Τῷ αὐτῷ μηνὶ (᾿Ιανουαρίῳ) Κ΄, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Εὐθυμίου τοῦ Μεγάλου.
Τὶ κοινὸν Εὐθύμιέ σοι καὶ τῷ βίῳ;
Πρὸς Ἀγγέλους ἄπαιρε τοὺς ξένους βίου.
Λῆξε βίου Εὐθύμιος εἰκάδι ἠϋγένειος.
Οὗτος ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν καὶ Μέγας Εὐθύμιος, ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Γρατιανού, ἐν ἔτει τοζ΄ [377]1, καταγόμενος ἀπὸ τὴν Μελιτινήν, τὴν ἐν τῇ Ἀρμενία εὑρισκομένην, υἱὸς γονέων εὐσεβῶν καὶ πιστῶν, Παύλου καὶ Διονυσίας ὀνομαζομένων. Καθὼς δὲ ὁ Πρόδρομος Ἰωάννης ἐγεννήθη ἀπὸ στεῖραν μητέρα, ἔτζι καὶ ὁ Ὅσιος οὗτος Εὐθύμιος ἐγεννήθη ἀπὸ στεῖραν, καὶ ἔλαβε τὸ ὄνομα Εὐθύμιος ἀπὸ τὸν Θεόν, πρὸ τοῦ νὰ συλληφθῇ. Ἐπειδὴ γὰρ οἱ γονεῖς του παρεκάλουν τὸν Θεὸν να τοὺς δώσῃ τέκνον, διὰ τοῦτο ἔγινεν εἰς αὐτοὺς φωνὴ δι᾿ Ἀγγέλου, ἥτις ἔλεγεν, ὅτι νὰ εὐθυμοῦν καὶ νὰ χαίρουν. ῎Η μᾶλλον να εὐθυμοῦν καὶ νὰ χαίρουν ὅλοι, καὶ ὄχι μόνον οἱ γονεῖς του. Καθότι μαζὶ μὲ τὴν γέννησιν τοῦ παιδίου, ἔχει νὰ καταλυθῇ κάθε αἵρεσις, καὶ κάθε εἰρήνη ἔχει νὰ χαρισθῇ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ. Ὅθεν διὰ τὴν αἰτίαν ταύτην ὠνομάσθη ὁ Ὅσιος οὗτος Εὐθύμιος. Ἀφ᾿ οὗ δὲ ἀπέθανεν ὁ πατὴρ τοῦ Ἁγίου, ἐπροσφέρθη ὁ Ὅσιος ἀπὸ τὴν μητέρα του εἰς τὸν Εὐτρώιον τὸν Ἐπίσκοπον τῆς Μελιτινῆς, ἀπὸ τὸν ὁποῖον ἐσυναριθμήθη εἰς τὸ τάγμα τῶν κληρικών: ἤτοι ἔγινεν Ἀναγνώστης. Ἐπειδὴ δὲ ἐστάθη ἐπιτήδειος εἰς τὴν τῶν ἱερῶν μαθημάτων παιδείαν, καὶ ὑπερέβαλεν ὅλους τοὺς ἐναρέτους κατὰ τὴν αὔξησιν τῆς ἀσκήσεως καὶ ἀρετῆς, τούτου χάριν ἠναγκάσθη να χειροτονηθῇ Πρεσβύτερος, καὶ νὰ δεχθῇ τὴν προστασίαν καὶ ἐπιμέλειαν τῶν ἱερῶν ἀσκητηρίων καὶ Μοναστηρίων. Ὅταν δὲ ἔφθασεν εἰς τοὺς εἰκοσιεννέα χρόνους τῆς ἡλικίας τοῦ, ἐπῆγεν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα. Καὶ ἐσυγκατοίκησε μαζὶ μὲ τὸν Ὅσιον Θεόκτιστον εἰς ἕνα σπήλαιον, τὸ ὁποῖον εὑρίσκετο εἰς τὸ βουνόν. Ἐκεῖ δὲ κατοικῶν ὁ Ὅσιος, πολλοὺς ἀνθρώπους ἠλευθέρωσεν ἀπὸ δεινὰ πάθη καὶ ἀσθενείας.
Λέγεται δέ, ὅτι καὶ ὁ Ὅσιος οὗτος, ἀπὸ πολλὰ ὀλίγα ψωμία ἔθρεψε τετρακοσίους ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι ἦλθον εἰς τὸ Μοναστήριον. Ὄχι μόνον δὲ αὐτὸς ἔλυσε τὴν στείρωσιν τῆς μητρὸς του καὶ ἐγεννήθη, ἀλλὰ καὶ ἄλλας στείρας καὶ ἀτέκνους γυναῖκας, ἀπέδειξε γονίμους καὶ πολυτέκνους διὰ προσευχῆς του. Αὐτὸς ἄνοιξε τάς πύλας τοῦ οὐρανοῦ, καθὼς καὶ ὁ Μέγας Ἠλίας, καὶ ἔφερε βροχήν, καὶ μὲ αὐτὴν ἰάτρευσε τὴν γῆν, ἡ ὁποία ἔπασχεν ἀπὸ ἀκαρπίαν. Ἐφανέρωσε δὲ τὴν ἐσωτερικὴν λαμπρότητα τῆς ψυχῆς τοῦ θείου Εὐθυμίου, ὁ στῦλος τοῦ πυρός, τὸν ὁποῖον εἶδον οἱ παρεστῶτες, ὅτι ἐκατέβη ἀπὸ τοὺς οὐρανούς, εἰς τὸν καιρὸν ὁποῦ ἐλειτούργει ὁ Ἅγιος τὴν ἀναίμακτον θυσίαν, καὶ ἔλαμπε τὸν Ὅσιον, ἕως ὁποῦ ἐτελείωσεν ὁ καιρὸς τῆς ἱερουργίας. Σημεῖον δὲ καὶ ἀπόδειξις τῆς τελείας καθαρότητος καὶ ἁγνείας τοῦ Ὁσίου τούτου ἐστάθη, τὸ νὰ βλέπῃ νοερῶς μὲ τὸ διορατικὸν ὄμμα τῆς ψυχῆς, τὰς διαθέσεις καὶ καταστάσεις τῶν ψυχῶν ἐκείνων, ὁποῦ ἐπλησίαζον διὰ νὰ μεταλάβουν τὰ ἄχραντα Μυστήρια: ἤγουν, ποῖος μέν, μεταλαμβάνει μὲ καθαρὰν συνείδησιν, ποῖος δέ, μὲ μεμολυσμένην. Φθάσας δὲ εἰς τὸν ἐννενηκοστὸν ἕβδομον χρόνον τῆς ζωῆς του, πρὸς Κύριον ἐξεδήμησεν. Ἦτον δέ, κατὰ μὲν τὸ εἶδος τοῦ προσώπου, χαρίεις. Κατὰ δὲ τὸν τρόπον τῆς ψυχῆς ἦτον εὐκολοπλησίαστος καὶ ἁπλοῦς. Κατὰ τὸ χρῶμα, ἦτον ἄσπρος. Καὶ κατὰ τὴν ἡλικίαν καὶ τὸ ἀνάστημα τοῦ σώματος, ἦτον εὐπρεπὴς καὶ σεμνός. Εἶχε τὰς τρίχας ἄσπρας, καὶ τὸ γένειον μακρὸν ἕως εἰς τὰ μηρία του.
Λέγουσι δὲ διὰ τὸν Ἅγιον τοῦτον, ὅτι ὅταν ἕνας Μοναχὸς ἔμελλε να ἀποθάνῃ, ὁ ὁποῖος, ἐνομίζετο μέν, κατὰ τὰ ἔξω καὶ τὰ φαινόμενα κοντὰ εἰς τοὺς πολλούς, ὅτι ἦτο σώφρων καὶ ἐγκρατὴς καὶ ἅγιος· κατὰ δὲ τὰ ἔσω καὶ τὴν καρδίαν, ἦτον ἀκόλαστος καὶ ἀκρατής, ἐπειδὴ ἐσυγκατατίθετο καὶ ἐγλυκαίνετο εἰς τοὺς αἰσχροὺς λογισμούς. Ὅταν, λέγω, ὁ Μοναχὸς οὗτος ἔμελλε να ἀποθάνῃ, ἔβλεπεν ὁ μακάριος Εὐθύμιος ἕνα Ἄγγελον, ὅστις ἐβάσταζεν ἕνα κοντάρι μὲ τρία ὀδόντια, καὶ μὲ αὐτὸ ἀνάσπα καὶ εὔγανε βιαίως τὴν ψυχὴν τοῦ ἀθλίου μοναχοῦ ἐκείνου, καὶ εὐθὺς ἤκουσε καὶ φωνήν, ἡ ὁποία ἐφανέρονε τὰ κρυπτὰ καὶ αἰσχρὰ τοῦ ἀποθανόντος διανοήματα. Τελεῖται δὲ ἡ τοῦ Ὁσίου Σύναξις ἐν τῇ ἁγιωτάτη Μεγάλῃ Ἐκκλησίᾳ. (Τὸν κατὰ πλάτος Βίον τοῦ Ὁσίου τούτου ὅρα εἰς τὸ Ἐκλογιον3.)
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Ἐν δὲ τῷ Ὡρολογίῳ γράφεται ὅτι ἦτον ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος κατὰ τοὺς χρόνους Ἀρκαδίου καὶ Ὀνωρίου ἐν ἔτει ὑ΄ [400], καὶ ὅτι ἐτελεύτησεν ἐν ἔτει ὑξε΄ [465] ἐπὶ τῆς βασιλείας Λέοντος τοῦ Μεγάλου. Οὗτος ὁ Ὅσιος ἐδιώρθωσεν Εὐδοκίαν τὴν βασίλισσαν, πεσοῦσαν εἰς τὴν αἵρεσιν τῶν Μονοφυσιτῶν, καὶ ὅρα εἰς τὴν δεκάτην τρίτην τοῦ Αὐγούστου. Ὁμοίως ἐδιώρθωσε καὶ τὸν Ὅσιον Γεράσιμον, τὸν Ἰορδανίτην, τὸν κατὰ ἀπάτην πεσόντα εἰς τὴν αὐτὴν αἵρεσιν, καὶ ὅρα εἰς τὴν τετάρτην Μαρτίου.
2. H θεία φωνή, ὁποῦ ἤκουσεν ὁ Ἅγιος, ἔλεγε ταῦτα, ὡς ἐν τῷ κατὰ πλάτος Βίῳ τούτου ὁρᾶται· «Καθὼς ἡ ψυχὴ αὕτη δὲν μὲ ἀνάπαυσεν οὔτε μίαν ἡμέραν, ἔτζι καὶ σὺ μὴ παύσῃς σπαράττων αὐτήν, καὶ δεινῶς τιμωρούμενος». Σημείωσαι, ὅτι εἰς τὸν Μέγαν τοῦτον Εὐθύμιον ὀκτωήχους Κανόνας ἐφιλοπόνησεν ὁ ὁσιολογιώτατος διδάσκαλος κύριος Χριστοφόρος ὁ Προδρομίτης, καὶ ὁ βουλόμενος ζητησάτω τούτους.
3. Τὸν ἑλληνικὸν τούτου Βίον συνέγραψεν ὁ Μεταφραστής, οὐ ἡ ἀρχή· «Καὶ παντὸς μὲν ἅλλου πράγματος». (Σῴζεται ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ, ἐν τῇ ἱερᾷ Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις.)
Πηγή: (ἀπὸ τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Β´, σελ. 94-97, ᾿Εκδόσεις Δόμος, 2005)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου