"᾿Εγώ εἰμί τὸ Α καὶ τὸ Ω, ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος, ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος" (᾿Αποκ. κβ΄, 13)

Κείμενα γιά τήν ἑλληνική γλῶσσα στή διαχρονική της μορφή, ἄρθρα ὀρθοδόξου προβληματισμοῦ καί διδαχῆς, ἄρθρα γιά τήν ῾Ελλάδα μας πού μᾶς πληγώνει...


Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011

Ὄψεις ποιμαντικοῦ διαλόγου στὸ ἔργο τοῦ Ἀλέξανδρου Παπαδιαμάντη / π. Κωνσταντίνου Καλλιανοῦ




πως ἀπέδειξε ὁ ἱστορικὸς τῆς Σκιάθου Ἰω. Ν. Φραγκούλας, οἱ ἱερεῖς ποὺ ἀναφέρονται στὰ διηγήματα τοῦ Ἀλέξανδρου Παπαδιαμάντη, κι ἐδῶ μνημονεύω μόνο τὰ σκιαθίτικα, εἶναι πρόσωπα ὑπαρκτά. Ἔτσι, ἐκτὸς ἀπό τὸν πατέρα του, τὸν παπα-Ἐμμανουὴλ, μνημονεύονται στὶς σελίδες του καὶ οἱ ἄλλοι ἐφημέριοι τῶν ἐνοριῶν τῆς Σκιάθου τοῦ τέλους τοῦ 19ου αἰ. Ὀφειλὴ ἐξάπαντος τιμητικὴ καὶ δικαία.
Οἱ ἐν λόγω ἐφημέριοι, λοιπόν, ποὺ δὲν ἔχουν καμμία ὑπεροψία ἤ διοικητικὲς καὶ ἄλλες ἰκανότητες, γιατὶ διακρατοῦν στὴ συνείδησή τους ὅτι εἶναι λειτουργοὶ τοῦ Ὑψίστου καὶ ταπεινοὶ Του διάκονοι, μοναδικό τους κριτήριο εἶναι ἡ μέριμνα γιὰ τὸ ποίμνιό τους μὲ τὶς δυνάμεις ποὺ διαθέ-τουν, δίχως νὰ νοιάζονται γιὰ τὴν προσωπική τους προβολὴ καὶ τὸ γόητρό τους. Τὶ τὸ χρειάζονται, ἄλλωστε, άφοῦ δὲν προσθέτει στὴν ψυχή τους τίποτε, ἄλλο, παρὰ μονάχα τὸ δηλητήριο τῆς ἔπαρσης καὶ τοῦ ναρκισσισμοῦ; Ἥσυχα, ταπεινά, κάποτε καὶ μὲ χιοῦμορ, διαλέγονται μὲ τοὺς ἁπλοϊκοὺς νησιῶτες, τοὺς ἐνορίτες τους, ποὺ τοὺς γνωρίζουν πολὺ καλὰ. Γι᾿ αὐτὸ καὶ τοὺς ἀντιμετωπίζουν μὲ εἰλικρίνεια καὶ φιλαδελφία, δίχως κανένα ἴχνος προσποιητῆς-φαρισαϊκῆς προσέγγισης. Κι αὐτὸ τοὺς ἀναπαύει, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἐνισχύει.
Παράλληλα, παρατηροῦμε καὶ τὴν ἀπουσία τοῦ κηρύγματος ἀπὸ μέρους ἐκείνων τῶν ἱερέων, χωρὶς αὐτὸ νὰ σημαίνει παραίτηση ἀπό τὸ καθῆκον τῆς διδαχῆς καὶ τοῦ καταρτισμοῦ τῶν πιστῶν. Γιατὶ κήρυγμα γι᾿ αὐτοὺς τοὺς ἁπλοὺς καὶ ὀλιγογράμματους στὴν πλειοψηφία τους παπάδες εἶναι ἡ γνήσια λειτουργικὴ διακονία καὶ ζωή. Ὡστόσο πρέπει νὰ τονιστεῖ ὅτι οἱ ἐν λόγω ἱερεῖς δὲν ἀφήνουν κάποιες εὐκαιρίες, γιὰ νὰ νουθετήσουν τὸ ποίμνιό τους χρησιμοποιώντας τὴ διδαχὴ, μὲ λόγια λιτὰ, χωρὶς ὑπεροψία καὶ προσπάθεια νὰ πείσουν τοὺς γύρω. Γι᾿ αὐτὸ καὶ στη-ρίζονται στὸν γνήσιο ποιμαντικὸ διάλογο, μὲ σκοπὸ νὰ συνδράμουν τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων.
Ἰκανὰ παραδείγματα βλέπουμε στὰ διηγήματα «Στὸ Χριστό, στὸ Κάστρο», «Λαμπριάτικος ψάλτης», κ.ἀ. Παραδείγματα ποὺ ἐπιτρέπουν στὸν ἀναγνώστη νὰ μαθητεύσει στὸν ἁγνὸ, ἄδολο καὶ τίμιο διάλογο, ἄσχετ᾿ ἄν τὸν ξυνίζουν φράσεις, ὅπως «- Ἔ! Πανάγο, γείτονα, δὲ ξέρουμε, βλέπω, τὶ λέμε... Ποῦ εἴμαστε ἐμεὶς ἰκανοὶ νὰ τὰ καταλάβουμε αὐτά...». Τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ παπα-Φραγκούλη ἀπευθύνονται στὸν γείτονά του, τὸν Πανάγο τὸν καραβομαραγκό, ὅταν ἐκεῖνος, ἐν τῇ ἀφελείᾳ του ἀσφαλῶς, εἶπε πὼς ἄν ἤθελε ὁ Χριστὸς νὰ τὸν λειτουργήσουν, ἀνήμερα τὰ Χριστούγεννα θὰ ἔκανε καλωσύνη, ὥστε νὰ μπορέσουν νὰ μεταβοῦν στὸ δύσβατο Κάστρο. Γιὰ νὰ ἐξηγήσει στὴ συνέχεια ὁ «παλαιὸς ναυτικὸς»καὶ σημερινὸς παπᾶς, ὁ παπα-Φραγκούλης δηλαδή, ὅτι ἡ βαρυχειμωνιὰ γίνεται γιὰ καλὸ, καὶ γιὰ, τὴν εὐφορίαν τῆς γῆς καὶ γιὰ ὑγεία ἀκόμα. Ἀνάγκη ὁ Χριστὸς δὲν ἔχει νὰ πᾶνε νὰ τὸν λειτουργήσουνε... Μὰ ὅπου εἶναι μία μερικὴ προαίρεσις καλή, κ᾿ ἔχῃ κανεὶς τὸ χρέος νὰ πληρώσῃ, ἄς εἶνε καὶ τόλμη ἀκόμα, καὶ ὅπου πρόκειται νὰ βοηθήσῃ κανεὶς ἀνθρώπους, καθὼς ἐδῶ, ἐκεῖ ὁ Θεὸς ἔρχεται βοηθὸς καὶ ἐναντίον τοῦ καιροῦ, καὶ μὲ χίλια ἐμπόδια. Ἐκεῖ ὁ Θεὸς συντρέχει καὶ μὲ εὐκολίας πολλὰς καὶ μὲ θαῦμα ἀκόμα...»
Δὲ νομίζω νὰ ἔγινε ποτὲ τόσο σαφὲς καὶ παράλληλα βιωματικὸ μάθημα ὁμιλητικῆς, κηρυκτικῆς δηλ. τέχνης, ὅπου κυριαρχεῖ ἡ ἀντιστοιχία λόγου καὶ πίστεως. Μάθημα γιὰ μᾶς τοὺς κατοπινοὺς, ποὺ ἀρεσκόμασε στὴ θήρευση λόγων καὶ ἐντυπωσιακῶν ἐκφράσεων γιὰ ἐπίδειξη.
Ὁ παπα-Διανέλλος πάλι τοῦ διηγήματος «Ἐξοχικὴ λαμπρή», ὅταν γίνεται λόγος γιὰ τὰ μνημόσυνα- τὸ λεγόμενο κολλυβαδικὸ ζήτημα ἐξακολουθεῖ, βλέπετε, νὰ προβληματίζει- ἐν ἡμέρᾳ, μάλιστα, συμβολικῇ, ἐκείνη τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, ὕστερ᾿ ἀπὸ διήγηση ποὺ εἶχε, νουθετικῷ τῶ τρόπῳ, ἀφηγηθεῖ ὁ παπα-Θεόφιλος (ὁ Μπουσιόπουλος, ἄραγε;) τονίζει μὲ σαφῆ τρόπο τὸ πόσο ὠφελοῦνται οἱ ψυχὲς ἀπό τὰ μνημόσυνα. Φυσικὰ ὄχι ἐκεῖνες τὶς τελετὲς ποὺ κατέληξαν νὰ γίνουν κοινωνικὲς ἐκδηλώσεις, ἀλλὰ τὶς μυστηριακὲς πράξεις τῆς Ἐκκλησίας, στὶς ὁποῖες κυριαρχεῖ ὁ εὐχαριστιακὸς-προσευχητικὸς χαρακτήρας (πρβλ. «Τὸ μυστήριον τῶν ἱερῶς κεκοιμημένων» τοῦ Ἀγ. Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου). Ἐξηγεῖ, λοιπόν, ὁ παπα-Διανέλλος, ὅτι ὁ σκοπὸς ποὺ εἰπώθηκε ἡ διηγήση ἀπό τὸν παπα-Θεόφιλο, ὅτι δηλ. κάποιος σώθηκε ἀπό τὸ θάνατο, «δὲν ἦτον νὰ δειχθῇ ἡ παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ, ὅπου εἶναι ἀποδειγμένη δι᾿ ἀπείρων θαυμάτων, ἀλλὰ νὰ φανερωθῇ μόνον ἡ δύναμις τῶν μνημοσύνων καὶ τῶν διά τοὺς νεκροὺς προσφορῶν, καὶ ὅτι τίποτε τὸ ὁποῖον θυσιάζει ὁ ἄνθρωπος, τίποτε τὸ ὁποῖον προσφέρει εἰς τὸν Θεόν, εἰς τοὺς πτωχούς, καμμία καλὴ πρᾶξις, καμμία ἀρετή, καμμία ὑπομονή, κανὲν μαρτύριον, κανὲν δάκρυ, τίποτε δὲν χάνεται. Ὅλα σπείρονται εἰς γῆν ἀγαθήν, ὡς κόκκος τοῦ σίτου, εἶπεν ὁ Κύριος, ὅπου ἐὰν πέσῃ εἰς τὴν γῆν καὶ ἀποθάνῃ (καὶ τοιαῦτα εἶναι τὰ κόλλυβα, τοιοῦτοι καὶ οἱ νεκροί), πολὺν καρπὸν φέρῃ». Λόγια λιτὰ, νοικοκυρεμένα, φροντισμένα νὰ νουθετοῦν, γιατὶ δὲν ἐπιζητεῖ αὐτὸς ποὺ τὰ λέει νὰ ἐντυπωσιάσει καὶ νὰ δεχθεῖ ἐπευφημεῖες καὶ χειροκροτήματα, ἀλλὰ νὰ οἰκοδομήσει καὶ νὰ συνδράμει τὶς ψυχὲς ποὺ τοῦ ἐμπιστεύτηκε ὁ Χριστός.



( Πολύτιμος σύμβουλος στὴ μελετη αὐτὴ εἶναι τὸ βιβλίο τοῦ καθ. Ἀνέστη Γ. Κεσελόπουλου, Ἡ λειτουργικὴ παράδοση στὸν Ἀλέξανδρο Παπαδιαμάντη, Πουρναρᾶς, Θεσσαλονίκη 1994. Ἐπίσης γιὰ τὸ ζήτημα τοῦ διαλόγου βλ. τὸ πολὺ καλὸ βιβλίο τοῦ π. Φιλοθέου Φάρου, Ὁ διάλογος, Ἀκρίτας, Ἀθήνα )



Πηγή:http://agioritikoslogos.blogspot.com

᾿Αρχιμ. . Σαράντης Σαράντος: ΟΧΙ ΣΤΗ ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ (ΣΥΝΤΑΓΜΑ 6-2-2011, VIDEO)

ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ - ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ : ᾿Αναδηνμοσίευση ἄρθρου ἀπο τό Press time


 
Ο Ιερώνυμος «αφορίζει» την κάρτα του Πολίτη 


 ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΠΑΙΡΝΕΙ ΔΗΜΟΣΙΑ ΘΕΣΗ, ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΝ
Ο λόγος της παρέμβασης Ιερώνυμου ήταν για να «προλάβει» τις αντιδράσεις των πιστών. Κι αυτό, γιατί την Κυριακή θα συγκεντρωθούν κληρικοί και πιστοί, έξω από τη Βουλή, για να διαμαρτυρηθούν για την κάρτα του πολίτη.

Αλλάζει πλεύση ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, δείχνοντας ότι είναι διατεθειμένος να ... «σκληρύνει» τη στάση του. Ακούγοντας τις φωνές της συντηρητικής πτέρυγας της ιεραρχίας, ο κ. Ιερώνυμος κάνει για πρώτη φορά μια δήλωση… αναμονής, για ένα θέμα που «καίει» την Εκκλησία: Την κάρτα του Πολίτη, για την οποία λέει ότι διατηρεί επιφυλάξεις και θα μιλήσει εν καιρώ.
Είναι μάλλον εντυπωσιακή η όρθωση του αναστήματος του Αρχιεπισκόπου, ιδιαίτερα για ένα θέμα, για το οποίο δεν φαινόταν διατεθειμένος να εμπλακεί. Τώρα, αντίθετα, δείχνει έτοιμος ακόμα και να συγκρουστεί με την κυβέρνηση. Γιατί, αν, ο Αρχιεπίσκοπος τελικά «αφορίσει» την κάρτα του Πολίτη, όπως του ζητούν αρκετοί Μητροπολίτες, τότε θα μπορέσει να στηρίξει τις προσφυγές πολιτών που δεν θα τη δεχτούν στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο για «καταπίεση των θρησκευτικών τους φρονημάτων»!
Έτσι, η στάση του κ. Ιερώνυμου εξελίσσεται σε «πονοκέφαλο» για την κυβέρνηση, εναντίον της οποίας - παρά τις καλές σχέσεις που έχει με τον πρωθυπουργό - έριξε τα «καρφάκια» του σε πρόσφατη συνέντευξη, μιλώντας για τη φορολόγηση της Εκκλησιαστικής περιουσίας.
Το νέο χτύπημα ήρθε με ανακοίνωση της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, η οποία και προφανώς «γεννήθηκε» μετά από τη γιγάντωση των πιέσεων να πάρει θέση επίσημα η Εκκλησία, από τους κόλπους της. Με ανακοίνωσή της, η Αρχιεπισκοπή Αθηνών αναφέρει μεταξύ άλλων ότι ο κ. Ιερώνυμος «παρακολουθεί με ανύστακτο ενδιαφέρον το θέμα της “Κάρτας του Πολίτη” και συμμερίζεται τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες του πιστού λαού, έχοντας δηλώσει ήδη τις σχετικές επιφυλάξεις του». Αρκετό καιρό τώρα, ακουγόταν έντονα η άποψη, ότι ο κ. Ιερώνυμος δεν τα λέει «έξω από τα δόντια», όπως έκανε ο Μακαριστός Χριστόδουλος. Οι απόψεις αυτές εντάθηκαν, εδώ και μερικούς μήνες, από τότε δηλαδή που προέκυψε το θέμα με την κάρτα του πολίτη. Ωστόσο, με την εν λόγω ανακοίνωση αλλάζουν τα πράγματα. Επισημαίνεται ότι η τελική τοποθέτησή του, επί του θέματος, θα γίνει μετά τη διαμόρφωση όλου του νομοθετικού πλαισίου από το υπουργείο Εσωτερικών, διαβεβαιώνοντας ότι «προέχει ο απόλυτος σεβασμός στο ανεπανάληπτο και την ελευθερία του ανθρωπίνου προσώπου».     Ο λόγος της παρέμβασης Ιερώνυμου ήταν, για να «προλάβει» τις αντιδράσεις των πιστών. Κι αυτό, γιατί την Κυριακή θα συγκεντρωθούν κληρικοί και πιστοί έξω από τη Βουλή, για να διαμαρτυρηθούν, για την κάρτα του πολίτη. Έτσι λοιπόν, αρκετοί είναι οι ψίθυροι, που θέλουν να χαρακτηρίσουν την κίνηση αυτή του Ιερώνυμου ως «προληπτική», λόγω του φόβου να μην αρχίσουν μαζικές διαμαρτυρίες και έξω από τα γραφεία της Ιερά Συνόδου.
Πάντως, ο κ. Ιερώνυμος, δείχνοντας ότι δεν χρησιμοποιεί ακραία γλώσσα, τονίζει πως «αναμένει δε, τη διαμόρφωση από το υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του όλου νομοθετικού πλαισίου, για την τελική τοποθέτησή του». Η ανακοίνωση καταλήγει ότι αυτή άλλωστε, είναι και η ξεκάθαρη στάση σύσσωμης της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, η οποία με απόφαση της έχει αναθέσει στη Συνοδική Επιτροπή επί των Δογματικών και Νομοκανονικών Ζητημάτων στην Ειδική Συνοδική Επιτροπή επί των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων την από κοινού μελέτη των σχετικών ζητημάτων, που ανακύπτουν με την συνδρομή ειδικών επιστημόνων της Θεολογίας, της Νομικής και της Πληροφορικής.

Οι πιέσεις
Πάντως, πέρα από τη συγκέντρωση στη Βουλή που έχουν προγραμματίσει για αύριο οι πιστοί, διαμαρτυρόμενοι για την Κάρτα του Πολίτη, ο κ. Ιερώνυμος προσπαθεί να κλείσει την «πληγή», που άνοιξε στις σχέσεις του με την συντηρητική πτέρυγα της Ιεραρχίας η στάση του στο θέμα. Κι αυτό, γιατί υπάρχει κίνηση πολιτών, καθοδηγούμενη από τον πρώην υποψήφιο μητροπολίτη Αττικής - ο οποίος σημειωτέον έχει μεγάλη δύναμη - η οποία συλλέγει υπογραφές για προσφυγή στο Ευρωδικαστήριο, ώστε να μη δεχτούν την κάρτα, η οποία πιστεύουν ότι αποτελεί το «σημάδι του θηρίου», όπως περιγράφεται στην Αποκάλυψη του Ιωάννη.
Η άρνηση του κ. Ιερώνυμου, να φέρει το θέμα στη Σύνοδο, για την οποία «παραπονιέται» ότι θα πρέπει να του δώσει μεγαλύτερη δύναμη και να του επιτρέψει να κάνει πράξεις, απέδειξε το αντίθετο στα μάτια των ιεραρχών, που τον επικρίνουν. Αναπόφευκτα δε, ο κ. Ιερώνυμος τέθηκε σε σύγκριση απέναντι στον Μακαριστό Χριστόδουλο, ο οποίος, όταν η κυβέρνηση είχε (με τη «βούλα» της ΕΕ) ζητήσει να μην αναγράφεται το θρήσκευμα στις ταυτότητες, είχε κάνει… επανάσταση. Και, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, είναι η όρθωση του αναστήματος της Εκκλησίας, που ζητούν οι Ιεράρχες, απηυδισμένοι και από την κριτική που δέχεται η Εκκλησία, το τελευταίο διάστημα.
Η κίνηση των πολιτών, άλλωστε, βρήκε σύμφωνους αρκετούς ιεράρχες και, κατόπιν επιστολών του αρχιμανδρίτη προς τον κ. Ιερώνυμο, έχει τεθεί το ζήτημα: Μήπως πρέπει η ΔΙΣ να ασχοληθεί με το θέμα, διαβάζοντας τα κείμενα που μιλάνε για το «σημάδι», να τα ερμηνεύσει και να πάρει σαφή θέση, υπέρ ή κατά της κάρτας; Αντ’ αυτού, ο κ. Ιερώνυμος είχε επιλέξει να στείλει στους πολίτες, που του ζήταγαν το μάλλον αυτονόητο, μια τυπική ευχαριστήρια επιστολή, ως απάντηση στην πρώτη που είχε λάβει, μετά από αρκετούς μήνες και αφού είχε δεχθεί… καταιγίδα επιστολών διαμαρτυρίας. Αυτό, προκάλεσε οργή. Όμως, όλα αλλάζουν…  
Σχόλιο  Ο.Π:
Καμία οργή  δεν μας προκάλεσε  η απάντηση του Μακαριωτάτου απο το στόμ ατου οποίου περιμένουμε ακόμα να ακούσουμε  ένα μεγάλο και λεβέντικο ΟΧΙ.
  ΕΝΑ ΟΧΙ  ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ  ΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗ ΥΠΟΤΑΓΗΣ  ΣΤΗΝ  ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ, ΣΤΟ  ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ, ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ  ΚΑΙ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΥ ΤΟ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΩΣ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ