερα ἀπὸ 80 βιβλία – καὶ τὸ φωτεινὸ παράδειγμά του θὰ συνεχίζουν νὰ ἐμπνέουν τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Διότι ὁ ἀοίδιμος Μητροπολίτης Αὐγουστῖνος ὑπῆρξε προσωπικότητα κατ’ ἐξοχὴν δυναμική, πολύπλευρη, πολυμαθὴς καὶ ὀξυδερκὴς μὲ ὁσιακὴ βιοτή. Γι’ αὐτὸ σελάγισε ὡς ἀστέρας φωτεινότατος στὸ στερέωμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καθόλο σχεδὸν τὸν περασμένο αἰώνα......
Λαμπρὸς καὶ ἀκατηγόρητος, εὐθὺς καὶ ὁλόφωτος, ἄκαμπτος, πύρινος καὶ πνευματοφόρος, ἀτρόμητος καὶ ἀνυποχώρητος, οἰκοδομοῦσε τὸν λαό. Συγκινοῦσε, συνήγειρε, ἠλέκτριζε τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ μακαριστὸς ἱεράρχης μόνον τὸν Χριστὸ καὶ τὴν Ἐκκλησία του εἶχε πρὸ ὀφθαλμῶν. Εἴτε ἔγραφε εἴτε κήρυττε εἴτε νουθετοῦσε κατ’ ἰδίαν, μὲ εὐθύτητα καὶ καταπληκτικὴ εἰλικρίνεια «τὴν ὁδὸν τοῦ Θεοῦ ἐδίδασκεν ἐν ἀληθείᾳ», χωρὶς περιστροφές, ἀδιαφορώντας ἂν θὰ ἀποκτή σει ἐχθροὺς ἢ δι ῶκτες. Ὁ λόγος του δὲν «ἔκνηθε τὴν ἀκοήν». Πολεμοῦσε τὴν αἵρεση, ἤλεγχε τὴν ἁμαρτία, ἐπαινοῦσε τὴν ἀρετή, ἐνθουσίαζε τὸν ἁγνὸ ἀγωνιστὴ τῆς πίστεως.
Τὸν φλογερὸ κήρυκα τῆς ἀληθείας δὲν «ἔμελε περὶ οὐδενός», διότι δὲν «ἔβλεπεν εἰς πρόσωπον ἀνθρώπων». Δὲν ἐπηρεαζόταν ἀπὸ ἰδέες καὶ φιλοσοφίες ἀνθρώπων τοῦ κόσμου, οὔτε χαριζόταν σὲ πρόσωπα. Μιμούμενος τὸν ἱερὸ Χρυσόστομο δὲν φοβήθηκε νὰ ἐλέγξει κατὰ πρόσωπο τὸν τότε βασιλέα Παῦλο καὶ τὸν τότε πρωθυπουργὸ Κων. Καραμανλῆ, γιὰ τὴ φανερὴ καὶ σκανδαλώδη ὑποστήριξή τους πρὸς τὴ μασονία. Οὔτε τὴ βασίλισσα Φρειδερίκη δίστασε νὰ ἐλέγξει γιὰ τὴ στάση της καὶ τὴν πρόσκλισή της πρὸς τὸν βουδισμό. Καὶ αὐτὰ σὲ περίοδο κατὰ τὴν ὁποία τὰ ἀνωτέρω πρόσωπα ἀπελάμβαναν τὴν ἐκτίμηση τοῦ λαοῦ.
Ἐπίσης δὲν ἐδειλίασε νὰ ἐλέγξει καὶ τὴν ἡγεσία τῆς στρατιωτικῆς δικτατορίας. Κατὰ τὰ δύσκολα χρόνια τῆς τριπλῆς Κατοχῆς τῆς Ἑλλάδος – Γερμανικῆς, Ἰταλικῆς, Βουλγαρικῆς – ἐστράφη ἀπ’ ἄμ βωνος ἐπανειλημμένως κατὰ τῶν κατακτητῶν μὲ παρρησία καὶ σθένος, διακινδυνεύοντας τὴ ζωή του. Παράλληλα στήριζε τὸν δεινοπαθοῦντα ἑλληνικὸ λαὸ μὲ τὰ ἐθνικά του κηρύγματα καὶ τοῦ συμπαρίστατο ἔμπρακτα μὲ συσσίτια. Μόνο στὴν Κοζάνη λειτουργοῦσαν συσσίτια ὑπὸ τὴν ἐποπτεία του μὲ 8.000 σιτιζομένους καθημερινῶς.
Ὁμολογητὴς καὶ ὑπερασπιστὴς τῶν Ὀρθοδόξων δογμάτων, τόλμησε νὰ διακόψει, μὲ ἄλλους δύο Ἱεράρχες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τὸ μνημόσυνο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρου, γιὰ τὰ ἀνοίγματα καὶ τὶς ὑποχωρήσεις του πρὸς τοὺς Παπικοὺς καὶ τὸν Οἰκουμενισμό. Οἱ τρεῖς λέξεις τοῦ πτηνοῦ τῆς ἐρήμου, τοῦ προφήτου καὶ βαπτιστοῦ Ἰωάννου πρὸς τὸν σκληρὸ βασιλέα Ἡρώδη «οὐκ ἔξεστί σοι» (δὲν σοῦ ἐπιτρέπεται), ἦταν οἱ πιὸ συνηθισμένες στὸ λεξιλόγιο τοῦ πύρινου αὐτοῦ ἱεράρχου, ὁ ὁποῖος ἔλαμψε μὲ τὸν χριστομίμητο βίο του. Ἄλλωστε γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ κήρυγμά του γινόταν ἄμεσα ἀποδεκτὸ καὶ μὲ ἐνθουσιασμὸ ἀπὸ τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ.
Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἀλλὰ καὶ σύμπασα ἡ Ὀρθοδοξία, ἔχει κάθε λόγο νὰ καυχᾶται γιὰ τὸν σεπτὸ ἱεράρχη καὶ πρόμαχο τῆς πίστεως, τὸν πύρινο κήρυκα τοῦ λόγου, τὸν ἀκούραστο κοινωνικὸ ἐργάτη, τοῦ ὁποίου τὰ πνευματικὰ τέκνα διακονοῦν τὴν Ἐκκλησία ὡς λαϊκοὶ ἱεροκήρυκες, ὡς μοναχοί, ὡς ἱερεῖς, ὡς ἡγούμενοι Ἱερῶν Μονῶν καὶ Ἀδελφοτήτων καὶ ὡς ἐπίσκοποι. Ἀλλὰ καὶ ἡ Ἑλλὰδα ἔχει κάθε λόγο νὰ εὐγνωμονεῖ καὶ νὰ καυχᾶται γιὰ τὸν ἀοίδιμο ἐπίσκοπο Αὐγουστῖνο Καντιώτη. Διό τι σὲ χρόνια δίσεκτα εἶχε σταθεῖ δίπλα ὄχι μόνο στὸν δοκιμαζόμενο λαό, ἀλλὰ καὶ στοὺς μαχόμενους στρατιῶτες καὶ ὑπερασπιστὲς τῆς πατρίδος μὲ αὐτοθυσία, ἀπέραντη στοργή καὶ ἔμπρακτη συμπαράσταση.
Δοξάζουμε τὸν Θεό, διότι ἐχάρισε στὴν Ἑλλάδα καὶ στὴν Ὀρθοδοξία τέτοιον πύρινο προφήτη - ἐπίσκοπο, ὁ ὁποῖος δόξασε τὸ ὄνομα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ καὶ τώρα ἀντιδοξάζεται ἀπὸ τὸν Κύριο τῆς δόξης. Συγχρόνως δεόμεθα ὁλόψυχα στὸν
θεῖο Δομήτορα τῆς Ἐκκλησίας νὰ ἀναδείξει καὶ ἄλλους ἀνταξίους ἐπισκόπους, ὁμολογητὲς καὶ κήρυκες τῆς ἀληθείας, προασπιστὲς τῶν ὀρθοδόξων δογμάτων καὶ τῶν ἑλληνικῶν ἰδανικῶν, μάλιστα στοὺς σημερινοὺς δυσχειμέρους καιρούς μας.

 

 http://thriskeftika.blogspot.com/(αναδημοσίευση)

῾H Γέννηση τῆς Θεοτόκου

Τοῦ Πρωτοπρεσβύτερου Ἀλεξάνδρου Σμέμαν

Ή ευλάβεια πού δείχνει ή Εκκλησία στην Πανα­γία ριζώνει στην υπακοή της στον Θεό, στην εκούσια επιλογή της να δεχθεί μια πρόσκληση αδύνατη στα ανθρώπινα μέτρα. Ή Ορθόδοξη Εκκλησία ανέκαθεν τόνιζε τη σύνδεση της Παναγίας με τον άνθρωπο και χαίρεται γι' αυτήν και τη θεωρεί ως τον καλύτερο, καθαρότερο και πιο υπέροχο καρπό της ανθρώπινης Ιστορίας και της αναζητήσεως τού Θεού από τον άν­θρωπο, της αναζητήσεως τού έσχατου νοήματος, τού έσχατου περιεχομένου της ζωής τού άνθρωπου. 'Αν στη Δυτική Χριστιανοσύνη ή ευλάβεια προς την Πα­ναγία περιστράφηκε γύρω από την άειπαρθενία της, ή καρδιά της ευλάβειας, της σκέψεως και της αγά­πης της Ορθόδοξης Ανατολής προς την Παναγία, υ­πήρξε πάντοτε ή Μητρότητα της, ή σχέση σαρκός και αίματος πού είχε με τον Ιησού Χριστό. Ή Ανα­τολή χαίρεται πού ό ρόλος τού ανθρώπου είναι βα­σικός στο θειο σχέδιο. Ό Υιός τού Θεού έρχεται στη γη, ό Θεός εμφανίζεται για να λυτρώσει τον κόσμο, γίνεται άνθρωπος για να ενσωματώσει τον άνθρωπο στη θεϊκή του κλήση, και σ' αυτό συμμετέχει ολόκλη­ρη ή ανθρωπότητα. 'Αν αντιληφθούμε πώς ή κοινή φύση τού Χριστού με τη δική μας είναι ή μεγαλύτε­ρη χαρά και το μεγαλύτερο βάθος τού Χριστιανι­σμού, ότι ό Χριστός είναι γνήσιος άνθρωπος κι όχι κάποιο φάντασμα ή κάποιο ασώματο φαινόμενο, ότι είναι κάποιος από μας και παραμένει αιωνίως ενω­μένος μαζί μας μέσω της ανθρώπινης φύσεως Του, τότε ή ευλάβεια προς την Παναγία γίνεται κατανοη­τή , επειδή αυτή τού προσέφερε την ανθρώπινη φύση, τη σάρκα και το αίμα Του. Αυτή δίνει τη δυνατότητα στον Χριστό να ονομάζεται πάντοτε "Υιός τού Άν­θρωπου".

Υιός τού Θεού, Υιός τού Άνθρωπου... ό Θεός πού κατήλθε κι έγινε άνθρωπος, ώστε να μπορέσει ό άνθρωπος να εξαγιαστεί, να μπορέσει να γίνει κοι­νωνός "θείας φύσεως" (Β' Πέτρου 1, 4), ή, σύμφωνα με την έκφραση των διδασκάλων της Εκκλησίας, να "θεωθεί". Ακριβώς εδώ, σ' αυτή την εξαιρετική απο­κάλυψη της αυθεντικής φύσεως και κλήσεως τού άνθρωπου, βρίσκεται ή πηγή αυτής της ευγνωμοσύ­νης και τρυφεράδας πού περιβάλλει τη Θεοτόκο, ως σύνδεσμο μας με τον Χριστό, και μέσω Αυτού με τον Θεό. Πουθενά δε άλλου δεν αντικατοπτρίζεται αυτό καλύτερα απ' ό,τι στη γέννηση της Θεοτόκου. Σε κανένα όμως σημείο της άγιας Γραφής δεν ανα­φέρεται τίποτε γι' αυτό το γεγονός. Γιατί όμως θα έπρεπε να αναφέρεται; Υπάρχει κάτι το αξιόλογο, κάτι το ιδιαίτερα μοναδικό στη συνηθισμένη γέννηση ενός παιδιού, σε μια γέννα όπως όλες οι άλλες; 'Αν όμως ή Εκκλησία άρχισε να μνημονεύει το γεγο­νός με μια ιδιαίτερη εορτή, αυτό δεν έγινε επειδή ή γέννα καθαυτή ήταν κάτι το μοναδικό ή θαυματουρ­γικό ή ασυνήθιστο γεγονός. Το αντίθετο, μάλιστα.

Το ότι είναι τόσο συνηθισμένο γεγονός αποκαλύ­πτει μια φρεσκάδα και μια λάμψη όσον άφορα το καθετί πού αποκαλούμε "ρουτίνα" και συνηθισμένο, και δίνει νέο βάθος στις "ασήμαντες" λεπτομέρειες της ζωής του άνθρωπου. Τι παρατηρούμε στην εικό­να της εορτής, όταν την αντικρίζουμε με τα πνευμα­τικά μας μάτια; Πάνω σ' ένα κρεβάτι είναι ξαπλω­μένη μια γυναίκα, ή 'Άννα, σύμφωνα με την εκκλη­σιαστική παράδοση, πού μόλις έχει γεννήσει μια κόρη. Δίπλα της είναι ό πατέρας του παιδιού, ό Ιω­ακείμ, σύμφωνα πάλι με την ίδια παράδοση. Λίγες γυναίκες στέκονται εκεί κοντά, πού πλένουν το νεο­γέννητο για πρώτη φορά. Το πιο συνηθισμένο, δη­λαδή, και απαρατήρητο γεγονός. 'Ή δεν είναι έτσι; Μήπως ή Εκκλησία θέλει, μέσα απ' αυτή την εικόνα, να μας πει πώς ή κάθε γέννα, ή είσοδος κάθε νέου άνθρωπου στον κόσμο και στη ζωή, δεν είναι παρά ένα μέγιστο θαύμα, ένα θαύμα πού διαρρηγνύει κά­θε ρουτίνα, επειδή σημαδεύει την αρχή κάποιου γε­γονότος δίχως τέλος, την αρχή μιας μοναδικής και ανεπανάληπτης ζωής, την αρχή ενός νέου προσώπου; Με κάθε γέννα ό κόσμος δημιουργείται, κατά μία έννοια, εξ αρχής, και προσφέρεται ως δώρο σ' αυτόν το νέο άνθρωπο για να είναι ή ζωή του, ό δρόμος του, ή δημιουργία του.

Κατ' αρχάς, αυτή ή γιορτή δεν είναι παρά ένας γενικός εορτασμός της γεννήσεως του άνθρωπου, και, όπως λέει το Ευαγγέλιο, δεν θυμόμαστε πλέον την αγωνία "διά την χαράν ότι έγεννήθη άνθρωπος εις τον κόσμον" (Ίωάν. 16,21). Δεύτερον, τώρα γνω­ρίζουμε αυτόν τού όποιου την ιδιαίτερη γέννηση και τον ερχομό εορτάζουμε: την Παναγία. Γνωρίζουμε τη μοναδικότητα, την ομορφιά, τη χάρη ακριβώς αυ­τού τού παιδιού, τον προορισμό του, τη σημασία του για μας και για ολόκληρο τον κόσμο. Και τρίτον, γιορτάζουμε όλους όσοι προετοίμασαν τον δρόμο της Παναγίας, πού συνέβαλαν στο να κληρονομήσει τη χάρη και την ομορφιά. Σήμερα πολλοί άνθρωποι μιλούν για κληρονομικότητα, άλλα μόνο με μια αρ­νητική, ύποδουλωτική και αιτιοκρατική έννοια. Ή Εκκλησία πιστεύει σε μια θετική και πνευματική κληρονομικότητα. Πόση πίστη, πόση καλωσύνη, πό­σες γενιές ανθρώπων πού αγωνίστηκαν να ζήσουν την αγιότητα, δεν χρειάστηκαν πριν το δένδρο της ιστορίας μπορέσει να βγάλει ένα τέτοιο υπέροχο και ευωδιαστό λουλούδι -την Παρθένο Παναγία! Γι' αυ­τό ή εορτή της Γεννήσεως της είναι ένας εορτασμός της ανθρώπινης ιστορίας, εορτασμός της πίστεως στον άνθρωπο, ένας εορτασμός τού άνθρωπου. Δυ­στυχώς όμως, ή κληρονομιά τού κακού είναι πολύ πιο ορατή και γνωστή σήμερα. Υπάρχει τόσο κακό γύρω μας, ώστε αυτή ή πίστη στον άνθρωπο, στην ελευθερία του, στη δυνατότητα του να παραδίδει στις μελλοντικές γενιές μια φωτεινή κληρονομιά καλοσύνης έχει σχεδόν εξατμιστεί κι έχει αντικατασταθεί από τον κυνισμό και την υποψία... Αυτός ό εχθρικός κυνισμός και ή αποθαρρυντική υποψία είναι ακρι­βώς ό,τι μας κάνει ν' απομακρυνόμαστε από την Εκ­κλησία, τη στιγμή πού αυτή γιορτάζει, με τέτοια χα­ρά και πίστη, τη γέννηση ενός κοριτσιού, στο όποιο συγκεντρώνεται όλη ή καλοσύνη, ή πνευματική ομορ­φιά, ή αρμονία και ή τελειότητα, πού είναι στοιχεία της γνήσιας ανθρώπινης φύσεως. Μέσα απ' αυτό το νεογέννητο κορίτσι, ό Χριστός -το δώρο του Θεού, ή συνάντηση μαζί Του - έρχεται ν' αγκαλιάσει τον κόσμο. Εορτάζοντας έτσι τη γέννηση της Παναγίας, βρισκόμαστε ήδη στον δρόμο προς τη Βηθλεέμ, κι­νούμενοι προς το χαρμόσυνο μυστήριο της Παναγίας ως Θεοτόκου.

Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Ἡ Παναγία», ἐκδ. Ἀκρίτας

«Πειραϊκή Εκκλησία» • Σεπτέμβριος 2009, τ. 207

διαδίκτυο:http://aktines.blogspot.com

῾Ο γέροντας Παΐσιος γιά τήν Ψυχολογία καί Ψυχιατρική πού δέν παραδέχεται τήν ψυχή

Γ7. Προς Βασίλειον

Τίμιος Σταυρός 23/7/1977

Αγαπητέ μου αδελφέ κύριε Βασίλειε,

«Χαίρε εν Κυρίω»

Διάβασα το βιβλίο σας [και], αν και εγώ δεν είμαι αρμόδιος, θα σας πω το λογισμό μου επάνω σ’ αυτά που μου γράφετε, μια που το ζητάτε.

Κατ’ αρχάς ο τίτλος του βιβλίου «Ψυχολογία» [1] δεν μου άρεσε.

Μέσα έχει πολλά καλά – και πολύ θα βοηθήσουν τους νέους- αλλά και πολλά από αυτά, εάν δεν τα γνώριζαν οι νέοι ( τα λέγατε μόνο στους εκπαιδευτικούς ), θα βοηθούσαν καλύτερα.

Επίσης, εάν περισσότερο τα παρουσιάζετε τα πράγματα πνευματικά –παρά επιστημονικά- θα βοηθιόντουσαν πιο θετικά (με το να συλλάβουν το βαθύτερο νόημα της ζωής) να έλθη η Θεία Χάρις με τη θεία παρηγοριά, για να νοιώθουν χαρούμενα τα παιδιά και να μην καταφεύγουν σε χαμηλές και μάταιες χαρές, που δεν ξεδιψάνε την ψυχή, αλλά την καίνε περισσότερο.

Ο άνθρωπος, που δεν πιστεύει στο Θεό και στη μέλλουσα αιώνια ζωή, καταδικάζει αιώνια τη ψυχή του, και μένει απαρηγόρητος και σ’ αυτή τη ζωή. Νομίζω ότι όλη η προσπάθεια πρέπει να γίνη σ’ αυτή την κατεύθυνση∙ διότι βλέπουμε σχεδόν όλη την Ευρώπη που διέθεσε όλη την επιστήμη (την ανθρώπινη γνώση), για να διορθώση [δήθεν] την εικόνα του Θεού∙ αλλά για να μην είναι [ενν. επειδή δεν είναι] οι ίδιοι (σχεδόν όλοι) στραμμένοι προς τον Θεόν, και [για] να [μη] ζητάνε και την θεία Του επέμβαση, ταλαιπωρούνται συνέχεια, και ταλαιπωρούν συνέχεια μικρούς και μεγάλους∙ και από την φύση [Εννοεί, το φυσικό περιβάλλον], την οποία σιγά-σιγά παραμορφώνουν, άρχισαν να παραμορφώνουν και τους ανθρώπους, και να τους «περιποιούνται» στα ψυχιατρεία με ηλεκτροσόκ. Ο Θεός να μας ελεήση.

Συγχώρεσέ με, τα γράφω με πόνο, γιατί βλέπω την καημένη την νεολαία εγκαταλειμμένη από πνευματικούς, γιατί οι περισσότεροι [πνευματικοί] ασχολούνται με την πρόνοια (ενώ υπάρχει η κοινωνική πρόνοια και κάνει πιο καλύτερα τη δουλειά της στον τομέα αυτό), και το έργο του πνευματικού (δυστυχώς), το κάνουν ψυχίατροι [2], που οι περισσότεροι δεν παραδέχονται ψυχή, ή την παραδέχονται με τον δικό τους τρόπο, και να μην αναγνωρίζουν (ενν: δεν αναγνωρίζουν) την αξία της ψυχής, που μια ψυχή αξίζει περισσότερο από όλον τον κόσμο, καθώς μα λέει ο Χριστός.

Εάν δεν υπήρχαν και τα ψυχολογικά βιβλία και τα ψυχολογικά βιβλία, θα έχουμε λιγότερες  αυτοκτονίες, γιατί πολλοί που τα διαβάζουν, καταδικάζουν τον εαυτό τους, ενώ η χάρις του Θεού διώχνει και τα κληρονομικά και σκορπάει και χαρά.

Εάν το επανεκδώσετε, δώστε «τα πρωτεία στα Αναστάσιμα».

Με πολλή αγάπη Χριστού
Ο αδελφός σας
Μον. Παϊσιος

__________________________

[1] Ο Γέροντας, ενώ συνιστούσε στους ασθενείς να συμβουλεύωνται χριστιανούς ιατρούς -«διότι τους φωτίζει ο Θεός» κατά το λόγιό του- είχε εκφράσει επανειλημμένως την απαρέσκειά του προς τα «ψυχολογικά» βιβλία, αλλά και προς αυτή την ίδια την «ψυχολο­γία» και την «ψυχιατρική» η οποία ασκείται από επιστήμονες και ιατρούς, οι οποίοι δεν πιστεύουν στην ύπαρξη της ανθρώπινης ψυχής, όπως δέχεται αυτήν η θεολογία της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας. Όντας ο ίδιος βαθύς γνώστης, Χάριτι Θεού, του μυ­στηρίου της ενοικούσης στον άνθρωπο λογικής και νοεράς ψυχής, των φυσιολογικών αλλά και των παθολογικών εκδηλώσεών της, στενοχωριόταν και υπέφερε πολύ, όταν έβλεπε τις βαριές αστοχίες και τα λάθη στην αντιμετώπιση των ασθενών αυτών, τα οποία είχαν σοβαρότατες συνέπειες για τον ασθενή και το περιβάλλον του.
Δεδομένου δε ότι οι πλείστοι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι της ψυχια­τρικής θεωρούν ότι τα «ψυχικά φαινόμενα» έχουν μόνον βιολο­γικό υπόβαθρο –θεώρηση, η οποία συνιστά άρνηση της ύπαρξης άυλης, νοερής και λογικής ψυχής στον άνθρωπο- ήταν πολύ επι­φυλακτικός ή αρνητικός για πολλές «θεραπείες» που εφάρμοζαν οι προαναφερθέντες ψυχίατροι.
Ο Γέροντας θεωρούσε ότι τα αίτια των περισσοτέρων ψυχικών ασθενειών είναι πνευματικά και ότι τα «ψυχοφάρμακα» δεν θε­ραπεύουν, αλλά έχουν μόνον κατασταλτικό χαρακτήρα, και ότι είναι δυνατόν να χρησιμοποιούνται με φειδώ σε περιπτώσεις πα­σχόντων «ψυχασθενών», έως ότου καταστή εφικτή η επικοινωνία με αυτούς.

[2] Ο Γέροντας θλίβεται και πονά, διότι διαπιστώνει ότι πολλοί πνευ­ματικοί (εξομολόγοι) έχουν εγκαταλείψει το κύριο έργο τους -που είναι η διαποίμανση των νέων- και ασχολούνται με έργα δευ­τερεύοντα. Ταυτόχρονα δηλώνει την σαφή αντίθεσή του προς την ανάθεση του έργου των πνευματικών σε ψυχιάτρους -και φυσι­κά και προς την περίπου ταυτόσημη μεταποίηση των πνευμα­τικών σε ψυχιάτρους, που επιχειρείται στις ημέρες μας. Το απο­τέλεσμα είναι ν' αυξάνουν οι τρόφιμοι των ψυχιατρείων και οι αυτοκτονίες, ενώ αυτά θα περιορίζονταν δραστικά, εάν η Εκκλη­σία μας διέθετε πολλούς θεοφώτιστους πνευματικούς!


(Από το βιβλίο: «ΚΕΙΜΕΝΑ-ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ Γέροντος ΠΑΪΣΙΟΥ του ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ 1924-1994», ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑ, Θεσσαλονίκη 2009, ΝΙΚΟΛΑΟΣ Α. ΖΟΥΡΝΑΤΖΟΓΛΟΥ ΕΠΙΣΜΗΝΑΓΟΣ Ε.Α.)
Πηγή:http://www.alopsis.gr

᾿Εκεῖ στόν ἀπόλυτο κίνδυνο θά εἶναι ᾿Εκεῖνος πλάϊ μας...

    Τό Φθινόπωρο μᾶς ἦρθε μέ μιά πτώση τῆς θερμοκρασίας καί μᾶς ἔφερε μιά δροσιά πού ὅλοι περιμέναμε. Εἶναι κάτι σάν τήν δροσιά πού φέρνει στήν ψυχή ἡ γνήσια καί ἔμπονος μετάνοια, ὕστερα ἀπό τόν φοβερό καύσωνα τῶν παθῶν καί τή ζάλη πού φέρνει ἡ ἁμαρτία. «Δρόσος ᾿Αερμών»...Κι αὐτό τό ἀεράκι πού καμιά φορά φυσᾶ αὐτήν τήν ἐποχή, μοιάζει σάν τήν αὔρα τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος, πού ἐπισκιάζει τίς θεοφιλεῖς ψυχές. ᾿Αλήθεια, πόσο τήν ἔχουμε ἀνάγκη αὐτήν τήν αὔρα, τώρα πού σάν ζαλισμένο κοπάδι δέν ξέρουμε πού πηγαίνουμε!

   ΔΝΤ, μνημόνιο, τρόϊκα, οἰκονομική κρίση, δημοτικές ἐκλογές, ἀμείλικτη φορολογία –πάντα στίς πλάτες τῶν ἀσθενεστέρων-, ἡ μορφή τοῦ Γιωργάκη, ἡ ἀπουσία τοῦ Καραμανλῆ, ἡ χλιαρή παρουσία τοῦ Σαμαρᾶ, τά πυροτεχνήματα τοῦ Τσίπρα καί τῆς παρέας του καί ἡ φωνή τῆς ᾿Αλέκας –λές καί βγαλμένη ἀπό κάποιο μακρινό κόσμο-, ὅλα αὐτά συνθέτουν ἕνα ἀποπνικτικό τοπίο, πού μυρίζει μούχλα, κλειστό γιά μῆνες δωμάτιο καί ἀπαίσια μυρουδιά ἀνήλια φυλακῆς. Καί οἱ νέοι μας νά προσπαθοῦν μέ τά πτυχία στό χέρι νά βροῦν μιά θέση στόν ἥλιο.

   ῎Αχ, αὐτοί οἱ νέοι! Πῶς μέ πληγώνουν! Χωρίς ἰδανικά, οἱ νέοι τῶν cafe καί τῆς coca colla, οἱ νέοι πού περπατοῦν στούς δρόμους ἀνέμελοι καί δέν ἔχουν ἀκόμη συνειδητοποιήσει τί τούς περιμένει. Καί πίσω ἀπό τούς νέους κρύβονται οἱ ταλαίπωροι οἱ γονεῖς πού τσοντάρουν ἀπό τά ἐναπομείναντα εἰσοδήματά τους τούς νέους τῆς σημερινῆς ῾Ελλάδας. ᾿Ακούω μερικούς παλιούς τῶν μετακατοχικῶν χρόνων νά λένε: «Περάσαμε κι ἐμεῖς δύσκολα χρόνια, μά τά καταφέραμε»! Θά ἰσχύσει ἄραγε αὐτό καί γιά ᾿μᾶς; Πόσοι ἀπό ᾿μᾶς δέν θά λυγίσουν ἀπό τίς στερήσεις, τόν κοινωνικό καί οἰκονομικό ἀποκλεισμό, τήν ἀπελπισία πού προμηνύει τό μέλλον; ῾Υπάρχει ἐλπίδα; ῾Υπάρχει διέξοδος ἀπό τήν κρίση; ῾Υπάρχει κάποια ὄαση στή Σαχάρα τῆς σύγχρονης ἐποχῆς;

   Μερικές φορές πιάνω τόν ἑαυτό μου αἰσιόδοξο. Μιά περίεργη αἰσιοδοξία, πού ἀναρωτιέμαι μήπως πρόκειται γιά ψευδαίσθηση καί ἄπιαστο ὄνειρο; ῎Οχι, ὄχι, αυτή ἡ αἰσιοδοξία εἶναι κάτι τό χειροπιαστό. Εἶναι μιά αἰσιοδοξία πού πηγάζει ἀπό τήν πίστη μας στόν Χριστό τῆς ὀρθοδοξίας καί ὄχι στόν παραμορφωμένο Χριστό τοῦ Καθολικισμοῦ. ῾Ο λαός μας πιστεύει εἰλικρινῶς σέ μεγάλο βαθμό. Ο δύσκολες μέρες πού περνᾶμε κι αὐτές πού θά ἔρθουν, πιστεύω, πώς θά ἀφυπνίσουν ὅ, τι ὡραιότερο κρύβει μέσα του ὁ ῞Ελληνας καί θά ὑπάρξει κάποια ἀναγέννηση. Κάτι καινούργιο θά γεννηθεῖ. Φτάνει νά εἴμαστε κοντά στήν μητέρα μας ᾿Εκκλησία, φτάνει νά αὐξήσουμε λίγο τήν προσευχή μας, φτάνει νά γίνουμε λίγο πιό ἀληθινοί μέ τόν ἑαυτό μας καί τόν διπλανό μας. Φτάνει, τέλος, νά ἀγαπήσουμε τόν Χριστό μέ τήν θέρμη πού τόν ἀγαποῦσαν οἱ ἅγιοί μας. Φτάνει νά ἔχουμε γνήσια διάθεση γιά μαρτυρία μά καί γιά μαρτύριο. Νά ξεβολευτοῦμε λιγάκι καί νά ἀνοιχτοῦμε στό φουρτουνιασμένο πέλαγο τῶν δυσκολιῶν μέ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στόν ᾿Ιησοῦ Χριστό, ὁ ὁποῖος στέκεται ἐπί τῶν κυμάτων καί εἶναι ἕτοιμος νά μᾶς ἁπλώσει τό χέρι, ὅταν ἐμεῖς θά λιποψυχοῦμε καί θά καταποντιζόμαστε. ᾿Εκεῖ στόν ἀπόλυτο κίνδυνο θά εἶναι ᾿Εκεῖνος πλάϊ μας...

 Οδυσσεύς

Μέ τή γλῶσσα τῆς μουσικῆς....

ΘΗΛΕΙΑ ΣΤΟΝ ΛΑΙΜΟ

 

 

«Ἐπιδρομαὶ τῶν ἀλαστόρων (ἀσεβῶν, κακούργων) θλίβουσιν Ἑλλάδα τὴν ταπεινήν, καὶ πολλαὶ κακώσεις εὕροσαν τοὺς δούλους σου, ἡμᾶς, Θεοχαρίτωτε, ἀλλὰ τῇ θεαυγεῖ σου εἰκόνι (εἰκόνα ποὺ λάμπει μὲ θεία αὐγὴ) πόθῳ προστρέχοντες λύσιν τῶν δεινῶν ἐξαιτούμεθα». Μόνο ποὺ τώρα οἱ «ἀλάστορες», οἱ κακοῦργοι, δὲν εἶναι φανεροί, μήτε κι οἱ ἐπιδρομές τους μὲ ὅπλα καὶ κανόνια. Τώρα ξέρουν νὰ κρύβονται, γιὰ νὰ μὴν πάψουν νὰ δείχνουν πολιτισμένοι, καὶ τὰ μηχανεύματά τους εἶναι τέτοια ποὺ νὰ μὴ σύρουν ἐπάνω τους τὴν παγκόσμια κατακραυγή. Γι’ αὐτὸ καὶ πιὸ πανοῦργα στέκονται τώρα τὰ σχέδιά τους, πιὸ σατανικὲς οἱ δολιεύσεις τους.

Καθὼς τότε τοὺς πολιορκημένους στὸ Μεσολόγγι κοιτοῦσαν μὲ τὴν πείνα νὰ τοὺς κάνουν νὰ λυγίσουν, παρόμοια καὶ τώρα οἱ ἰσχυροὶ τῆς γῆς ἔβαλαν βουλὴ νὰ πολιορκήσουν τὴν ὄμορφη αὐτὴ πατρίδα, τὴν ἀγαπημένη. Εἶπαν: «Θὰ σᾶς ἀναγκάσουμε νὰ μᾶς προσκυνήσετε μέσα ἀπὸ τὴν οἰκονομικὴ ἐξαθλίωση ὅπου θὰ σᾶς ὁδηγήσουμε. Γιατὶ ἐσεῖς οἱ Ἕλληνες εἶστε τραχιὰ γενιά, ἀπροσκύνητη, καὶ πρέπει νὰ βρεθεῖ ἕνας τρόπος νὰ καμφθεῖτε, νὰ λυγίσετε». Καὶ μᾶς ἐπέβαλαν λοιπὸν τὰ «μέτρα τους», μᾶς ἔδεσαν μὲ τὰ σκοινιά τους καὶ πέρασαν γύρω ἀπ’ τὸ λαιμό μας τὴ θηλειά. Πρέπει πάσῃ θυσίᾳ τὸ μικρὸ τοῦτο ἁλωνάκι νὰ ἁλωθεῖ. Πρέπει τὸ κάστρο τῆς Ὀρθοδοξίας νὰ πατηθεῖ. Ἀλλιῶς δὲν μποροῦν νὰ ἁπλωθοῦν τὰ σατανικά τους πλοκάμια ἐπάνω σ’ ὅλη τὴ γῆ.

Καὶ λοιπόν, Ὑπεραγία Θεοτόκε, στενάζουμε. «Στεναγμοὶ τῆς σῆς ποίμνης, θρῆνοί τε καὶ δάκρυα νῦν ἐπληθύνθησαν· αἱ γάρ ἀνομίαι κεφαλὴν τὴν αὐτῆς ὑπερήραντο. Ἄξια γοῦν ὄντως ὧνπερ εἰργάσατο ἀφρόνως τὰ ἐπίχειρα ἤδη κομίζεται». Ὁμολογοῦμε, Παρθένε, ὅτι ἁμαρτήσαμε. Ἁμαρτήσαμε πολύ. Δώσαμε μὲ τὴν πολιτεία μας τὴ λαβὴ νὰ μᾶς κατασπαράξουν. Στηρίξαμε τὴν εὐτυχία μας στὸ μαμωνά. Αὐθαδιάσαμε ριγμένοι μέσα στὰ πολλὰ ὑλικὰ ἀγαθά. Ἀλαζονευ τήκαμε. Φουσκώσαμε ἀπὸ ἔπαρση. Καὶ τώρα λαμβάνουμε «τὰ ἐπίχειρα» αὐτῆς μας τῆς διαγωγῆς. Οἱ συνέπειες τῆς ἀποστασίας μας ἀπὸ τὸν Θεὸ πέφτουν τώρα στὶς κεφαλές μας καὶ μᾶς κάνουν νὰ θλιβόμαστε καὶ νὰ δακρύζουμε.

Μετανοοῦμε, Παναγία μας, μετανοοῦμε καὶ προστρέχουμε καὶ πάλι – ποῦ ἀλλοῦ; – στὴν πηγὴ τοῦ ἐλέους καὶ τῆς συμπαθείας σου. Καὶ Σὲ παρακαλοῦμε, τὶς τίμιες παλάμες σου καὶ τὸ ἱλαρό σου βλέμμα ὕψωσέ τα ἱκετευτικὰ πρὸς τὸν Υἱὸ καὶ Θεό σου ὑπὲρ τοῦ ἐν περιστάσει εὑρισκομένου λαοῦ σου. Σύ, ἀειπάρθενε Κόρη, «τὸ πένθος τῆς Ἑλλάδος καὶ κατηφὲς εἰς χαρὰν μεταποίησον, Ἄχραντε, καὶ χαρμονήν, ὅτι Σὲ προστάτιν ἐν πειρασμοῖς, λιμένα τε πανεύδιον κέκτηται ἐν σάλῳ τῶν συμφορῶν». Σὲ Σένα στηρίζουμε τὶς ἐλπίδες τῆς σωτηρίας καὶ ἐξόδου μας ἀπὸ τὴ δεινὴ αὐτὴ περίσταση ποὺ διερχόμαστε.

περιοδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», τ. 2006/1-15.08.10

Διαδίκτυο: Χριστιανική Βιβλιογραφία

Ο καιρός των άκρων «Οι κλιματικές αλλαγές είναι εδώ, είτε μας αρέσει αυτό είτε όχι»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΒΡΕΤΑΝΟ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΟ ΠΙΤΕΡ ΣΤΟΤ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ | ΣΠΥΡΟΣ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗΣ (spysun04@googlemail.com)

Χρόνια τώρα το φωνάζει ο βρετανός μετεωρολόγος Πίτερ Στοτ, που από το 2003 είχε υπολογίσει την κατά 0,8° C μέση άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη. Φέτος ζήσαμε την επαλήθευση των προβλέψεών του στο πετσί μας, τόσο με τον ανυπόφορο ελληνικό Αύγουστο και την πρωτοφανή ρωσική ξηρασία όσο και με τις κατακλυσμιαίες πλημμύρες σε Ασία, Αφρική, Ευρώπη. Ομως, τα χειρότερα δεν ήρθαν ακόμα, αφού ώς το 2100 ο πυρετός στον πλανήτη προβλέπεται να ανέβει κατά 5 ολόκληρους βαθμούς. Μια καταστροφή οικολογική και κοινωνική. Τι να κάνουμε; «Κάτι, γρήγορα και έξυπνα» λέει ο επιστήμονας. Για την ώρα, δρούμε βασανιστικά αργά και εξόχως ανόητα.

Η μεγάλη τεχνητή Ανω Λίμνη στην Ινδία χωρίς νερό Το ακραίο, όσον αφορά το κλίμα, δεν είναι πλέον ούτε τυχαίο ούτε παροδικό. Μια σειρά από φαινομενικά αφύσικες θεομη- νίες, με πιο πρόσφατα θύματά τους τη φλεγόμενη Ρωσία και το μισοβυθισμένο από τις πλημμύρες Πακιστάν, έβαλε και πάλι (και μάλιστα επιτακτικά) στο επίκεντρο της διεθνούς περιβαλλοντικής ατζέντας το ζήτημα των κλιματικών αλλαγών. Με τη μετεωρολογική αυτή ρουλέτα παίζει ανέμελα η ανθρωπότητα, επιμένοντας να μην κοιτά κατάματα ένα πρόβλημα που η ίδια δημιούργησε και που την απειλεί με αφανισμό.
Ο μετεωρολόγος Πίτερ Στοτ της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας της Αγγλίας, Met Office, έγινε προφήτης κακών οιωνών το 1999, όταν προέβλεπε με ακρίβεια ότι το 2010 η μέση θερμοκρασία του πλανήτη μας θα αυξανόταν κατά 0,8 βαθμούς Κελσίου. Φέτος οι μετρήσεις σε όλο τον πλανήτη, δυστυχώς, τον δικαί- ωσαν. Επί πλέον, το 2004 απέδειξε το ρόλο του ανθρώπινου παράγοντα στον μεγαλύτερο από το 1500 καύσωνα που έζησε η Ευρώπη το καλοκαίρι του 2003. Με αφορμή και τον ανυπόφορα ζεστό ελληνικό Αύγουστο, μιλήσαμε μαζί του για τις νέες και ακραίες συνθήκες που θα αντιμετωπίσουμε στην καθημερινότητά μας. Δεν υπάρχει πλέον χρόνος για εφησυχασμό, τονίζει.
Σε ποια στοιχεία βασίζετε τα συμπεράσματά σας σχετικά με το ότι ο πλανήτης έχει μπει σε φάση σοβαρών κλιματικών αλλαγών; «Πρώτα απ' όλα δεν είχαμε κάποια αύξηση στην ηλιακή δραστηριότητα τα τελευταία 50 χρόνια, αλλά και να είχαμε δεν θα προκαλούσε σε τόσο σημαντικό βαθμό την ψύχρανση της ανώτερης ατμόσφαιρας και τη θέρμανση της κατώτερης ατμόσφαιρας, όπως έχουμε παρατηρήσει να συμβαίνει στο παρελθόν. Σε τελευταία σχετική μας έρευνα είδαμε, επίσης, ότι το κλιματικό σύστημα του πλανήτη μας αλλάζει και πέρα από τις μετρήσιμες θερμοκρασίες του αέρα. Εχουμε, για παράδειγμα, πολλά νέα δεδομένα που σχετίζονται με τη θερμοκρασία των ωκεανών. Πάνω από το 80% της θερμότητας που παγιδεύεται στο κλιματικό σύστημα της Γης, από την έκλυση των αερίων του θερμοκηπίου, μεταφέρεται στους ωκεανούς και βλέπουμε ότι ακριβώς αυτό συμβαίνει αυτήν τη στιγμή. Οι πάγοι στην Αρκτική υποχωρούν κατά 600.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα κάθε δεκαετία. Οι βροχοπτώσεις στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη του βόρειου ημισφαιρίου και σε μεγάλα τμήματα του νότιου ημισφαιρίου αυξάνονται, ενώ στις τροπικές και ημιτροπικές ζώνες ελαττώνονται. Παρατηρούμε, επίσης, ότι οι υγρές περιοχές γίνονται ακόμη πιο υγρές, ενώ οι ξηρές περιοχές γίνονται ξηρότερες. Παρά το γεγονός ότι πολλοί εξακολουθούν να υποστηρίζουν πως η παγκόσμια υπερθέρμανση του πλανήτη έχει σταματήσει, τα νέα δεδομένα της έρευνάς μας, σε συνδυασμό με αυτά παλιότερων ανάλογων ερευνών, μας παρέχουν πλέον τα πιο αδιάσειστα στοιχεία που αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο. Οι σκεπτικιστές δεν μπορούν πλέον να αμφισβητήσουν τα στοιχεία μας σε σχέση με τις θερμοκρασίες στην επιφάνεια του εδάφους. Σκεφτείτε, επίσης, ότι κάθε δείκτης των ερευνών μας πήρε ανεξάρτητα στοιχεία από τρία διαφορετικά κλιματικά ερευνητικά ινστιτούτα, ώστε να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των πληροφοριών μας. Παρά, λοιπόν, τη φυσική μεταβλητότητα στο κλίμα μας από χρονιά σε χρονιά, εμείς παρατηρούμε ότι από το 1980 κάθε δεκαετία ήταν θερμότερη από την προηγούμενη. Αναλύσαμε πάνω από 100 σχετικές επιστημονικές μελέτες που έχουν δημοσιευθεί για το θέμα αυτό».
Πώς, όμως, συνδέονται τα ακραία καιρικά φαινόμενα με τις κλιματικές αλλαγές; «Η αύξηση της μέσης ολικής θερμοκρασίας του πλανήτη αυξάνει κατακόρυφα τις πιθανότητες εμφάνισης ακραίων καιρικών φαινομένων. Ετσι οι πολύ σπάνιες ακραίες θερμοκρασίες που είχαμε παλιότερα γίνονται ολοένα και λιγότερο σπάνιες. Επίσης, με την υπερθέρμανση του πλανήτη αυξάνεται κατακόρυφα η υγρασία στην ατμόσφαιρα. Για κάθε βαθμό Κελσίου που αυξάνεται η μέση θερμοκρασία της Γης έχουμε 7% αύξηση στην υγρασία της ατμόσφαιρας! Οπότε, οι ισχυρές βροχοπτώσεις είναι αποτέλεσμα της υπερσυγκέντρωσης υγρασίας. Γενικά μιλώντας, έχουμε μια πολύ πιο σημαντική αύξηση των ακραίων βροχοπτώσεων σε σχέση με τον μέσον όρο της παγκόσμιας υπερθέρμανσης!»
Η πρόσφατη ξηρασία και οι τεράστιες πυρκαγιές στη Ρωσία και οι πλημμύρες στο Πακιστάν συνδέονται άμεσα με τις κλιματικές αλλαγές του πλανήτη; «Η περίπτωση των πυρκαγιών και του καύσωνα στη Ρωσία συνδέεται άμεσα με τις παρατηρήσεις που είχαμε κάνει για τον ευρωπαϊκό καύσωνα του 2003. Και τα δύο αυτά κύματα καύσωνα συνδέονται με τις κλιματικές αλλαγές. Και τότε και σήμερα στη Ρωσία υπάρχει ένα σταθερό υψηλό βαρομετρικό σύστημα στην ατμόσφαιρα και, ταυτόχρονα, το έδαφος ξεράθηκε, με καταστροφικές συνέπειες. Το έδαφος συχνά δρα σαν ένα φυσικό κλιματιστικό μέσω της εξάτμισης της υγρασίας που διαθέτει, και αυτό συνέβαινε αρχικά στην Μόσχα. Σταδιακά, όμως, το έδαφος έχασε την υγρασία αυτήν και σταμάτησε να ψύχει τον αέρα, με αποτέλεσμα να προκληθεί μία επί πλέον επιβάρυνση στην υπερθέρμανση, που οδήγησε στον παρατεταμένο ρωσικό καύσωνα και στις μεγάλες πυρκαγιές. Από τη στιγμή, λοιπόν, που υπάρχει ένα καιρικό πρότυπο, τότε το πρότυπο αυτό γίνεται απλώς πιο ακραίο λόγω αυτής της επίδρασης. Οι πλημμύρες στο Πακιστάν, όμως, μας εξέπληξαν· δεν μπορούμε ακόμα να είμαστε σίγουροι αν συνδέονται με τις κλιματικές αλλαγές».
Τι μας δείχνουν, λοιπόν, τα ακραία καιρικά φαινόμενα όσον αφορά την εξέλιξη των κλιματικών αλλαγών; «Αυτό που είναι ξεκάθαρο αυτήν τη στιγμή είναι ότι τα τελευταία 50 χρόνια έχουμε διεθνώς σημαντικές τάσεις αύξησης των ακραίων καιρικών φαινομένων, των ακραίων θερμοκρασιών, των καυσώνων και των ισχυρών βροχοπτώσεων. Παράλληλα, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί σημαντικά τον τελευταίο αιώνα και η υπερθέρμανση αυτή είναι ιδιαίτερα γρήγορη από τη δεκαετία του 1970. Το 2007 μια έκθεση της IPCC ( Διακυβερνητική Επιτροπή για τις Κλιματικές Αλλαγές) ανέφερε ότι "περιμένουμε να αλλάξουν ο τύπος, η συχνότητα και η ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων, καθώς θα αλλάζουν οι κλιματικές συνθήκες της Γης. Και αυτές οι αλλαγές μπορεί να παρουσιασθούν ακόμη και αν έχουμε μικρές -μέσες κλιματικές αλλαγές".
»Ακραία καιρικά φαινόμενα υπήρχαν πάντοτε, αλλά (όπως ανέφερε και ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός) πολλά από τα πρόσφατα αυτά φαινόμενα φαίνεται να ξεπερνάνε σε ένταση, διάρκεια και γεωγραφική εξάπλωση τα μεγαλύτερα προηγούμενα ιστορικά καιρικά γεγονότα».
Πώς σχολιάζετε τη διαρροή τον περασμένο Νοέμβριο από το Wikileaks μιας σειράς περίπου 1.000 e-mails ερευνητών του αγγλικού επιστημονικού κέντρου Climate Research Unit του Πανεπιστημίου East Anglia, που έδειχναν ότι οι επιστήμονες αυτοί παραποιούσαν και κρατούσαν κρυφά κάποια στοιχεία των ερευνών τους για τις κλιματικές αλλαγές; «Νομίζω ότι η ιστορία αυτή μας έκανε να χάσουμε πολύτιμο χρόνο στη μάχη κατά των κλιματικών αλλαγών και απέσπασε τη δημόσια προσοχή από τα σοβαρά ζητήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Οι κλιματικές αλλαγές είναι εδώ, είτε μας αρέσει αυτό είτε όχι. Το ενδιαφέρον είναι ότι μεταξύ των επιστημόνων υπάρχει μια ποικιλία απόψεων για το ζήτημα, αλλά η διακύμανση των απόψεων αυτών είναι πολύ μικρότερη από τη διακύμανση των απόψεων που έχει ο απλός κόσμος για το ζήτημα και η οποία είναι πολύ μεγάλη. Συχνά ο κόσμος μπερδεύεται για το ζήτημα, διότι μπερδεύει τον καιρό με το κλίμα. Για παράδειγμα, πέρυσι είχαμε βαρύ χειμώνα στην Αγγλία με πολύ χιόνι, και πολλοί άνθρωποι άρχισαν να λένε ότι οι κλιματικές αλλαγές είναι ένα ψέμα. Αλλά, φυσικά, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι μακροπρόθεσμα θα έχουμε ολοένα και λιγότερους βαρείς και κρύους χειμώνες».
Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι που μας απειλούν από τις κλιματικές αλλαγές; «Λόγω των μελλοντικών πλημμυρών και παρατεταμένων ξηρασιών, σε διάφορα μέρη του κόσμου θα υπάρξουν μεγάλες διαμάχες για την πρόσβαση σε αποθέματα πόσιμου νερού. Εχει υπολογιστεί ότι το 2100 η μέση παγκόσμια θερμοκρασία μπορεί να αυξηθεί κατά 5 βαθμούς Κελσίου αν συνεχιστούν οι εκπομπές CO2 με τους σημερινούς ρυθμούς. Στην περίπτωση αυτήν, εκατομμύρια άνθρωποι δεν θα έχουν αρκετό νερό για να έχουν μια κανονική ζωή, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή, τη Μεσόγειο και την κεντρική Αμερική. Η πλούσια Δύση θα έχει να αντιμετωπίσει τότε ένα τεράστιο κύμα προσφύγων από τον Τρίτο Κόσμο που θα θέλουν να μεταναστεύσουν εκεί για να βρουν πόσιμο νερό. Αυτό θα δημιουργήσει πολύ σοβαρές εντάσεις. Κάθε χρόνο αυτήν τη στιγμή σχεδόν 5 εκατομμύρια άνθρωποι πλήττονται από τις πλημμύρες παγκοσμίως. Το 2100 ο αριθμός αυτός μπορεί να είναι μεταξύ 160 και 370 εκατομμυρίων! Ηδη αρκετές διαμάχες στην Αφρική λέγεται ότι οφείλονται στις κλιματικές αλλαγές. Και πολλές καλλιερ- γήσιμες εκτάσεις, ιδιαίτερα στα δέλτα μεγάλων ποταμών, θα κινδυνεύσουν από πλημμύρες - κυρίως στην Ασία. Το ερευνητικό κέντρο Hadley Center έχει προβλέψει ότι το 1/3 του εδάφους του πλανήτη θα μετατραπεί σε έρημο αν δεν πάρουμε μέτρα για τις κλιματικές αλλαγές. Τέλος, πολλά είδη ζώων και φυτών θα απειληθούν με εξαφάνιση, ενώ αν λιώσουν οι πάγοι της Γροιλανδίας θα ανέβει δραματικά η στάθμη των θαλασσών μας».
Φέτος η Ελλάδα είχε έναν ασυνήθιστα παρατεταμένο καύσωνα. Ως επικεφαλής της διακεκριμένης έρευνας «Ανθρώπινη συμβολή στον ευρωπαϊκό καύσωνα του 2003», ποιες είναι οι προβλέψεις σας για την επίδραση των κλιματικών αλλαγών στα καιρικά φαινόμενα της χώρας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου; «Σ' εκείνη την έρευνα επικεντρώσαμε την προσοχή μας στην περιοχή της Μεσογείου,συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, αλλά και άλλων περιοχών της Ευρώπης. Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι παρατεταμένοι καύσωνες σαν αυτόν στην κεντρική Ευρώπη το 2003 και τον φετινό καύσωνα του Αυγούστου στην Ελλάδα θα αποτελούν συνηθισμένο φαινόμενο στα μέσα του αιώνα μας. Θα έχουμε περισσότερους καύσωνες και περισσότερες ξηρασίες στη Μεσόγειο. Και, φυσικά, θα υπάρξει μείωση των βροχοπτώσεων. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, πολλές μεσογειακές περιοχές να μετατραπούν σε ερήμους. Η βόρεια Αφρική θα πληγεί ιδιαίτερα από τις αλλαγές αυτές. Μελλοντικά, λοιπόν, στην Ευρώπη, αλλά και σε περιοχές της βόρειας Αμερικής θα έχουμε μεγάλες ανωμαλίες στις θερμοκρασίες των διαφόρων εποχών».
Πιστεύετε ότι, αν μπορούσαμε να σταματήσουμε ως διά μαγείας αύριο τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, θα σταματούσαν αυτομάτως τόσο οι κλιματικές αλλαγές όσο και τα ακραία καιρικά φαινόμενα; «Οχι. Θα ήταν ολέθριο λάθος να πιστέψουμε ότι έχουμε κάνει όλη την έρευνα που απαιτείται για τις κλιματικές αλλαγές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα και το μόνο που χρειαζόμαστε τώρα είναι να αντιδράσουμε και να σταματήσουμε τις εκπομπές διοξείδιου του άνθρακα. Ενας από τους λόγους για τους οποίους πρέπει να λάβουμε τις αλλαγές στο κλίμα μας στα σοβαρά είναι ότι πρόκειται για ένα σωρευτικό φαινόμενο εδώ και πολλά χρόνια στον πλανήτη μας. Δεν μπορούμε να πούμε ότι θα το σταματήσουμε αύριο. Ακόμη και αν αποφασίζαμε αύριο κιόλας να σταματήσουμε τις εκπομπές CO2, θα χρειάζονταν πολλά χρόνια για να ξαναβρεί ο πλανήτης την ισορροπία του. Αλλά όσο πιο γρήγορα καταφέρουμε να περιορίσουμε τις εκ- πομπές του CO2 τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να μειώσουμε τις πραγματικά επικίνδυνες επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών.
»Το CO2, από τη στιγμή που εκπέμπεται στην ατμόσφαιρα, επηρεάζει το κλίμα επ' αόριστον. Αυτό που έχει, λοιπόν, σημασία για το κλίμα είναι τι ποσότητα CO2 εκπέμπουμε και όχι το πόσο γρήγορα πράττουμε κάτι τέτοιο. Για να αποφύγουμε επικίνδυνες κλιματικές αλλαγές, το 50-80% του CO2 που υπάρχει στα τωρινά γνωστά αποθέματα των ορυκτών καυσίμων της Γης πρέπει να παραμείνει για πάντα εκτός της ατμόσφαιρας!
»Δυστυχώς, δεν έχουμε κατανοήσει πλήρως τους κινδύνους των κλιματικών αλλαγών και δεν ξέρουμε πόσο κοντά είμαστε στο χείλος μιας μεγάλης καταστροφής. Επείγει να μάθουμε πού βρισκόμαστε και ποια είναι τα ρίσκα που παίρνουμε αυτήν τη στιγμή. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έχουμε ήδη κλιματικές αλλαγές και θα έχουμε όλο και συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα.
»Γι' αυτό χρειαζόμαστε περισσότερες πληροφορίες, καλύτερες προβλέψεις και πιο ακριβείς γνώσεις για το τι προκαλεί αυτά τα φαινόμενα. Ετσι, θα έχουμε τη δυνατότητα -συλλογικά μιλώντας- να προσαρμόσουμε τη ζωή μας στη νέα και ακραία πραγματικότητα».
Η τωρινή οικονομική κρίση μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στην έρευνα των ακραίων καιρικών φαινομένων, με δεδομένο ότι τα κράτη μπορεί να τη χρησιμοποιήσουν ως πρόσχημα, μπλοκάροντας τα σχετικά κονδύλια; «Ξέρετε, μας λείπουν πολλές πληροφορίες για να διαφωτίσουμε πλήρως το πώς αλλάζει το κλίμα και πώς λειτουργούν και εμφανίζονται τα ακραία καιρικά φαι- νόμενα. Πολλοί επιστήμονες ανησυχούν ότι μέσα σ' αυτήν την οικονομική συγκυρία πολλές κυβερνήσεις θα πουν: "Λοιπόν, δεν χρειαζόμαστε περαιτέρω έρευνα εδώ. Το θέμα είναι, απλώς, να σταματήσουμε τις εκπομπές του CO2". Μια τέτοια νοοτροπία θα έχει πολύ αρνητικές συνέπειες, τη στιγμή που το ποσό που απαιτείται για τις έρευνές μας είναι σχετικά μικρό. Σ' αυτήν την κρίσιμη περίοδο δεν δικαιολογείται μια κυβερνητική πολιτική που δεν θα μας επιτρέψει να βελτιώσουμε τις κλιματικές παρατηρήσεις μας, τα κλιματικά μας μοντέλα και τα συστήματα προβλέψεων ακραίων καιρικών φαινόμένων. Αυτό θα ήταν, όντως, κάτι ακραίο!»
Συμφωνείτε με τον έλληνα πρόεδρο της Διεθνούς Επιτροπής Οζοντος, τον κ. Χρήστο Ζερεφό, που πρόσφατα δήλωσε πως «οι τελευταίες 2-3 δεκαετίες έχουν δείξει ότι το ακραίο τείνει να είναι συνηθέστερο και, επομένως, στο απώτερο μέλλον θα πάψει να θεωρείται ακραίο»; «Σίγουρα συμφωνώ με το πρώτο σκέλος της δήλωσής του, γιατί έχουμε ήδη παρατηρήσει συγκεκριμένες τάσεις στα ακραία καιρικά φαινόμενα. Για το δεύτερο σκέλος θα ήμουν πιο προσεκτικός στη διατύπωση, γιατί αυτό σχετίζεται μόνο με ορισμένα γεγονότα. Πάντως, από τις μελέτες μας σχετικά με τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αυτό θα είναι κάτι σύνηθες στα μέσα του αιώνα μας αν συνεχιστούν οι εκπομπές CO2 με τους τωρινούς ρυθμούς».
Πιστεύετε ότι ο κόσμος στη Δύση θα κατανοήσει πλήρως και θα απαιτήσει άμεσες και ριζικές λύσεις για το πρόβλημα των κλιματικών αλλαγών μόνο μετά την «ψυχρολουσία» μιας μεγάλης φυσικής καταστροφής στα ευρωπαϊκά εδάφη; «Πολύ φοβάμαι πως ναι. Μόνον όταν οι άνθρωποι αντιληφθούν τις συνέπειες των ακραίων καιρικών φαινομένων μέσω των προσωπικών τους εμπειριών, θα αντιληφθούν τη σχέση της καθημερινότητάς τους με τις κλιματικές αλλαγές. Συχνά νομίζουμε ότι οι κλιματικές αλλαγές είναι κάτι που θα συμβεί στο πολύ μακρινό μέλλον. Παρεμπιπτόντως, αυτό αποτελεί και ένα κίνητρο για την έρευνά μας, διότι θέλουμε πραγματικά να παράσχουμε επιστημονικές πληροφορίες στο ευρύ κοινό και να επικοινωνήσουμε μαζί του για το ζήτημα αυτό. Οι κλιματικές αλλαγές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν σημαντική επιστημονική, αλλά και εξίσου σημαντική επικοινωνιακή πλευρά. Χρειάζεται να δουλέψουμε σκληρά και για τις δύο αυτές πλευρές, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι μας».
Τελικά, είναι τα ακραία καιρικά φαινόμενα μια αναμενόμενη αντίδραση της φύσης στην αλόγιστη ανθρώπινη χρήση των πλουτοπαραγωγικών πόρων του πλανήτη; «Νομίζω ότι για πάρα πολύν καιρό πιστεύαμε πως οι πλουτοπαραγωγικοί πόροι του πλανήτη μας είναι ανεξάντλητοι. Σκεφτόμασταν ότι ως άτομα κατείχαμε ένα μικροσκοπικό κομμάτι του πλανήτη. Πώς διάολο γίνεται να επηρεάζουμε έτσι το κλίμα; Το πρόβλημα, όμως, με την τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική και τη συνεπαγόμενη απειλή από την υπεριώδη ακτινοβολία του Ηλιου, που ήταν αποτέλεσμα της χρήσης σπρέι με χλωροφθοράνθρακες, ήταν ένα καλό "χαστούκι" για να κατανοήσουμε το μέγεθος της απειλής. Και οι κλιματικές αλλαγές, με τη σειρά τους, στις μέρες μας το ίδιο μήνυμα μας στέλνουν».
Ποια ήταν η σημασία της πρόσφατης επιστημονικής διάσκεψης στο Boulder του Κολοράντο των ΗΠΑ για τις κλιματικές αλλαγές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα; «Η συνάντηση στο Boulder ήταν η πρώτη σύνοδος του προγράμματος ACE ( Attribution Climate Events) που οργανώθηκε από τους τρεις πιο σημαντικούς μετεωρολογικούς οργανισμούς στον κόσμο: τους αμερικανικούς NCAR και ΝΟΑΑ και τον αγγλικό Met Office, όπου συζητήσαμε την ανάπτυξη πιο ακριβών μετεωρολογικών παρατηρήσεων και προβλέψεων, ώστε να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε την τοποθεσία και τη σοβαρότητα ξηρασιών, πλημμυρών και καυσώνων και να απο- τρέψουμε τα χειρότερα. Τονίσαμε ότι χρειαζόμαστε πολύ πιο αποτελεσματικά συστήματα προβλέψεων ακραίων καιρικών φαινομένων, τα λεγόμενα συστήματα απόδοσης του κλίματος, για να μάθουμε εγκαίρως πότε θα συμβεί ένας καύσωνας, ας πούμε, και αν αυτό το φαινόμενο θα είναι πιο συχνό στο μέλλον. Αυτήν τη στιγμή δεν είμαστε καλά προετοιμασμένοι για να αντιμετωπίσουμε τις αλλαγές στο κλίμα - και τα γεγονότα στο Πακιστάν και τη Ρωσία έδειξαν πόσο ευάλωτοι είμαστε στα ακραία καιρικά φαινόμενα. Στο μέλλον θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε περισσότερα, και μόνο με τις κατάλληλες γνώσεις θα μπορέσουμε να τα αντιμετωπίσουμε. Αρκεί, βέβαια, να δράσουμε γρήγορα και έξυπνα».
Ποιος είναι
Peter Stott
*Σπούδασε Μαθηματικά στο αγγλικό Πανεπιστήμιο Durham και το ντοκτορά του στο Imperial College του Λονδίνου είχε θέμα τα ατμοσφαιρικά πρότυπα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του πυρηνικού ατυχήματος του Τσερνομπίλ.
*Το 1996 άρχισε να εργάζεται στο ερευνητικό κέντρο Hadley Center του βρετανικού Met Office όσον αφορά την ανίχνευση και την απόδοση κλιματικών αλλαγών του παρελθόντος.
*Το 1999 δημοσιεύει μαζί με τον Μάιλς Αλεν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης μια έρευνα που προέβλεψε με ακρίβεια ότι το 2010 οι παγκόσμιες θερμοκρασίες θα έχουν αυξηθεί κατά 0,8° Κελσίου σε σχέση με τις θερμοκρασίες του 1945.
*Από το 2004 συμμετείχε ενεργά στην τέταρτη έκθεση Fourth Assessment Report της Διεθνούς Επιτροπής για τις Κλιματικές Αλλαγές (IPCC) και την ίδια χρονιά δημοσιεύει την έρευνά του «Ανθρώπινη συμβολή στο ευρωπαϊκό κύμα καύσωνα του 2003», που επιλέχθηκε από το περιοδικό «Nature» ως μία από τις δέκα πιο αξιοσημείωτες εργασίες που δημοσίευσαν το 2004.
*Το 2005, σε συνεργασία και με τον έλληνα επιστήμονα Νίκο Χρηστίδη, δημοσιεύει την έρευνα «Ανίχνευση αλλαγών στις ακραίες θερμοκρασίες στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα».
*Το 2006 γίνεται μάνατζερ της Ομάδας για την Κατανόηση και Απόδοση των Κλιματικών Αλλαγών και το 2008 έγινε ο επικεφαλής της Ομάδας για την Κλιματική Παρακολούθηση και Απόδοση του Met Office.
*Το 2008 γίνεται συναποδέκτης του βραβείου Oceanic and Atmospheric Research Outstanding Scientific Paper Award.
*Είναι μέλος της ομάδας εργασίας του IPCC για θέματα ανίχνευσης και απόδοσης σχετικά με τις ανθρωπογενείς κλιματικές αλλαγές και μέλος της συντακτικής ομάδας του περιοδικού «Journal of Climate».

Περιοδικό ῎Εψιλον (Κυριακάτικης ᾿Ελευθεροτυπίας 5-09-2010)