"᾿Εγώ εἰμί τὸ Α καὶ τὸ Ω, ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος, ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος" (᾿Αποκ. κβ΄, 13)

Κείμενα γιά τήν ἑλληνική γλῶσσα στή διαχρονική της μορφή, ἄρθρα ὀρθοδόξου προβληματισμοῦ καί διδαχῆς, ἄρθρα γιά τήν ῾Ελλάδα μας πού μᾶς πληγώνει...


Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 2010

῾Ο π. ᾿Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος γιά τήν Λειτουργική Γλῶσσα


Σχόλιο ᾿Οδυσσέως: Εἶναι ἀπορίας ἄξιον πῶς,  ἐνῶ ὁ μακαριστός π. ᾿Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος ἦταν καταπέλτης στίς ὅποιες ἀλλαγές στήν γλῶσσα τῆς λατρείας μας, ὁρισμένοι κληρικοί (ἀρχιερεῖς καί καί ἱερεῖς),  πού προέρχονται ἀπό τόν ἄμεσο ἤ ἔμμεσο κύκλο του,  ΤΟΛΜΟΥΝ ΚΑΙ ΑΥΘΑΔΙΑΖΟΥΝ ΣΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΕΙΣΑΓΟΝΤΑΣ ΚΑΚΟΓΟΥΣΤΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ. Τουλάχιστον, αὐτοί οἱ ἐπίδοξοι ἑρμηνευτές,  ἄς σεβαστοῦν τήν μνήμη τοῦ Γέροντά τους καί τήν νοημοσύνη μας. ῾Η ὑπομονή ἔχει καί τά ὅριά της!



«Φούρνος του Χότζα»


—  Γέροντα, αφού οι ιαμβικοί κανόνες είναι δύσκολοι και δεν είναι κατανοητοί στον κό­σμο, γιατί η Εκκλησία τους διατηρεί και δεν κρατάει μόνο τους πεζούς;



—  Η Εκκλησία δεν μπορεί να αλλάζη σαν τον φούρνο του Χότζα ή σαν τους ανεμόμυ­λους και να γυρίζη κάθε φορά κατά που φυσά­ει ο άνεμος. Οφείλει να κρατήση ως κόρην οφθαλμού τους ανεκτίμητους θησαυρούς που παρέλαβε μέσα στην λατρεία της. Δεν πρέπει να τους απεμπολήση. Σήμερα καταργούμε τους ιαμβικούς κανόνες επειδή δεν τους κατα­λαβαίνουμε. Αύριο τους πεζούς. Μεθαύριο θα πετάξουμε και τους αίνους. Διότι σε λίγα χρό­νια, με την γλώσσα που διδάσκεται σήμερα στα σχολεία, δεν θα είναι κατανοητοί ούτε οι αίνοι, που είναι απλούστερα τροπάρια.


Με την ίδια λογική, λοιπόν, θα καταργή­σουμε και την υπόλοιπη λατρεία της Εκκλη­σίας. Και τότε τι θα βάλουμε στη θέσι αυτών; Αντί να λέμε: «Τας κεφάλας ημών τω Κυρίω κλίνομεν», θα λέμε: «Σκύψτε στον αφέντη τις κούτρες σας»; Ή «Σκύψτε στον αφέντη τα κε­φάλια σας»; Τι είδους λατρεία θα γίνη, αν τη γράψουμε στη δημοτική;




Αυτά δεν μεταβάλλονται


Κάποιοι μετέφρασαν την Καινή Διαθήκη σε τελείως σύγχρονη γλώσσα. Χρησιμοποίη­σαν μάλιστα και μονοτονικό. Εκεί μέσα μετα­φράζουν το «Λάβετε, φάγετε» = «Πάρτε και φάτε». Συγχωρήσατέ με, αλλά έτσι εκχυδαΐζονται τελείως και χάνουν την ιερότητα τους τα λόγια του Κυρίου. Λες και δίνουμε να φάνε μπριζόλες ή τυρόπιττες! Αυτά τα λόγια θα μείνουν όπως τα έγραψαν οι Ευαγγελισταί. «Λάβετε φάγετε. Πίετε εξ αυτού πάντες». Αυτά δεν μεταβάλλονται.


Δεν θα μεταφράσουμε τα λόγια της λατρεί­ας σ' αυτό το γλωσσικό εξάμβλωμα, το οποίο ακούμε από τα μέσα της λεγομένης μαζικής ενημερώσεως. Θα καταντήσουν να μην έχουν «είδος ουδέ κάλλος». Τα κείμενα αυτά είναι κλασσικά και δεν μπορούν να αποδοθούν, δεν μπορούν να μεταφρασθούν. Και οι εργασίες οι μεταφραστικές που γίνονται, υστερούν απεί­ρως από το κάλλος του πρωτοτύπου. Αλλά προκειμένου να μη το καταλαβαίνη κανείς, τι να κάνουμε; Δεν θα έχη το προνόμιο κάποιος να το χαρή στο πρωτότυπο, εφ' όσον δεν ξέρει αρχαία ελληνικά. τουλάχιστον ας το κατανοή­ση. Ας πάρη μία ιδέα με τη βοήθεια της μετα­φράσεως. Αλλά τα κείμενα αυτά καθ' εαυτά, ας μείνουν, διότι επαναλαμβάνω, είναι κλασ­σικά. Δεν μπορούμε να εισαγάγουμε στην λα­τρεία την γλώσσα στην οποία ομιλούμε.


Πόσο φτωχά!


Κάποιος κυκλοφόρησε βιβλίο με μετάφρασι πολλών ύμνων στη δημοτική. Και μάλιστα ποιητική μετάφρασι. στα μέτρα των ύμνων, για να ψάλλεται στην Εκκλησία. Και νόμισε ότι έκανε κάποιο σπουδαίο κατόρθωμα. Δια­βάζοντάς το θα αισθανθήτε, ως εάν από το ένα μέρος έχετε ένα βαρύτιμο κόσμημα, από αδά­μαντες και πολύτιμους λίθους (το αρχαίο κεί­μενο), και από το άλλο μέρος ένα «τενεκέ», ένα «μπάφιλα». Αυτή είναι η διαφορά μεταξύ των δύο υμνογραφικών κειμένων.

Σκεφθήτε δε ότι αυτός ο ευλογημένος δεν τα δημιούργησε μόνος του. Απλώς μετέφρασε. Δηλαδή, είχε έτοιμα μπροστά του τα υψηλά νοήματα. Διότι εμείς μόνοι μας δεν μπορούμε να αναχθούμε στα ύψη στα οποία ανήχθησαν οι υμνογράφοι. Δεν έχουμε αυτή την δύναμι. Αυτοί ήσαν μεγαλοφυείς και, το κυριώτερο, άγιοι. Δεν έκανε, λοιπόν, κάτι εξ αρχής, κάτι δικό του, για το οποίο να πούμε, «Αι, φτωχός ήταν ο άνθρωπος, φτωχά κείμενα μας έδωσε». Είχε ενώπιόν του τα μεγαλειώδη εκείνα κείμε­να των παλαιών υμνογράφων. Και αν δήτε πώς τα αποδίδει!... Πόσο φτωχά είναι!...



Προφάσεις


—  Είναι λοιπόν καλύτερο να πηγαίνουμε στην Εκκλησία και να μη καταλαβαίνουμε τι λέει ο ιερεύς ή ο ψάλτης;


—  Αυτά είναι προφάσεις. Υπάρχουν αρκε­τές αξιόλογες ερμηνευτικές εργασίες, τις οποίες ο ενδιαφερόμενος πιστός μπορεί να έχη στο σπίτι του και να τις διαβάζη. Υπάρχουν βιβλία, που με όμορφο και απλό τρόπο μιλούν για τα Μυστήρια: την Θεία Ευχαριστία, το Βά­πτισμα κ.λπ. Τόσες ώρες χάνουμε χαζεύοντας στην τηλεόρασι, ή ξεφυλλίζοντας περιοδικά και εφημερίδες. Ας αφιερώσουμε, λοιπόν, όχι πολύ, αλλά μία ώρα κάθε εβδομάδα, το βράδυ π.χ. του Σαββάτου, να διαβάσουμε τα βιβλία τα οποία ερμηνεύουν τα δύσκολα τουλάχιστον κείμενα της Εκκλησίας μας, ή ακόμη τον Απόστολο και το Ευαγγέλιο. Την άλλη ημέρα, που θα πάμε στον ναό, θα κατανοούμε πολλά από αυτά που θα ακούμε. Υπάρχουν άλλωστε και ιερείς που κάνουν λειτουργικά κηρύγμα­τα. Εξηγούν τη θεία Λειτουργία, εξηγούν τα Μυστήρια.


Επομένως μπορούμε να αναπληρώσουμε τις ελλείψεις μας με ερμηνευτικές εργασίες, με ερμηνευτικά βιβλία. Όσοι θέλουν, μπορούν να μάθουν τα της Εκκλησίας. Λίγο ενδιαφέ­ρον χρειάζεται και κάποια συνέπεια στη χρι­στιανική μας ζωή. Γι’ αυτό βλέπει κανείς ανθρώπους ολιγογράμματους να καταλαβαί­νουν πάρα πολλά απ' όσα τελούνται, να απο­λαμβάνουν κυριολεκτικά τη λατρεία. Αλλά δυστυχώς ο περισσότερος κόσμος δεν ενδιαφέ­ρεται.






(Από το βιβλίο: Αρχιμ. Επιφανίου Θεοδωροπούλου, "Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα", εκδ. Ι. Ησυχ. Κεχαριτωμένης Θεοτόκου Τροιζήνος, Τροιζήνα 2003 σσ. 150-153)


(Περιοδικό "Παρακαταθήκη", Τεύχος 39, Δεκέμβριος 2004)




(Πηγή ηλ. κειμένου: "Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου")

Ποῦ τό πάει ἡ Ὑπουργός Παιδείας;




᾿Αλλαγές στό Λύκειο
Τί θά γίνει μέ τά Θρησκευτικά;


Αλλαγές από την επόμενη σχολική χρονιά προανήγγειλε η Υπουργός Παιδείας σήμερα στην εκπομπή "Κοινωνία ώρα Mega". Το σχετικό Δελτίο Τύπου που εξέδωσε το Υπουργείο Παιδείας αναφέρει:
ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΟ ΛΥΚΕΙΟ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΧΡΟΝΙΑ
Άννα Διαμαντοπούλου: Από του χρόνου η Α’ Λυκείου θα έχει καινούργιο πρόγραμμα. Τα παιδιά που θα πάνε του χρόνου στην Α’ Λυκείου, θα φοιτήσουν σε μια Β΄ και Γ΄ Λυκείου τελείως διαφορετική, με πολύ λίγα μαθήματα. Θα έχουν τέσσερα υποχρεωτικά μαθήματα, στα οποία θα κάνουν διπλάσιο αριθμό ωρών στο σχολείο. Θα έχουν λίγα μαθήματα επιλογής, στα οποία θα δουλεύουν με εργασίες, όπως και στα βασικά μαθήματα. Θα αλλάξει ο τρόπος αξιολόγησης των μαθητών. Θα υπάρχουν εξετάσεις εσωτερικές στο σχολείο...... Ο βαθμός θα συνδέεται με τα πανεπιστήμια, που θα ορίζουν τα μαθήματα -που απαιτούνται για την εισαγωγή- και τη στάθμιση της βαθμολογίας. Αυτό όμως σημαίνει αλλαγή και στα Πανεπιστήμια. Ο Οκτώβριος είναι ο μήνας που συζητάμε για τις αλλαγές στα Πανεπιστήμια και στα Τεχνολογικά Ιδρύματα της χώρας.
Το μέλλον του μαθήματος των θρησκευτικών (όπως και άλλων μαθημάτων) στο Λύκειο διαγράφεται ζοφερό. Όπως όλα δείχνουν, αν προχωρήσουν τα σχέδια της Υπουργού για το Λύκειο, το υποχρεωτικό μάθημα των Θρησκευτικών θα μετατραπεί σε μάθημα επιλογής. Μια τέτοια αλλαγή θα σηματοδοτήσει και νέα περαιτέρω υποβάθμιση του μαθήματος με αρνητικότατες συνέπειες τόσο για το εργασιακό μέλλον των Θεολόγων όσο και κυρίως για τον χριστιανικό χαρακτήρα της παιδείας μας. Είναι άμεση η ανάγκη έγκαιρης αντίδρασης στα σχέδια του Υπουργείο για το Λύκειο.
Πηγή: http://thriskeftika.blogspot.com/2010/09/blog-post_7888.htm

Τό Βάπτισμα /Γέροντος Παϊσίου

 
 



- Γέροντα, οι Βορειοηπειρώτες, όταν πεθάνουν, τί θα γίνουν που δεν είναι βαπτισμένοι;
- Ε, οι περισσότεροι έχουν από τους γονείς τους αεροβάπτισμα. Υπάρχουν και νοσοκόμες που αεροβαπτίζουν τα παιδάκια. Μια νοσοκόμα βάπτισε ένα παιδάκι μέσα σε μια λεκάνη με νερό. Σου λέει αυτό είναι πιο καλό από το αεροβάπτισμα∙ αλλά ο Θεός είδε την διάθεσή της… Πόση χάρη έχουν οι νεοφώτιστοι! Μια φορά είχα γνωρίσει ανάμεσα σε τριακόσια πενήντα άτομα και γυναίκα που ήταν βαπτισμένη. Ρώτησα «ποιά είναι αυτή;» ,και μου είπαν ότι ήταν μια Τουρκάλα που είχε βαπτισθή. Έλαμπε το πρόσωπό της . Μπροστά της οι άλλοι φαίνονταν βάρβαροι.
- Γέροντα, είναι σωστό στο Βάπτισμα να δίνωνται δύο ονόματα στα παιδιά;
- Αν είναι να μαλώνουν τα ανδρόγυνα και να χωρίζουν, ας δώσουν και τρία! Αν και τα σωστά ονόματα σήμερα τα έχουν κάνει!... Βίκυ, Πέπη, Μιμή…
- Γέροντα, μια μητέρα έχασε το παιδάκι της στον πέμπτο μήνα της κυοφορίας και στενοχωριέται, γιατί γεννήθηκε νεκρό και ούτε αεροβάπτισμα δεν μπόρεσαν να κάνουν.
- Αφού δεν έφταιγε η ίδια, ας έχη εμπιστοσύνη στο έλεος του Θεού. Έχει ο Θεός λογαριασμό για όλα αυτά τα παιδάκια.
- Η μητέρα μου, Γέροντα, μου είπε ότι το αδελφάκι μου πέθανε λίγες ώρες μετά τη γέννησή του και δεν πρόλαβε να το βαπτίση. Της είπα να το πη στον Πνευματικό.
- Αφού ήθελε να το βαπτίση, αλλά δεν πρόλαβε, έχει ελαφρυντικά. Εδώ άλλες κάνουν εκτρώσεις και σκοτώνουν τα παιδιά τους. Την κρίση του Θεού δεν την ξέρουμε. Βαρύ αμάρτημα θα ήταν , αν από αμέλεια δεν βάπτιζε το παιδί και πέθαινε αβάπτιστο. Εσύ αντιμετώπισες το θέμα με την λογική. Αυτή είναι η θεολογία του ορθολογισμού. Είπα κάποτε σε μια συντροφιά  ότι ένα παιδάκι από την Βόρεια Ήπειρο το είχαν βαπτίσει τρεις φορές. Μία φορά η γιαγιά, μία ο παππούς και μία η μάνα, κρυφά ο ένας από τον άλλον, γιατί ο καθένας το θεωρούσε αβάπτιστο . Πετιέται τότε κάποιος και λέει: «Αυτό είναι αντικανονικό». «Βρε , του λέω, δογματικά βάφτισαν το παιδί τρεις φορές; Τρεις φορές ευλογήθηκε αυτό το παιδί!»
- Γέροντα, ο Θεός οικονομάει να βλέπουν στον ύπνο τους οι άνθρωποι κεκοιμημένους συγγενείς τους και να συνομιλούν μαζί τους , για να βοηθηθούν στην πίστη, στην μετάνοια;
- Ναι, δεν σας έχω πει κι εγώ κάποιο περιστατικό ; Ένα μοναχός στο Άγιον Όρος ήταν από ένα χωριό που βρισκόταν  στο βουλγαρικό έδαφος και υπήρχαν εκεί πολλοί αβάπτιστοι. Μου είπε λοιπόν ότι, όταν ήταν λαϊκός  και ήταν ακόμη αβάπτιστος , είδε στον ύπνο του το ανηψάκι του, που είχε πεθάνει πριν από λίγο καιρό, να είναι έξω από ένα πολύ όμορφο περιβόλι και να κλαίη. Μέσα στο περιβόλι ήταν πολλά παιδάκια που έπαιζαν χαρούμενα. «Γιατί δεν πας κι εσύ μέσα;», το ρώτησε. «Πώς να πάω μέσα; Εγώ είμαι αβάπτιστο», απάντησε εκείνο. Μετά από αυτό πήγε αμέσως και βαπτίσθηκε ο ίδιος και ύστερα διηγήθηκε στον παπά το όνειρο που είδε. Έτσι οικονόμησε ο Θεός, για να καταλάβουν και οι άλλοι και οι άλλοι τί αξία έχει το Βάπτισμα. Έπειτα άρχισαν να βαπτίζουν τα παιδιά τους σ’ εκείνο το χωριό.
- Γέροντα, υπάρχουν γονείς που έκαναν πολιτικό γάμο, αλλά θέλουν να βαπτίσουν τα παιδιά τους. Επιτρέπεται;
- Γιατί να μην επιτρέπεται; Άλλωστε τί φταίνε τα καημένα τα παιδάκια; Το ότι θέλουν  να βαπτίσουν τα παιδιά τους δείχνει πως κάτι έχουν μέσα τους∙ δεν είναι τελείως αδιάφοροι. Φαίνεται, κάπου θα μπερδεύτηκαν. Αν θέλη κανείς να τους βοηθήση, πρώτα  πρέπει να δη για ποιον λόγο δεν έκαναν θρησκευτικό γάμο και ύστερα για ποιο λόγο θέλουν να βαπτίσουν τα παιδιά τους.
- Γέροντα, μια μοναχή που είχε βαπτίσει κάποιο παιδάκι , όταν ήταν στον κόσμο, εκτός από την προσευχή που θα κάνη γι’ αυτό, πρέπει να του στέλνη δώρα, όπως συνηθίζεται;
- Ε, τώρα η μοναχή είναι απαλλαγμένη απ’ αυτά. Οι γονείς της μοναχής, αν θέλουν ,μπορούν κάτι να κάνουν . Ο μοναχός με την προσευχή θα βοηθήση.
- Δηλαδή, αν το σκεφθούν οι γονείς μόνοι τους;
- Ναι, να μην τους υποχρεώνη η μοναχή. Να κάνη προσευχή να τους φωτίση ο Θεός. Πάντως ο νουνός έχει μεγάλη ευθύνη. Οι γονείς μου είχαν υποσχεθεί σε μια φιλική μας οικογένεια ότι ένα παιδάκι τους θα το βάφτιζε κάποιος από την οικογένειά μας. Όταν ήρθε εκείνη η ώρα, έλειπαν όλοι οι δικοί μου και μου είπαν να το βαπτίσω εγώ. Ήμουν τότε δεκαέξι χρονών και δεν ήθελα να το βαπτίσω , γιατί αισθανόμουν την ευθύνη που θα αναλάμβανα. Βρέθηκα σε δύσκολη θέση. Έκανα λοιπόν προσευχή. «Θεέ μου, είπα, αν είναι να γίνη καλός άνθρωπος, πάρε από εμένα όλα τα χρόνια και δώσ’ τα σ’ αυτό. Αν όμως είναι να γίνη  κακός, παρ’ το τώρα που είναι αγγελούδι» . Το βάφτισα και το ονόμασα Παύλο. Σε μια εβδομάδα πέθανε. Στον Ουρανό τώρα είναι ασφαλισμένο.
Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ΄
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ      

Διαδίκτυο:http://www.gonia.gr

Το όραμα του γέροντα Πορφυρίου μια Μεγ.Πέμπτη

«Γεώργιος Παπαζάχος, καθηγητής Καρδιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών: Θα σας αφηγηθώ τώρα ένα γεγονός, πού δείχνει πόσο έντονα ζούσε ό Γέρων Πορφύριος τη σταύρωση καί την Ανάσταση του Κυρίου μας.

"Ήταν, όπως μου είπε ό ίδιος, Μεγάλη Πέμπτη καί διάβαζε ένα από τα Ευαγγέλια στο εκκλησάκι του
Αγίου Γερασίμου στην Πολυκλινική Αθηνών. "Οταν έφτασε στις φράσεις «ήλί, ήλί, λάμα σαβαχθανί; τοϋτ' εστί, Θεέ μου, Θεέ μου, ίνατί με έγκατέλιπες:» σήκωσε τα μάτια τον από το Ευαγγέλιο και είδε τον Κύριο εσταυρωμένο, να στάζουν τα αίματα Τού. Τον πήραν τότε τα κλάματα και δεν μπορούσε να διαβάσει ούτε λέξη παρακάτω. "Εκλεισε το Ευαγγέλιο, μπήκε στο ιερό, άφησε το Ευαγγέλιο επάνω στην Αγία Τράπεζα και γονάτισε.

"Εμεινε έτσι λίγη ώρα, σκέφτηκε ότι τον περίμενε το εκκλησίασμα, έδωσε θάρρος στον εαυτό του, σηκώθηκε, έριξε λίγο νερό στα μάτια του καί ξαναβγήκε έξω να συνεχίσει την ανάγνωση του Ευαγγελίου. Κι όταν βγήκε έξω, είδε ότι όλος ό κόσμος έκλαιε.
Κλεΐτος Ίωαννίδης: Είναι εκπληκτικό.
Γ.Π.: Καί συνέχισε: «Άλλα που είσαι, Γιώργο, μη βγεις έξω στον κόσμο καί πεις ότι αυτό ήταν θαύμα. Το φαντάστηκα με το μυαλό μου, επειδή το διάβαζα εκείνη την ώρα στο Ευαγγέλιο».
Κ.Ι.: "Αν μου επιτρέπετε, κύριε Παπαζάχο, προσωπικά έχω την πεποίθηση ότι ό Θεός βοήθησε καί σ' αυτήν την περίπτωση το Γέροντα Πορφύριο καί πήγε δύο χιλιάδες σχεδόν χρόνια πίσω καί πράγματι είδε, με τα μάτια της ψυχής του, τον Εσταυρωμένο.
Γ.Π.: "Οπως μου τα είπε ό ίδιος ό Γέροντας, έτσι ακριβώς σας τα λέω, κύριε Ίωαννίδη».

πηγή-Κλείτου Ιωαννίδη-«Σύγχρονοι άγιοι γέροντες»
Θυμόμαστε το περιστατικό του Γεροντικού με τον όσιο Ποιμένα, Σέ έκσταση ευρισκόμενος αλλοιώθηκε το πρόσωπο του, ενώ δάκρυα το αυλάκωναν πυκνά. Καί πιεζόμενος από τους μαθητές του ομολόγησε: «"Ημουν κάτω από το Σταυρό του Κυρίου με την Παναγία Μητέρα Του καί τον άγιο Ιωάννη. Πόσο θα 'θελα διαρκώς να κλαίω έτσι μαζί τους!». Παρόμοιο όράμα - καί όχι μόνο μια φορά - έζησε κι ό Γέροντας Πορφύριος. 


Πηγή:http://proskynitis.blogspot.com