Παρά τα εκατομμύρια e-readers και τα νέα τεχνολογικά προϊόντα, τα έντυπα αντέχουν Του Κωστα Δεληγιαννη
«Η αρχή του τέλους για την τυπογραφία έρχεται», προέβλεπαν αρκετοί αναλυτές ήδη από το 2006, όταν η βελγική οικονομική εφημερίδα De Tijd έγινε το πρώτο έντυπο που μοίρασε σε επιλεγμένους αναγνώστες μερικές εκατοντάδες συσκευές e-reader, ώστε να διαβάζουν καθημερινά την ηλεκτρονική της έκδοση, «κατεβάζοντάς» την από το Διαδίκτυο. Αν και η συγκεκριμένη δοκιμή ήταν πιλοτική και θα διαρκούσε τρεις μόνο μήνες, πολλοί ήταν αυτοί που θεωρούσαν πως θα έπειθε και τον πιο δύσπιστο για τα οφέλη της ηλεκτρονικής ανάγνωσης. Οι χρήστες μπορούσαν πλέον να διαβάσουν την αρθρογραφία της De Tijd πολύ πριν η εφημερίδα φτάσει στα περίπτερα, η ηλεκτρονική έκδοση εμπλουτιζόταν αρκετές φορές της ημέρας με τις τρέχουσες εξελίξεις, εκμηδενίζοντας επίσης το κόστος εκτύπωσης και διανομής.
Ωστόσο, παρά τις αντίθετες εκτιμήσεις, το συγκεκριμένο πείραμα δεν οδήγησε στην εμπορική εφαρμογή του· οι εκδότες αποφάσισαν πως η πώληση των e-readers με μία ετήσια συνδρομή δεν θα είχε εμπορική επιτυχία. Ετσι κι αλλιώς, η τιμή των συσκευών παρέμενε αρκετά υψηλή – τη στιγμή, μάλιστα, που, εκτός από την ίδια την εφημερίδα, ήταν ελάχιστα τα ηλεκτρονικά βιβλία που μπορούσε κανείς να βρει σε κάποιο online κατάστημα. Παρ’ όλο που η τεχνολογία του «ηλεκτρονικού μελανιού» σήμαινε πως τα κείμενα και οι φωτογραφίες διακρίνονται χάρη στο εξωτερικό φως που πέφτει πάνω στην οθόνη, όπως και στο συμβατικό χαρτί, εντούτοις, αυτές οι οθόνες όχι μόνον ήταν ασπρόμαυρες, αλλά μπορούσαν να αναπαράγουν ελάχιστες αποχρώσεις του γκρίζου.
Αύξηση τίτλων
Σήμερα, φαίνεται πως όλα αυτά τα εμπόδια έχουν ξεπερασθεί: πλέον, διατίθενται στην αγορά δεκάδες νέα e-readers που, αν και ασπρόμαυρα, έχουν μεγαλύτερη ευκρίνεια και μπορούν να αποδώσουν περισσότερες χρωματικές αντιθέσεις. Επίσης, ο αριθμός των e-books έχει εκτιναχθεί: μόνο στο site της Sony μπορεί κανείς να βρει 100.000 τίτλους από βιβλία που εκδόθηκαν πρόσφατα, τη στιγμή που το 2006 οι μεγαλύτεροι αμερικανικοί εκδοτικοί οίκοι δεν κυκλοφορούσαν ετησίως περισσότερα από 3.000 βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή. Επίσης, ολοένα περισσότεροι άνθρωποι είναι πλέον εξοικειωμένοι με την ηλεκτρονική ανάγνωση, είτε σε «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα και MP3 player (στο Apple Store υπάρχουν ανάλογες εφαρμογές για το iPhone και το iPod) είτε στα tablet PC. Μήπως, λοιπόν, ο «θάνατος του χαρτιού» δεν κρίθηκε οριστικά το 2006, αλλά μετατέθηκε για λίγα χρόνια αργότερα;
«Νομίζω πως τα συμβατικά έντυπα είναι τόσο σημαντικά για μία μερίδα του κοινού, που δεν πρόκειται να εξαφανιστούν σύντομα», απαντούσε σε συνέντευξή του ο Olivier Delteil από τη γαλλική εφημερίδα Les Echos, μία από τις πρώτες που κυκλοφόρησε για e-reader. Οχι ότι τα μοντέλα ηλεκτρονικής ανάγνωσης δεν γνωρίζουν απήχηση· μέσα στο 2009, εκτιμάται πως μόνον η Amazon πούλησε 2 εκατομμύρια συσκευές. Ομως, συνεχίζει ο Delteil, στην πλειοψηφία τους αγοράστηκαν από πελάτες που έτσι κι αλλιώς χρησιμοποιούσαν τον υπολογιστή τους για να διαβάζουν και «μεταναστεύουν» στα e-readers επειδή τα θεωρούν πιο βολικά γι’ αυτόν τον σκοπό.
Αλλωστε, «για έναν περιστασιακό αναγνώστη μία τέτοια συσκευή δεν είναι οικονομικά συμφέρουσα», παραδέχεται ο Sherman Young, λέκτορας στο πανεπιστήμιο Macquarie και υπέρμαχος της τεχνολογίας. Κι αυτό γιατί η τιμή των ηλεκτρονικών τίτλων είναι αισθητά μικρότερη απ’ ό, τι ενός χάρτινου αντίτυπου μόνο για μερικές εβδομάδες μετά την πρώτη έκδοση. Ετσι, με τη μέση διαφορά στην τιμή να μην ξεπερνάει τα 9 δολάρια, όπως έγραφε η World Street Journal τον Αύγουστο του 2008, θα έπρεπε κανείς να αγοράσει 61 e-book για να αποσβέσει τα 365 δολάρια που κόστιζε τότε το Kindle. Αριθμός που σήμερα είναι αρκετά μεγαλύτερος, αν υπολογίσει κανείς πως το νέο Kindle DX κοστίζει 489 δολάρια. Κάτι που σημαίνει πως, τουλάχιστον από οικονομικής άποψης, τα e-readers απευθύνονται σε βιβλιοφάγους οι οποίοι θα έχουν, ωστόσο, συμβιβασθεί με το γεγονός ότι οι ηλεκτρονικοί τίτλοι είναι περιορισμένοι. Ακόμη και σήμερα άλλωστε, σημειώνει η Daily Finance, τα e-books αντιστοιχούν στο 4% των βιβλίων που κυκλοφορούν στις ΗΠΑ – κυρίως νέες εκδόσεις και βιβλία ελεύθερα πνευματικών δικαιωμάτων, τα οποία βρίσκει κανείς σε ψηφιακές βιβλιοθήκες. Και η εναλλακτική λύση του iPad ή των tablet PC δεν μπορεί να εξασφαλίσει ξεκούραστη ανάγνωση.
Oι εξελίξεις
Η τεχνολογία δεν έχει πει την τελευταία της λέξη στην προσπάθεια κατασκευής ηλεκτρονικών συσκευών που θα είναι πραγματικά υποκατάστατα του χαρτιού: η LG, για παράδειγμα, παρουσίασε πρόσφατα μία εκδοχή ηλεκτρονικής εφημερίδας η οποία για πρώτη φορά έχει τις διαστάσεις ενός κανονικού εντύπου, αφού το μέγεθός της φτάνει τις 11,5 ίντσες. Η εταιρεία Pixel Qi, από την άλλη, αναπτύσσει οθόνες οι οποίες θα λειτουργούν σαν τα μόνιτορ των κλασικών υπολογιστών και, με το πάτημα ενός κουμπιού, θα αποκτούν τα χαρακτηριστικά των συσκευών ηλεκτρονικού μελανιού. Μάλιστα, το πρώτο tablet PC με αυτήν την τεχνολογία, το Adam της Notion Ink, αναμένεται να κυκλοφορήσει στην αγορά τον επόμενο Ιούνιο. Επίσης, οι περισσότεροι κατασκευαστές e-reader προσπαθούν να αναπτύξουν νέα μοντέλα, τα οποία θα μπορούν να αναπαράγουν έγχρωμα κείμενα ή φωτογραφίες, αλλά και αρχεία βίντεο.
Οπως είναι φυσικό, όλες αυτές οι εξελίξεις θα βοηθήσουν στη διάδοση της ψηφιακής ανάγνωσης, με την προϋπόθεση, όμως, πως οι ανταγωνίστριες εταιρείες θα υιοθετήσουν κοινά φορμά για τα ηλεκτρονικά βιβλία τα οποία θα είναι συμβατά με τις συσκευές τους. Κάτι που δεν ισχύει σήμερα, με την Amazon –η οποία κατέχει τη μερίδα του λέοντος στην αγορά των e-book– να χρησιμοποιεί έναν τύπο αρχείου που μόνο τα Kindle μπορούν να οπτικοποιήσουν. Μόνο σε μία τέτοια περίπτωση το χαρτί θα χάσει το πλεονέκτημα πως μπορεί να συνεχίσει να διαβάζεται ανεξάρτητα με το αν η τεχνολογία με την οποία έχει εκτυπωθεί είναι πλέον ξεπερασμένη…
Καθημερινή Κυριακή 21-02-2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου